24 โสวัฒนธรรม
กั บเครื่องดนตรีคือ แคน จากนั้นการขับนิ ทานกับดนตรี จึงได้ พัฒนาการมาเป็ น
การล�ำ ส่วนล�ำฝีฟ้า คือการขับล�ำในพิธีกรรมการรักษาโรคภัยไข้เจ็บ โดยมีผู้ทรง
หรือนางเทียมท�ำหน้าที่อัญเชิญผีฟ้าลงมาบ�ำบัดรักษา ในพิธีกรรมคือการอัญเชิญ
ผี ฟ้าลงมารักษาด้วยการขับล�ำเป็นกลอนประกอบจังหวะดนตรีคือแคน
ตลอดจนผู้เขียนได้กล่าวถึงผลงานของผู้วิจัยที่มีพื้นฐานทางสถาปัตยกรรม
และนักวิ จัยที่มีพื้นฐานทางด้านศิลปะ ในการใช้ วิธีวิ ทยาในการศึกษาจึงเน้นที่
รูปแบบและพัฒนาการเป็นส�ำคัญ ทางด้านสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น จุดเด่นของการ
วิจัยในช่ วงระยะนี้อยู่ที่การศึกษาลักษณะทางสถาปั ตยกรรมของกลุ่มชนหลากหลาย
ชาติ เช่นเดียวกับงานวิจัยด้านหัตถกรรม ยังเห็นภาพความหยุคนิ่งและการจ�ำแนก
แยกแยะรูปแบบ มากกว่ าที่จะเห็นหั ตถกรรมในฐานะของผลผลิตที่ตอบสนองชุมชน
และสังคม
ผู้เขียนได้สรุปว่า งานศึกษาด้านศิลปวัฒนธรรมมีลักษณะ 2 มิติคือ
1.องค์ความรู้ทางศิลปวั ฒนธรรมที่ มาจากการรวบรวมของปราชญ์ท้องถิ่น และ
2.องค์ความรู้ทางศิลปวัฒนธรรมที่มาจากการวิจัยด้วยวิธีวิทยาทางมนุษยศาสตร์
สั งคมวิทยา มานุษยวิทยา อาจกล่าวได้ว่ากระบวนการแสวงหาความรู้ในลักษณะ
นี้เป็นการวิจัยความรู้ท้องถิ่น จากคนท้องถิ่นภายใต้กระบวนการแสวงหาความรู้ที่
ไม่ได้ใช้กรอบแนวคิดการวิจัยแบบอย่างทางวิชาการแบบตะวันตก ทั้งนี้ผู้เขียนได้
ชี้ให้ เห็นศิลปวัฒนธรรมนอกระบบการวิจัยที่น่าสนใจ เช่น หนังสือชุดเฉลิ มพระเกียรติ
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่ หัวฯ เรื่อง พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์และ
ภูมิปัญญา จังหวัดต่างๆ ทั้ง 19 จังหวัด 19 ชุดจัดพิ มพ์โดยกรมศิลปากร ระหว่าง
ปีพุทธศักราช 2542-2544 ผลงานมาจากการค้นคว้ า รวบรวมและเรียบเรียงโดย
นักวิชาการท้องถิ่นแต่ละจังหวัด
ในฐานะบรรณาธิ การผู้เขี ยนมีความเห็นว่าการสังเคราะห์ผลงานวิจัยผ่าน
ทางบรรณานิทัศน์ ของภาคตะวันออกเฉียงเหนื อในครั้งนี้ เป็ นงานเขียนที่ เป็น
ประโยชน์ต่อการเป็นฐานข้อมูล เพื่อทราบสถานภาพองค์ความรู้ ด้านการวิ จัย
วัฒนธรรมในภาคตะวันออกเฉียงเหนือเป็นอย่างมาก มีหลายประเด็นเพื่อเป็น