งานวิจัยวัฒนธรรมภาคกลาง 225
ซึ่งเป็ นสิ่งที่ มีความส�ำคัญมากเช่นกัน เนื่องจากประเด็นนี้มั กจะถูกละเลยโดย
ผู้เกี่ ยวข้องโดยเฉพาะหน่วยงานภาครัฐผู้ให้การสนับสนุนด้านงบประมาณหรือ
ก�ำหนดนโยบาย และบ่อยครั้ งอาจพบว่า การจัดกิจกรรมหรื อโครงการต่างๆ มี
เป้าหมายที่มุ่งไปที่การสร้างผลลัพธ์ในทางรูปธรรมเป็นหลัก เช่น การก่ อสร้าง
สถานที่พักของนักท่ องเที่ยวหรื อศูนย์ แสดงศิลปวัฒนธรรมของชุมชน โดยที่
อาจละเลยการพิจารณาในบทบาทหรือศักยภาพที่สมาชิกชุมชนจะสามารถเข้ามา
มีส่วนร่วมในโครงการเหล่านี้ได้
(4) การศึกษาเพื่อให้ชุมชนได้ตระหนักถืงประโยชน์และต้นทุนที่เกิด
จากการท่องเที่ยวร่วมกัน
จากแนวคิดเบื้องต้นของการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการท่องเที่ยวอาจ
น�ำไปสู่ความเข้าใจเบื้องต้นในแง่ที่ว่า ได้มีการจั ดสรรผลประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับสู่
สมาชิกส่วนใหญ่ในชุมชน ซึ่งในความจริงก็มักไม่ได้เป็ นเช่นนั้น ดังนั้น ระบบและกลไก
บางประเภทจึงมีความจ�ำเป็นเพื่อผลประโยชน์สามารถกระจายไปสู่ สมาชิกชุมชน
อย่างทั่วถึง ทั้งนี้ ในกรณีทั่วไปเราอาจพบได้ว่าการแบ่งแยกและความขัดแย้งเป็น
ลักษณะตามธรรมชาติที่แท้จริงที่มักเกิดขึ้นในชุมชน ด้วยเหตุนี้จึงย่อมจะมีบุคคล
กลุ่มหนึ่งที่อาจไม่ได้ถูกน�ำเข้ามาสู่ศูนย์กลางของผลประโยชน์ที่ได้มาจากการท่องเที่ยว
และเป็นกลุ่ มส� ำคัญที่ผู้ท�ำการศึกษาวิ จัยจะต้องพยายามหาให้ พบเพื่อทราบ
ถึงปัญหาและความต้ องการของพวกเขา เช่น กลุ่ มสตรีในบางครั้งอาจถูกจ� ำกัด
บทบาทของการมีส่วนร่วมในการตัดสิ นใจเกี่ยวกับเรื่องต่างๆ ในชุมชนเป็นต้น
เรามักพบในหลายกรณีเกี่ยวกับความขั ดแย้งภายในชุมชนเมื่ อบุคคลหรือ
ครัวเรือนเพียงจ�ำนวนหนึ่งเท่านั้นที่ ได้รับประโยชน์ ที่เกิดขึ้นจากการพัฒนาการ
ท่องเที่ยว อย่างไรก็ ตาม ท่ามกลางปัญหาที่เกิ ดขึ้นก็อาจน�ำไปสู่แนวทางในการแก้ ไข
ปัญหาและยุติความขัดแย้งที่เกิดขึ้นได้หลายแนวทางเช่ นกัน เช่น การให้บุคคลหรือ
ครอบครัวที่ได้รั บรายได้ดี เพิ่มขึ้นจากการประกอบกิจกรรมที่ เกี่ยวกับการท่องเที่ยว
น�ำรายได้ ส่วนหนึ่งเข้ามาร่วมในการจั ดตั้งกองทุ นเพื่อการพัฒนาชุมชน เช่น
การสร้างสถานที่ท�ำการกิจกรรมของชุมชน ซึ่ งจะช่วยให้ชุมชนได้ตระหนักใน