งานวิจัยวัฒนธรรมภาคกลาง 173
การวิเคราะห์การปรับตัวทางวัฒนธรรมด้วย ท�ำให้งานซึ่งมี คุณภาพดี ในความหมาย
หนึ่งใช้ประโยชน์ได้ไม่มากในประเด็นเรื่องการปรับตัวทางวัฒนธรรม ทั้ งนี้เป็นเพราะ
ไม่ได้ใช้แนวคิดเก็บข้อมูลและวิเคราะห์ข้อมูลตามที่กล่าวอ้าง กลับใช้วิธีวิเคราะห์
ที่ไม่เหมาะสมกับประเด็นที่ ศึกษา
งานที่ถูกจัดว่าเกี่ ยวกับจิตส�ำนึกและอั ตลักษณ์ชาติพันธุ์ในบริ บทของรัฐไทย
ก็มักจะมีปัญหา ในเรื่ องแนวทางวิจัยแบบใดแบบหนึ่ง ดังที่ได้ยกตั วอย่างให้เห็น
ในแนวเรื่องการปรับตั ว ที่จริงอาจกล่าวได้ว่างานวิจัยกลุ ่มชาติพันธุ์ในภาคกลางเกิน
กว่าครึ่งมีปัญหาอย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น ไม่ได้ตั้งค�ำถามเกี่ยวกับความเป็นชาติ พันธุ์
ค�ำถามเป็นเรื่องของวัฒนธรรม แต่มีปัญหาในเรื่องแนวทางวิจัยแบบใดแบบหนึ่ง
หรือหลายๆ งานมีคุณภาพดีแต่ไม่ได้ตอบโจทย์ให้ตรงประเด็นและสมบูรณ์ เพราะ
ไม่ได้มีหรือใช้แนวคิ ดเป็นกรอบในการเก็บข้อมูล และวิเคราะห์ข้อมูล
ในการประมวลและสังเคราะห์งานวิจัยต่ างๆ เกี่ยวกั บกลุ่มชาติพั นธุ์ใน
ภาคกลาง เพื่อท�ำความเข้าใจ เรื่อง “ความหลากหลายทางชาติพันธุ์ในภาคกลาง”
ผู้เขียนได้พิจารณางานผ่านแนวเรื่อง 4 แนวเรื่อง คื อ ประวัติการตั้งถิ่นฐาน ซึ่งจะ
ช่วยท�ำให้เห็ นภาพว่าความหลากหลายของกลุ่มชาติพันธุ์ในภาคกลางเกิดขึ้นเมื่อไร
อย่างไร ในช่วงเวลาใด และด้วยสาเหตุใด ส่วนแนวเรื่องที่สองเป็นเรื่องวิถีชีวิตชุมชน
และวัฒนธรรม ซึ่งผู้เขียนต้ องการให้เห็นสภาวะความหลากหลายทางวัฒนธรรมของ
ชุมชน เนื่องจากงานส่วนใหญ่จะเน้นการศึกษาวัฒนธรรมของ “ชุมชน” ชาติ พันธุ์
มากกว่าความเป็น “กลุ ่ม” ชาติพันธุ์ ส่วนแนวเรื่องที่สามเป็ นเรื่องการปรั บตัว
ทางวัฒนธรรม ที่จะช่วยให้เห็นภาพความหลากหลายที่เกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลง
ทางสังคมและวัฒนธรรม ส่วนในแนวเรื่องสุดท้าย ผู้เขียนอยากให้เห็นภาพความ
หลากหลายที่เกี่ ยวเนื่องกับจิตส�ำนึกและอัตลักษณ์ ชาติพั นธุ์ในบริบทของรัฐไทย
ในสี่แนวเรื่องนี้ เรื่องแรกเป็นเรื่องที่ ได้ค�ำตอบชั ดเจนที่สุ ด ส่วนอีกสามแนวเรื่อง
มีปัญหาในการใช้ ประโยชน์จากงานที่มีอยู่ ด้วยเหตุผลที่ได้กล่าวไปแล้ วข้างต้น
ท�ำให้มีช่องว่างอยู่มากมายในค�ำตอบ