Page 112 - 089 รุกข มรดกของแผ่นดิน
P. 112
108
ต้นพะยอม
ชื่อสามัญ White meranti
ชื่อวิทยาศาสตร์ Shorea roxburghii G. Don
ชื่อวงศ์ DIPTEROCARPACEAE
ชื่อเรียกอื่น กูวิง (มำเลเซีย-นรำธวำส), ขะยอม (ลำว), ขะยอมดง พะยอมดง (ภำคเหนือ) แคน (เลย),
กะยอม (เชียงใหม่), เชียง เซี่ยว (กะเหรี่ยง-เชียงใหม่), พะยอมทอง (ปรำจีนบุรี, สุรำษฎร์ธำนี),
ยอม (ภำคใต้), ยำงหยวก (น่ำน), สุกรม (ภำคกลำง)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
พะยอมเป็นไม้ต้นสูง ๑๕ - ๓๐ เมตร เปลือกสีเทำเข้มแตกเป็นร่อง ใบเดี่ยวออกสลับ รูปขอบขนำน
กว้ำง ๓.๕ - ๖.๕ เซนติเมตร ยำว ๘ - ๑๕ เซนติเมตร ปลำยมนหรือเป็นติ่งสั้น ๆ โคนมน ขอบเป็นคลื่นผิวเกลี้ยง
เป็นมัน ดอกสีขำว กลิ่นหอมจัด ออกเป็นช่อใหญ่ตำมกิ่งและปลำยกิ่ง กลีบเลี้ยง ๕ กลีบ โคนเชื่อมติดกัน กลีบดอก ๕ กลีบ
เรียงเวียนกันแบบกังหันเมื่อบำนเส้นผ่ำศูนย์กลำง ๑ - ๒ เซนติเมตร เกสรตัวผู้ ๑๕ อัน ผลรูปรีกว้ำงประมำณ ๑ เซนติเมตร
ยำวประมำณ ๒ เซนติเมตร กลีบเลี้ยงเจริญไปเป็นปลีกยำว ๓ ปลีก สั้น ๒ ปลีก คล้ำยผลยำง สรรพคุณ ดอกช่วยบ�ำรุงหัวใจ
เป็นยำหอมไว้แก้ลม เปลือกต้นใช้กินแทนหมำก และช่วยแก้อำกำรท้องร่วง ท้องเดิน ช่วยแก้ล�ำไส้อักเสบได้
Pha Yom
Common name White meranti
Scientific name Shorea roxburghii G. Don
Family name DIPTEROCARPACEAE
Other names Ku Wing (Malaysia-Narathiwat), Ka Yom (Laos), Ka Yom Dong, Pha Yom Dong (Northern Thailand), Kaen (Loei), Ka Yom (Chiang Mai),
Chiang, Chiao (Karen-Chiang Mai), Pha Yom Thong (Prachinburi, Surat Thani), Yom (Southern Thailand), Yang Yuak (Nan),
Sukrom (Central Thailand)
Botanical characteristics
Pha Yom is a 15 - 30 meters tall tree with dark gray barks cracked into grooves. It has single leaves arranged in alternate patterns. The
edge is in oblong shape with the width of 3.5 - 6.5 centimeters and the length of 8 - 15 centimeters. The tip has rounded end or short outgrowth.
The leaf base is wavy, and its surface is smooth. Its flowers are white and fragrant. The flowers grow in a large inflorescence along the branches and
at the end of the branches. The flower has five sepals. The flower bases are close together. The five petals are arranged in a spiral shape. When
blooming, it has the diameter of 1 - 2 centimeters. There are 15 stamens. The fruit is in an oval shape with the width of about one centimeter and
the length of about two centimeters. The sepals grow into three long wings and two short wings like a Yang fruit. The flowers can nourish heart and
cure dizziness. The barks are eaten instead of betel nuts and relieve diarrhea and intestinal inflammation.
108