220 กำ�กึ๊ดกำ�ปาก
การพั ฒนาความเป็นสั งคมเมืองเป็ นประเด็ นการวิ จัยประการที่สี่ ซึ่งมี
จุดเน้นอยู่ที่ปัญหาของการช่วงชิงพื้นที่ทางวั ฒนธรรม โดยบ่งชี้อย่างชัดเจนว่า ภายใต้
กระบวนการพั ฒนาสังคมเมืองให้เปลี่ยนแปลงไปอย่ างรวดเร็วนั้น ผลที่ตามมา
ก่อให้เกิดความขั ดแย้งกันเองอยู่มากมาย ทั้งความทันสมั ย ความเสื่อม และผลกระทบ
เชิงลบในด้านต่างๆ กลุ่มคนในสังคมเมืองไม่ว่าจะเป็น กลุ่มคนท้องถิ่น รัฐและ
กลุ่มทุนจากภายนอก และกลุ่มคนที่ก่อตัวขึ้นใหม่ จึงพยายามเข้ามามีบทบาทใน
การก�ำหนดทิศทางการพัฒนาสังคมเมือง ตามจิตนาการที่แตกต่างกั นของกลุ่มตน
มากขึ้น โดยต่ างคนต่างก็เข้ามาช่วงชิ งพื้นที่ทางวัฒนธรรมกั นอย่างหลากหลาย
ไม่ว่าจะเป็นพื้นที่ศักดิ์สิทธิหรือเพศสภาพ ทั้งด้วยการผลิตสร้างความหมายใหม่
จากการบริโภควัฒนธรรมท้องถิ่นบ้าง และจากการผสมผสานวัฒนธรรมต่างๆ บ้าง
เพื่อการครอบง� ำ ในความพยายามที่จะผลักดันให้สังคมเมืองพัฒนาไปในทิศทางใด
ทิศทางหนึ่งเพียงทิ ศทางเดียว ซึ่งมั กจะแปลกแยกและมองข้ามกลุ่มคนอื่นที่
หลากหลายในสั งคมเมือง
ขณะเดี ยวกันการพัฒนาสังคมเมืองก็เปลี่ยนให้ผู้คนกลายเป็ นปัจเจกชน และ
ไม่สนใจใยดีกันมากขึ้น กลุ่มคนที่ก่อตัวขึ้นมาใหม่อย่างหลากหลายในสังคมเมือง
จึงต้องพยายามสร้างตัวตนให้แตกต่ าง ด้วยการช่วงชิงพื้นที่ทางวัฒนธรรม ผ่านการ
บริโภคเพศวิถีและความทันสมัยที่หลากหลาย ในด้านหนึ่งก็ท�ำให้เกิดการแยกแยะ
ชนชั้นและกีดกันคนบางกลุ่มให้กลายเป็นคนชายขอบ แต่ในอีกด้านหนึ่งก็แสดงถึง
ความพยายามดิ้นรนต่ อสู้และต่อรองของผู้คนอีกหลายกลุ่ม ที่ต้องการแสดงตัวตน
และเลือกใช้ชีวิตอยู่ในสังคมเมืองอย่างแตกต่างหลากหลาย แทนการปล่อยให้ชีวิต
ของพวกเขาต้องถูกฉุ ดกระชากลากถูไปในทิศทางใดทิศทางหนึ่งเพียงทิศทางเดียว
เท่านั้น
ส� ำหรับประเด็นปัญหาการวิจัยประการสุดท้ายนั้น ได้หั นเหความสนใจ
ไปศึกษาพื้นที่ทางวัฒนธรรมในการเมืองของอัตลักษณ์ ที่เกี่ยวข้องกับปัญหาใน
การช่วงชิงพื้นที่ของความเป็ นสังคมสมัยใหม่ในแง่มุมต่ างๆ โดยเฉพาะปั ญหา
สุ ขภาพ ปัญหาแรงงาน และปัญหาของสภาวะข้ามแดน ซึ่งถือเป็นมิติส�ำคัญใน