งานวิจัยวัฒนธรรมภาคใต้ 221
และชุมชน และใช้การมีส่วนร่วมด้วยการเชื่อมประสานระหว่างโรงเรียนกับชุมชน
ด้วยการผสมผสานรูปแบบที่หนึ่งและสองเข้าด้วยกัน ซึ่งเห็นได้ว่าเป็นการกระจาย
อ�ำนาจการบริหารเกี่ยวกับการจัดการศึกษาโดยมีชุมชนและองค์กรชาวบ้านเข้ามา
เรียนรู้ซึ่งลักษณะเช่นนี้เป็นการช่วยเสริมสร้างประสิทธิภาพในการจัดการศึกษาได้
อย่างดี
ส�ำหรับงานวิจัย 2 เรื่อง ใช้วิ ธีวิทยาเชิงคุณภาพ ศึกษาเอกสารที่เกี่ยวข้อง
เก็บข้อมูลภาคสนามด้วยการสัมภาษณ์ การใช้แบบสอบถาม สนทนากลุ่ม และ
การจัดเวทีชุมชน ได้แก่ กระบวนการสร้างวัฒนธรรมประชาธิปไตยระดับรากหญ้า :
ประชาคมท้องถิ่นสุขส�ำราญ และวัฒนธรรมกับการพัฒนา : ศึกษากรณีองค์กรชาว
บ้านบริเวณลุ่มแม่น�้ำปากพนัง จังหวัดนครศรี ธรรมราช งานเรื่องแรกกล่าวถึง ชุ มชน
สุขส�ำราญ ว่าเป็ นชุมชนที่ ชาวไทยมุสลิมกับชาวไทยพุทธอยู่อาศัยร่วมกันอย่ างปกติ
สุข ต่อมาเกิดปัญหาเกี่ยวกับที่ดินท�ำกิน ราคาผลผลิตทางการเกษตรตกต�่ำ และการ
ลักลอบเข้ามาท�ำการประมงในเขต 3,000 เมตร ภายหลังหน่วยงานราชการ องค์การ
ปกครองส่วนท้องถิ่น และกลุ่มต่างๆ ในกิ่ งอ�ำเภอสุ ขส�ำราญ ร่วมมือกันแก้ปัญหา
ด้วยการปลูกสร้างจิ ตส�ำนึก แก้ไขปัญหาป่าไม้และที่ดินของเกษตรกร และการแก้ไข
ปัญหาการจัดการทรัพยากรชายฝั่งของกลุ่มประมงประสบความส�ำเร็จในระดับหนึ่ง
ด�ำเนินไปอย่างได้ ผล แต่ก็มีอุปสรรคเนื่องจากการแก้ปัญหาดังกล่าวกลุ่มข้าราชการ
ให้ความสนใจและให้ความส�ำคั ญน้อยท� ำให้การแก้ปัญหาขาดแรงสนับสนุ นจาก
ภาครัฐ แต่โดยภาพรวมชาวบ้านยั งมีความกระตือรือร้นในการเข้าร่วมกิจกรรมมาก
ขึ้นเพราะเห็นว่าสามารถคลี่คลายปัญหาต่างๆ ได้ (อนุสรณ์ อุณโณ และคณะ, 2544)
ในส่วนการศึกษาวั ฒนธรรมกับการพัฒนา : ศึกษากรณีองค์กรชาวบ้านบริเวณลุ่ม
แม่น�้ำปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช งานชิ้นนี้กล่าวถึง สถานภาพขององค์กร
ชาวบ้านบริ เวณลุ่มน�้ำปากพนังที่ด�ำเนินกิ จกรรม 3 ลักษณะ คือ การจัดการทุ น
การจัดการทรัพยากรและการผสมผสานเพื่อการจัดทุนทรัพยากรและผลผลิต และ
การจัดการกระบวนการเรียนรู้ที่ส่งผลต่อการพัฒนาขององค์กร ส�ำหรับการจัดการ
เรียนรู้ มีการจัดการเรี ยนรู้ภายใต้ระบบความ สั มพันธ์ระหว่างคนกั บคน คนกับ