แม้โครงการวิจัยนี้ จะเริ่มท�ำงานครั้งแรกตั้งแต่ปี พ.ศ.2547 แต่ก็ต้องอาศัย
กระบวนการท�ำงานและการประสานงานที่ซับซ้ อน และต้องเผชิญกั บปัญหา
ขลุกขลักอย่างมากมาย เพราะเกี่ยวข้องกับนักวิชาการจ�ำนวนมาก ที่เข้ามามีส่วนร่ วม
จากแต่ละภูมิภาค จนต้องใช้เวลานานมากจึงส�ำเร็จลุล่วงไปได้ และในท้ายที่สุดก็
สามารถปรับปรุงผลการวิจัยนั้นเพื่อเขียนเป็นบทความย่อยๆ และพิมพ์ออกมาเป็น
หนังสือทั้ง 4 เล่มนี้ ซึ่งน่าจะมีส่วนส�ำคัญในการกระตุ้นและผลักดันงานวิจัยทาง
วัฒนธรรมให้มีพลังทางสติปัญญามากยิ่งขึ้ น
ในระยะแรกของการวิจัยจะเน้นเฉพาะการส�ำรวจและรวบรวมผลงานวิจัย ทั้ง
ในภาษาไทยและภาษาอังกฤษ ด้วยการประมวลและสร้างเป็นบรรณานุกรมขึ้นมา
พร้อมกับการปริทัศน์เนื้อหาสรุป เพื่อให้เป็นข้อมูลพื้นฐานที่ช่วยชี้หมุดหมายและ
ทิศทางการวิจัยส�ำหรับช่วงเวลาดังกล่าว พร้อมทั้งอ� ำนวยความสะดวกให้กับการ
ค้นคว้าวิจัยทางวัฒนธรรมในอนาคต
ส่วนในระยะที่สองของการวิจัย นักวิจัยในโครงการจะประเมินและสังเคราะห์
สถานภาพความรู้ของงานวิจัยทางวัฒนธรรม ตามประเด็นต่างๆ ที่ได้แยกแยะไว้
แล้วข้างต้น โดยให้ความส�ำคัญกับการวิเคราะห์เนื้อหาความรู้ที่ค้นพบจากการวิจัย
ตลอดจนประเมินแนวความคิดและวิธีวิ ทยาที่ใช้ในการวิจัย เพื่อเปิดเวทีให้เกิดการ
ถกเถียง และช่วยแสวงหาทางเลื อกใหม่ๆ ในการพัฒนางานวิจัยทางวัฒนธรรม
ต่อไป
ส�ำหรับการปรั บปรุงผลงานวิจัยจากโครงการนี้ เพื่ อเขียนเป็นบทความและ
พิมพ์เป็นหนั งสือในครั้งนี้ ผู้เขียนบทความแต่ละคนได้เลือกงานวิจัยเพียงบางส่วน
ที่น่าสนใจเท่านั้นขึ้นมาประเมินและสังเคราะห์เท่าที่จะท� ำได้ในวงจ�ำกัด แต่ บาง
บทความก็ได้พยายามศึกษางานวิจัยใหม่ๆ เพิ่มเติมขึ้นมาจนถึงปัจจุบัน เพื่อให้
ครอบคลุมและเป็นประโยชน์มากที่สุด ต่อการพัฒนางานวิจัยทางวัฒนธรรมใน
อนาคต