32 โสวัฒนธรรม
การประเมินสถานภาพการศึกษาความหลากหลายทางชาติพันธุ์นี้ จะช่วยให้
เกิดความเข้าใจ และความรู้แบบบูรณาการของความหลากหลายทางวัฒนธรรมของ
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งจะน�ำไปสู่การเสนอแนะเชิงนโยบายของรั ฐบาลได้ อัน
จะช่วยให้เกิดการเข้าใจ เข้าถึง และพัฒนากลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ อย่างยั่งยืนตลอดไป
2.2 พลวัตของวิถีชุมชนและอัตลักษณ์ของกลุ่มชาติพันธุ์
แนวความคิ ดของพลวั ตชุมชนชาติพันธุ์ เป็นการเน้ นการเปลี่ยนแปลง
การปรับตัว การผสมผสาน การกลมกลื นทางวัฒนธรรม ความหลากหลายทาง
วัฒนธรรม และวั ฒนธรรมการพัฒนาของกลุ่มชาติพันธุ์ ท�ำให้เห็นพลวัตวิถีชุมชน
ชาติพันธุ์ที่ ได้เปลี่ยนแปลงไป ซึ่งมีผลต่อโครงสร้างสังคมของแต่ละชุมชนชาติพันธุ์
ในวิถีด�ำรงชีวิ ตของชุมชนชาติพันธุ์เป็นอย่างมาก ปรากฏผลดังต่อไปนี้
แนวคิ ดที่ นักวิจัยได้ศึกษาวิ จัยวัฒนธรรมที่ส�ำคัญแนวคิดหนึ่งคื อ การ
เปลี่ ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคม โดยนายสมศั กดิ์ ศรีสันติสุข (2538-2539) ได้
ศึกษาวิถี ชีวิตทางเศรษฐกิจของชาวบ้านไทยญ้อ บ้านโพน ต�ำบลโนนตาล อ� ำเภอ
ท่าอุเทน จังหวัดนครพนม ได้เปลี่ยนแปลงไปจากอดีต เนื่องจากแต่ละครอบครัว
มีอาชีพอื่นๆ มากขึ้น ท�ำให้มีวิถีชีวิตทางเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม ตาม
อิ ทธิพลของทุนนิยมที่เข้าไปในหมู่บ้านเป็นอย่างมาก ส่วนลักษณะการเปลี่ยนแปลง
ทางสังคมได้แก่โครงสร้างครอบครัวและการอบรมเลี้ยงดูบุตรซึ่งได้เปลี่ยนแปลงไป
ฉันทนา จั นทร์บรรจง (2541) ได้ศึกษาวิจัยพัฒนาทางสังคมของกลุ่ ม
ชนพื้นเมืองเชื้อสายไทยเลย ซึ่งตั้งอยู่แถบพื้นที่ชายขอบของประเทศไทย ในจังหวัด
พิษณุโลก เพชรบูรณ์ และจังหวัดเลย ได้พบว่า รูปแบบการพัฒนาสังคมในยุ ค
ก่อนสุโขทัยจนถึงยุคต่อต้านคอมมิวนิสต์ไม่ได้เกิดขึ้นพร้อมกันทุกเมือง แต่พัฒนา
ต่ อเนื่องจากภายในก่อนพัฒนาเป็นชุมชนถาวร จากระบบเศรษฐกิจแบบเกษตรกรรม
จนพัฒนาเป็นเศรษฐกิจที่ต้องพึ่งความเจริญทางวัตถุ มากขึ้น