188 สืบโยดสาวย่าน
ซึ่งนักภาษาศาสตร์ท่านหนึ่งได้สนับสนุนข้อโต้แย้งดังกล่าวโดยพิจารณาจากศัพท์
เครือญาติเป็นหลัก เพราะศัพท์เครือญาติจะใช้เรี ยกสืบทอดต่อๆ กันมา และหาก
พิจารณาศัพท์เครือญาติของชาวเลทั้งสองกลุ่มแตกต่างกันมาก อย่างไรก็ตามแม้
ต�ำนานดังกล่าวจะเป็นจริงไปไม่ได้ แต่ปัจจุบันพบหลักฐานว่าชาวเลมอแกนบก หรือ
มอแกลน ได้ยืมค�ำเรียกญาติในภาษาไทยไปใช้แทนภาษามอแกลนแล้ว
อีกประเด็นหนึ่ง มีการน�ำเสนอข้อมูลผิดพลาด คือการเรียกชื่อ การร่ายร�ำ
ในพิธีลอยเรือของชาวเลอูรักลาโว้ยว่า “รองแง็ง” ซึ่ งที่ถูกต้องคือ “ร�ำมะนา” รวม
ทั้งมีการน�ำบทเพลง “ร�ำมะนา” มากล่าวอ้างว่าเป็นบทเพลงรองแง็ง ซึ่งแท้ที่จริง
แล้วแตกต่างกันโดยสิ้นเชิง
มีข้อค้นพบที่น่าสนใจเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่ มชาติพันธุ์ มอแกน และ
มอแกลนว่าในอดีตน่าจะเป็ นกลุ่มเดียวกัน การแบ่งเผ่าพันธุ์ระหว่างทั้ง 2 กลุ่ ม อาจจะเกิด
ขึ้นหลังจากที่มอแกลนตกเป็นทาส ตามที่ปรากฏในต�ำนานผู้เฒ่าสามพัน วิวัฒนาการด้าน
ภาษาจากการที่ชาวมอแกลนมีการเติม หน่วยเสียง /L/ เข้าไปในชื่อเผ่าตน (มอแกลน) ท�ำให้
ตัดขาดจากความเป็นชนเผ่าเดียวกัน ดังนั้น“มอแกลน” จึงน่ าจะเป็น “มอแกน” ที่มาตั้ง
ถิ่นฐานเป็ นหลักแหล่ง เพราะเรื อยังคงเป็นสัญลักษณ์ของมอแกลน และจากค�ำบอกเล่า
บรรพบุรุษของพวกเขาเดินทางมากั บเรือ วันประกอบพิธีใหญ่ของมอแกลนก็ยังคงยึดถือ
ปฏิทินทางจันทรคติของมอแกน และทั้งสองกลุ ่ มน่าจะแยกจากกันอย่างน้อยประมาณ 150
ปีมาแล้ว (โอลิเวียร์ แฟร์รี และคณะ : 2549) แนวคิดนี้ยังสอดคล้องกับค�ำบอกเล่าของชาว
มอแกนที่เป็นญาติกับมอแกลนว่า พวกเขาเป็นชาวมอแกน ที่หมายถึง “คนน�้ำเค็ม” ด้วย
กัน เป็นญาติพี่น้องกัน โดยเรียกมอแกนที่อาศัยบนบกว่า “มอเก็นตามับ” และเรียกมอ
แกนที่อาศัยบนเกาะว่า “มอเก็นปูเลา” ภาษาที่ใช้ก็เป็นภาษาเดียวกัน ภาษามอแกนเกาะ
เปรียบได้กับภาษากลาง สามารถใช้ติดต่อกับมอแกนในพม่าได้ ส่วนภาษามอแกนบกเป็น
ภาษาถิ่น ทุกวันนี้มอแกนบกมีบ้านอยู่มีฐานะดีกว่ า ไม่ได้ ไปมาหาสู่กันจึงไม่ได้ นับญาติกัน
จากการประมวลผลงานกลุ่ มชาติพันธุ์ชาวเลที่น�ำมาศึกษาพบว่ามีอีกหลาย
ประเด็นที่ยังไม่มีการศึกษาโดยตรง แต่ ปรากฏในผลงานเรื่องอื่นๆ เช่น ประเด็นการศึกษา
ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น การอพยพโยกย้ายและการตั้งถิ่ นฐาน แหล่งที่พักอาศัย และจ�ำนวน