22 โสวัฒนธรรม
4. บทความวิจัยเรื่องศิลปวัฒนธรรม
ชลิต ชัยครรชิต ผู้เขียนบทความได้กล่าวถึงการประเมินผลงานด้านศิ ลป
วัฒนธรรม คือ การศึกษาเรื่องการศึกษาค้นคว้าวิจัยวิถีชีวิ ตวัฒนธรรมที่เป็ น
รูปธรรม และนามธรรม เช่นงานศิลปหัตถกรรม ค่านิยม ความคิด ความเชื่อและ
ศาสนา จารีตประเพณี องค์ความรู้ที่เป็ นภูมิปัญญาท้องถิ่น ศิลปะการแสดงรวมทั้ง
สถาปัตยกรรม ผู้เขียนได้ประเมินเอกสารพบว่าผลงานโดยส่วนใหญ่เป็นการส�ำรวจ
องค์ความรู้และเป็นกรณีศึกษาเป็นพื้นฐานหลัก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงทศวรรษที่
ผ่ านมาผลงานการศึกษาส่วนใหญ่เป็นวิทยานิพนธ์ในระดับมหาบัณฑิต ของสถาบัน
การศึกษาภายในภูมิภาค สามารถแบ่งเป็น 3 กลุ่ม คือ 1.ศิลปกรรม ศิลปะและ
สุ นทรียศาสตร์ ซึ่งผลงานทางศิลปะส่วนใหญ่เป็ นการศึกษาทางประวัติศาสตร์ศิลปะ
ท้ องถิ่น โดยเฉพาะงานจิตรกรรมฝาผนังสิมหรือโบสถ์ อย่างไรก็ตามกระบวนการคิดซ�้ำ
ในด้านวิธีวิทยาในการศึกษา กลับกลายเป็นผลให้งานวิจัยดังกล่าวมีความน่าสนใจ
น้อยลง 2.หมอล� ำ ศิลปะการแสดงและดนตรี ผู้เขียนได้กล่าวถึงกระบวนการผลิต
ซ�้ ำภายใต้การใช้กรอบในการศึกษารูปแบบเดียวกั น ท�ำให้ไม่เห็ นภาพของความ
หลากหลาย ทั้งที่การแสดงหมอล�ำมีความหลากหลายรูปแบบแนวทางและคติ นิยม
เช่น หมอล�ำกลอนท�ำนองอุบลราชธานี และหมอล�ำท�ำนองขอนแก่น เป็นต้น และ
3.สถาปัตยกรรม หัตถกรรม ซึ่งผู้เขียนได้กล่าวถึงสถานภาพองค์ความรู้ที่พบจาก
ผลงานวิจัย คือ ด้านประวัติศาสตร์สถาปัตยกรรมจารีตท้องถิ่น บทบาทหน้าที่ของ
สถาปัตยกรรมแบบจารี ตท้องถิ่น และงานด้านหัตถกรรมของช่างพื้นบ้าน
ผู้เขียนได้กล่าวถึงวิธีวิทยาในการวิจัย ซึ่งเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพเป็นหลัก
เป็นวิจัยเชิงพรรณนา ผลจากการสังเคราะห์วิธีวิทยาในการศึกษาครั้งนี้พบว่า
กระบวนการวิจัยส่วนใหญ่เป็นการวิจัยเชิงประวัติศาสตร์ (Historical research) เพื่อ
ค้นหาข้อเท็ จจริงของเหตุการณ์ที่ผ่านมาแล้วในอดี ต
งานวิจัยส่วนใหญ่เป็นวิทยานิพนธ์ในระดับบัณฑิตศึกษา โดยข้อมูลมาจาก
การสัมภาษณ์ การสังเกต และการสังเกตการณ์อย่างมีส่วนร่วม ข้อมูลส่วนใหญ่น่าจะ
มาจากการสังเกตมากกว่าการสังเกตการณ์อย่างมีส่วนร่วม นอกจากนี้ ผู้เขี ยน