ทำเนียบ คณะนักแสดงพื้นบ้าน

ทําเนียบคณะนักแสดงพื้นบาน

Directory of folk ensemble

๑๑๖

โนรา

ความเปนมา

ในสถานการณของสังคมปจจุบันที่มีการเปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็ว จากผลของปจจัยทั้งภายในและภายนอกประเทศ

รวมทั้งการประเมินการดําเนินงานเฝาระวังทางวัฒนธรรมที่ผานมา ตลอดจนนโยบายของรัฐบาลดานการพัฒนาคนและสังคม

ที่มีคุณภาพ โดยเฉพาะนโยบายทางดานวัฒนธรรมที่วา สงเสริมใหทุกภาคสวนของสังคมมีสวนรวมในการพัฒนาสังคมไทย

ใหเปนสังคมที่มีสันติสุขอยางยั่งยืน บนฐานของวัฒนธรรมไทย และใชสื่อทุกรูปแบบในการสรางสรรคสังคม รักษาสืบทอด

ศิลปวัฒนธรรมของชาติ และความหลากหลายของวัฒนธรรมทองถิ่น เพื่อเชิดชูคุณคาและจิตวิญญาณของความเปนไทย

ตลอดจนสรางความสามัคคี เอื้ออาทรสมานฉันทของสังคมและประเทศชาติ ทําใหมองเห็นสภาพปจจุบันที่เปนโอกาสและ

ศักยภาพตอการดําเนินงานดานการเฝาระวังและสรางสรรควัฒนธรรมชุมชนได

ศิลปะการแสดงของภาคใตที่ทุกคนรูจักและชื่นชอบ เมื่อเอยถึง หนังตะลุง และโนรา ถือเปนมรดกอันลํ้าคาของภาคใต

มรดกเหลานี้ที่ตกทอดกันมาเปนเวลานาน โนราเปนศิลปชั้นสูงที่ควรยกยอง ทนุถนอมเปนอยางมาก เนื่องจากโนราอาศัย

การเลนติดตอกันมา มิไดมีการจดบันทึกเปนลายลักษณอักษร ทั้งในดานความเปนมา ลักษณะการรายรํา ดังนั้นแบบฉบับ

ของ การรําก็ดี การรองก็ดี สืบประวัติความเปนมาจึงมีขอแตกตางกันไปบาง แตอยางไรก็ตาม โนรายังคงเปนสิ่งที่มีคา และ

มรดกวัฒนธรรมของภาคใตควรจะรวมมือกันรักษาเอาไว ไมควรใหสูญหายไป ผูรําโนราเทากับวาเปนผูรับมรดกถายทอด

มรดก โดยตรงเพื่อไปสูกุลบุตร ธิดาตอไปในอนาคต

นอม คงเกลี้ยง (ม.ป.ป.,๗๐ - ๗๓) ปราชญชาวบาน ศิลปนดีเดนสาขาการแสดง ผูเชี่ยวชาญฝกสอนโนราไดบันทึก

เปนเอกสารเลาไววา พระยาสายฟาฟาดเปนกษัตริยครองเมืองๆ หนึ่ง มีมเหสีทรงพระนามวา พระนางสีมาลา ทั้งสองพระองค

มีบุตรดวยกันหนึ่งพระองคทรงพระนามวานวลทองสําลีวันหนึ่งหลังจากนวลทองสําลีตื่นจากบรรทมและมิทันที่จะชําระพระพักตร

ก็ไดยืนนิ่งอยูที่นั้นทําใหพวกสาวใชสงสัยและถามพระนางวา เพราะเหตุใดจึงไมชําระพระพักตรทั้ง ๆ ที่ตื่น ตั้งนานแลว

พระนางตรัสวาเมื่อคืนนี้ฝนแปลกมาก ฝนแปลกอยางที่ไมเคยฝนมากอนเลย แลวพระนางก็ทรงเลาความฝนให พวกสนม

ฟงวามีเทพธิดามารายรําใหนางดูการรํานั้นมีทั้งหมด ๑๒ ทา เปนทารําที่สวยงามมีเครื่องประโคมดนตรี คือ โหมง ฉิ่ง

กลอง ทับ ป แตระ มีประโคมดนตรีลงกับจังหวะทารํา และบัดนี้นางก็จําทารําไดและพระนางนวลทองสําลีก็ทรงรายรํา

ตามแบบที่ฝนนั้นทันที เปนที่ชอบใจของสาวใชอยางยิ่ง และ พระนางสั่งใหสาวใชทําเครื่องประโคมตามที่ฝนเห็น ในฝนนั้น

การทําประโคมทําตามจังหวะการรําเหมือนในฝนทุกอยาง พระนางไดฝกสอนใหพวกสาวใชไดรายรําเพื่อเปนการรําคูกับ

พระนางนั้น การประโคมเครื่องดนตรีและรายรําเปนที่ครื้นเครง ในปราสาทของพระนางเปนประจําทุกวัน

อยูมาวันหนึ่งพระนางอยากเสวยเกสรดอกบัว ที่ในสระหนาราชวังจึงรับสั่งใหนางสนมไปเอามาให เมื่อพระนาง

ไดดอกบัวแลวก็เสวยจนหมดกอ กาลตอมาพระนางก็ทรงครรภ แตรําโนราก็ยังคงสนุกสนาน เครื่องดนตรีที่บรรเลงไดยิน

ดังไปถึงพระยาสายฟาฟาด พระองควาเหตุใดที่ปราสาทของพระธิดาจึงมีการประโคมดนตรีอยูเปนประจํา พระองคจึงไป

ทอดพระเนตรใหเห็นจริง เมื่อเสด็จไปถึงก็ทรงรับสั่งกับพระนางนวลทองสําลีวา นางไปไดทารําตางๆนี้มาจากไหน

ใครสอนให พระนางก็กราบบังคมทูลวา ไมมีใครสอนใหเปนเทพนิมิต พระองคจึงรับสั่งใหพระนางรําใหดู เสียงดนตรีประโคมขึ้น

พระนางออกรายรําไปตามที่ไดฝนรวม ๑๒ ทา ขณะที่พระนางรําทาตาง ๆ อยูนั้น พระยาสายฟาฟาดทรงเห็นวาที่ครรภ

ของนางผิด สังเกตสงสัยวานางทรงครรภ จึงรับสั่งใหหยุดรําแลวทรงถามพระนางวานางมีครรภกับใครรักชอบกับใคร