212 สืบโยดสาวย่าน
บทความศึ กษาการปรับตั วเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงทางสภาพทางกายภาพ
ใช้ชื่อเรื่ องว่า ภูเก็ตความเปลี่ยนแปลงบนเวลาที่แปรเปลี่ยน ผู้ศึกษาได้ศึกษาเอกสาร
และการสัมภาษณ์บุคคล น�ำเสนอผลการศึกษาโดยการเล่าเรื่องตามช่วงระยะเวลาที่
ผ่ านมา ท�ำให้ แลเห็นวิถีชีวิตแบบเดิมของชาวจังหวัดภูเก็ตก่อนและหลังมีแผนพัฒนา
เศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ การท�ำลายทรัพยากร ธรรมชาติ การน�ำทรัพยากรไป
ใช้ในการพัฒนาอุตสาหกรรมท่องเที่ยว จนกระทั่ งเมืองภูเก็ตกลายเป็ นเมืองท่อง
เที่ยวสมญานามว่า “ไข่มุกอันดามั น” อย่างไรก็ตามถึ งแม้ว่าธุรกิจการท่องเที่ ยว
จะเข้ามามีบทบาทและสร้างรายได้ให้กับชาวภูเก็ตเป็นอย่างมาก แต่ธุรกิจด้านนี้ก็
ยั งคงอยู่ภายใต้การควบคุมดูแลของคนบางกลุ่มโดยเฉพาะกลุ่มชาวไทยเชื้อสายจีน
และชาวต่างชาติ (ชมรมอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมจังหวัดภูเก็ต, 2537)
ส�ำหรับงานกลุ่มวิจัย 8 เรื่อง มีงานวิจัย 7 เรื่อง ที่ใช้วิธีวิจัยเชิ งคุณภาพ
มีการวิจัยเอกสารศึกษาแนวคิดและทฤษฎี และเก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์ และ
การสนทนากลุ่ม ส่วนงานวิจัยอีก 1 เรื่อง ใช้การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม
(PAR) งานวิจัยกลุ่มแรก จ�ำแนกเนื้อหาได้ 2 ประเด็น คือ
1) การศึกษาการเปลี่ยนแปลงของวัฒนธรรมที่ส่งผลกระทบต่อชุมชน ได้ แก่
การเปลี่ยนแปลงระบบท�ำมาหากิน เศรษฐกิจชุมชน และการเปลี่ ยนแปลงด้าน
วัฒนธรรมชุมชน ซึ่งมีปัจจัยมาจากนโยบายของรัฐ การมุ่งใช้ทรัพยากรธรรมชาติ การ
คมนาคมที่ทันสมัย และการศึกษาที่เพิ่มขึ้น ชุมชนได้รับผลกระทบในด้านบวก คือ มี
รายได้เพิ่มมากขึ้ น มีอาชีพที่หลากหลาย แก้ปัญหาการว่างงาน ส่ วนผลกระทบในด้าน
ลบ ได้แก่ ทรัพยากรธรรมชาติ ถูกท�ำลาย สิ่งแวดล้อมเสื่อมโทรม มีการเลื่อมล�้ำเรื่อง
การกระจายรายได้ และชาวบ้านมีความเป็นวั ตถุนิยมมากขึ้น งานที่ศึกษาประเด็น
นี้ ได้แก่ วิถีชีวิ ตที่เปลี่ยนไปอันเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงจากสังคมเกษตรกรรม
สู่สั งคมอุตสาหกรรมในภาคใต้ : ศึกษากรณีจังหวัดสงขลา การเปลี่ยนแปลง
ทางสังคมและวั ฒนธรรม : กรณีศึกษาต�ำบลเกาะเต่ า จังหวัดสุราษฎรธานี
การเปลี่ยนแปลงทางสังคม วั ฒนธรรม และเศรษฐกิจ ศึกษากรณีเกาะ สมุย จังหวัด
สุ ราษฎร์ธานี และการเปลี่ยนแปลงของชุมชน : กรณีศึกษาชุมชนบ้านหลั กช้าง