งานวิจัยวัฒนธรรมภาคกลาง 87
ในสภาวะที่ ความเข้าใจวัฒนธรรมก� ำลังเปลี่ ยนแปลงไป อย่างรวดเร็ว
ในปัจจุบัน การยึดติดอยู่กับความเข้าใจวั ฒนธรรมลักษณะใดลักษณะหนึ่งอย่างเดียว
จนยึดไว้เป็นเสมือนค� ำตอบส�ำเร็จรูป ก็อาจจะท�ำให้ติดกับดักของกระบวนทั ศน์นั้น
แทนที่จะใช้ความเข้าใจวัฒนธรรมในการช่วยตั้งค�ำถามใหม่ๆ ก็กลับจะถูกปิดหูปิดตา
แทนได้
ดังนั้นการวิจัยวัฒนธรรมที่จะมีพลั งในการวิเคราะห์สูง จึงขึ้นอยู่กับตั้งค�ำถาม
กับมโนทัศน์ ที่อยู่ในความเข้าใจวัฒนธรรมแต่ละลั กษณะให้มากขึ้น แทนการยึ ดติด
กับกระบวนทัศน์ใดกระบวนทั ศน์หนึ่ง ขณะเดียวกันก็ควรจะวิพากษ์วิ จารณ์ความคิด
ความเข้าใจต่างๆ ก่ อนที่จะประยุกต์ใช้ในการวิจัยด้วย และพร้อมที่ จะเลือกผสมผสาน
ความคิด ที่แตกต่างกันให้ ทันกับการตั้ งค�ำถามใหม่ๆ ซึ่งมักจะผันแปรไปตาม
การเปลี่ยนแปลงรอบๆ ตั ว ที่ก�ำลังเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วมากขึ้ น และเชื่อมโยงกับ
บริบทที่มีความหลากหลายและไร้พรมแดนมากขึ้นด้วย