98 โสวัฒนธรรม
มีในสังคมลงไปอย่างมาก และยาวนานสืบเนื่องมาจากอดีตจนถึงปัจจุบัน ซึ่ง
กระบวนการวิจั ยทางด้านวัฒนธรรมจะมีความส�ำคัญมากในการศึกษาท�ำความ
เข้าใจและวิเคราะห์บริบทของสังคมที่ เปลี่ยนแปลงไปตามช่วงเวลา วิเคราะห์ให้เห็น
ถึ งเหตุและปัจจัยที่ ท�ำให้วัฒนธรรมต่างๆ ที่มีในสังคมนั้น ต้องถูกเบียดขับหรือบาง
วัฒนธรรมก็ถูกท�ำให้กลายเป็นสินค้าเพื่อการพาณิชย์ วัฒนธรรมถูกท� ำให้กลายเป็น
สินค้าให้คนภายนอกหรือนักท่องเที่ยวได้บริโภควัฒนธรรมแบบเด็ดยอด ไม่เข้าใจ
วัฒนธรรมได้ อย่างลึกซึ้ง การวิจัยทางด้านวัฒนธรรมที่ยังเข้าไม่ถึงความเป็นจริง
ของวัฒนธรรมจะไม่สามารถชี้ให้เห็นความจริงที่เกิ ดกับวัฒนธรรมอีสานตั้งแต่อดี ต
จนถึงปัจจุบันได้เลย
ผลของกระบวนการเปลี่ ยนแปลงทางสังคมวัฒนธรรมไปสู่ความทั นสมัย และ
กระบวนการเชิงพาณิชย์ ได้ส่งผลให้เกิ ดการลดทอน ผลักวัฒนธรรมของคนชายขอบ
กลุ่มต่างๆ ให้ไปอยู่ในที่ๆ ไม่ใช่ศูนย์กลาง เกิดภาวะขัดกันในการนิยามตัวตนและ
การแสดงออกทางวัฒนธรรมที่ได้ถ่ายทอด สั่งสม และผสมผสาน อย่างไรก็ตามก็
ไม่ได้หมายความว่าการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวั ฒนธรรมนั้นๆ ได้ส่งผลกระทบ
ทางด้านลบเสมอไป กลุ่มต่างๆ ก็มีการปรับตัวเพื่อให้กลุ่มของตนเองมีพื้นที่ในการ
แสดงออกทางวัฒนธรรม และมีอ�ำนาจในการต่อรองเรื่องต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง
ทางสังคม เศรษฐกิจ มีการปรับวัฒนธรรมให้เหมาะสมสอดคล้ อง มีการปฏิ สัมพันธ์
ข้ามกลุ่มเพื่อการต่อรองเชิงอ�ำนาจ
งานศึกษาทางด้านวัฒนธรรมในปัจจุบันได้พลิกมุมมองการท�ำความเข้าใจ
ในความหมายของวัฒนธรรมไปในมิติที่เชื่ อมโยงกับกระแสโลกาภิ วัตน์ กระแส
วาทกรรมหลั กที่ทรงพลังด้วยการเบียดขับวัฒนธรรมย่อยๆ ของกลุ่มคนที่หลากหลาย
ให้ด้อยค่าลงไปมาก การศึกษางานวัฒนธรรมในปัจจุบันก้าวไกลไปถึงการน�ำแนว
คิดใหม่ๆ ที่ให้ความส�ำคัญกับบริบทและสถานการณ์ของสังคม การเมือง ในช่วง
เวลานั้นๆ เข้ามาวิเคราะห์ร่วมด้วย แต่ก็ไม่ได้ละทิ้งงานศึกษาวัฒนธรรมที่พยายาม
ท�ำความเข้าใจความหมายของวัฒนธรรมด้วยการตีความจากคนในวัฒนธรรมนั้น
และการตีความผ่านสัญลักษณ์และพิธีกรรม