บทที่ 3
พลังทางวัฒนธรรม
ของความหลากหลายทางชาติพันธุ์
ฉวีวรรณ ประจวบเหมาะ
3.1 บทน�ำ
พื้นที่ภาคกลางของประเทศไทยในบทความนี้ ครอบคลุม 25 จังหวั ด
(โดยไม่นับรวมกรุงเทพมหานคร)1 ซึ่งเป็นพื้ นที่ที่มีกลุ่ มชาติพันธุ์ตั้งถิ่นฐานกั นอยู่อย่าง
หลากหลาย จากงานเขียนต่างๆ ที่ปรากฏในช่วงเวลาประมาณ 20 ปี ดังกล่าวซึ่งมี
ทั้งที่เป็นงานจากการศึกษาภาคสนาม การค้นคว้าเอกสาร และจากประสบการณ์
ส่วนตัว ทั้งหมดครอบคลุมกลุ่มชาติพันธุ์ประมาณ 20 กลุ่ม และมีประเด็นศึ กษา
ที่หลากหลาย อย่างเช่น ประวัติศาสตร์การตั้งถิ่นฐาน วัฒนธรรมชุมชน ความ
สัมพันธ์ระหว่ างชาติพันธุ์ และอัตลักษณ์ ชาติพั นธุ์เป็นต้ น โดยที่ในงานหนึ่งๆ
อาจจะครอบคลุมประเด็นหลายประเด็นเข้าด้วยกัน
เมื่อเริ่มต้ นภาระกิ จการส�ำรวจงานเขียนเกี่ ยวกับกลุ่ มชาติพันธุ์ ต่างๆ
ในภาคกลางตามช่วงเวลาที่ได้ก�ำหนดไว้ผู้เขียนคิดว่าจะประมวลและสังเคราะห์
ข้อมูลตามแนวทางการศึกษาชาติพันธุ์ในสังคมศาสตร์ซึ่งได้พั ฒนาขึ้นในสาขาวิชา
มานุษยวิทยา สังคมวิทยา จิตวิทยา และรัฐศาสตร์ในต่างประเทศตั้งแต่ทศวรรษของ
2510 เป็นต้นมา แต่ครั้นเก็บข้อมูลไปได้มากพอสมควรแล้ ว พบว่างานเขียนเกี่ยวกับ
1 ซึ่งเป็นพื้นที่ศึกษาของคณะวิจัยอีกกลุ่มหนึ่งในโครงการเดี ยวกัน