งานวิจัยวัฒนธรรมภาคใต้ 219
ปีที่ 6 (ภัทรา บุญสุยา, 2545) พบว่า ระดับความเชื่อเรื่องบุญ – บาป ตามกฎแห่งกรรม
ในพระพุทธศาสนาอยู่ในระดับที่ไม่แน่นอน ส�ำหรับการเปรียบเทียบความเชื่อเรื่อง
บุญ – บาป ตามกฎแห่งกรรมในพระพุทธศาสนา มีความไม่แตกต่างกันตามเพศ
ระดับผลการเรียน แผนการเรียน อาชีพของผู้ปกครอง และอนาคตของครอบครัว
ศึกษาการมีส่วนร่วมในการด�ำเนินงานของกรรมการกลุ่มเกษตรกรในภาคใต้ (สมคิด
รัตนวงศ์, 2542) พบว่า ในระดับการมีส่วนร่วมอยู่ในระดับปานกลาง กลุ่มพิทักษ์
สวัสดิภาพชาวโคกโพธิ์ : พลังชาวบ้านเพื่อสวัสดิการชุมชน สงขลา (กนกรัตน์ ชูศรี,
2549) พบว่า ปัจจัยที่ก่อให้เกิดการมีส่วนร่วม ได้แก่ การยอมรับ ความมั่นคง ความ
ปลอดภัย การเข้าร่วมกิจกรรมของกลุ่ม และสวั สดิการที่สมาชิกได้รั บ ลักษณะการ
มีส่วนร่วม ประกอบด้วย การร่วมวางแผน ร่วมปฏิบัติ ร่วมได้รับผลประโยชน์ และ
การร่วมประเมิน และศึกษาการพัฒนาบ้ านเขาตาว ต�ำบลเขาตาว อ�ำเภอทุ่งสง
จังหวัดนครศรีธรรมราช (อัชญา เคารพาพงศ์, 2541) พบว่า ปัจจัยส�ำคัญที่สุดใน
การพัฒนา คือ ผู้น�ำชุมชนทั้ งผู้น�ำในระบบราชการ และผู้น�ำตามธรรมชาติ ซึ่งต้อง
มีความเสียสละ ความรับผิดชอบ และสร้ างพลังต่อสู้เพื่อการเปลี่ยนแปลง ส่วน
ลักษณะของการพัฒนามีทั้งด้านเศรษฐกิจ และด้านสังคมและวัฒนธรรม ส�ำหรับ
วิทยานิพนธ์ที่ใช้วิ ธีวิทยาเชิงคุณภาพ 4 เรื่อง ได้ แก่ การด�ำเนินงานและผลการ
ด�ำเนินงานของกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตบ้านคลองหวะ ต�ำบลคอหงส์ อ�ำเภอ
หาดใหญ่ จังหวัดสงขลา (จันทิมา ไฉไล บุญสนอง, 2539) การด�ำเนินการของ
กลุ่มออมทรัพย์ เพื่อการผลิตบ้ าน จะทิ้งพระ ต�ำบลจะทิ้งพระ อ�ำเภอสทิงพระ
จังหวัดสงขลา (อรัญพันธ์ เวชประชา, 2542) การด�ำเนินงานพัฒนาชนบทของ
สภาต�ำบล ในอ�ำเภอหนองจิก จังหวั ดปัตตานี (ปัญญา จินดาวงศ์, 2540) และ
ยุทธศาสตร์พัฒนาการมีส่วนร่ วมในกระบวนการพั ฒนาชุมชนของผู้น�ำชุ มชน
ต�ำบลโมถ่าย อ�ำเภอ ไชยา จั งหวัดสุราษฎร์ธานี (ณัฐพงศ์ สุวรรณศิลป์, 2547)
สองเรื่องแรก มีวิ ธีวิทยาและผลการศึกษาที่คล้ายคลึงกัน แตกต่างกันที่ข้อมูลบริ บท
ด้านพื้นที่ และกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา มุ่งศึกษาเอกสารที่เกี่ยวข้องกับการ
ศึกษา และเก็ บข้อมูลภาคสนามโดยการสั มภาษณ์ผู้น�ำกลุ่มและสมาชิก ผลการ
ศึกษาพบว่า การด�ำเนินงานของทั้งสองกลุ่มมีการบริหารงานโดยมีคณะกรรมการ