Page 117 - Thai Culture

ศาสตร์และศิลป์ งานช่างไทย |115
ภูมิปัญญาที่ถ่ายทอดผ่านเครื่องจักสานแสดงให้เห็นความสามารถของช่าง ซึ่งส่วนใหญ่
คือเหล่ าเกษตรกรที่ใช้เวลาว่างหลังท�ำไร่ท�ำนาในการประดิษฐ์สิ่งของและพัฒนารู ปทรง
ให้ใช้ ประโยชน์ได้ดี ที่สุด ส่ วนลวดลายที่ สานขึ้น แม้เบื้ องต้ นความถี่ห่ างและลักษณะ
การสานจะค�ำนึงถึงการใช้สอยเป็นหลัก แต่กลับสร้างเอกลักษณ์จนเกิดเป็นความงดงาม
ไม่ซ�้ำใครซึ่งลักษณะเฉพาะถิ่นของเครื่องจักสานต่างๆ ยังสะท้อนให้เห็นสภาพภูมิศาสตร์ของ
แต่ละท้ องถิ่น สภาพการด�ำรงชีวิต ขนบประเพณี ความเชื่อตลอดจนถึงการนับถือศาสนา
ของกลุ่มชนที่ผลิตเครื่องจักสานนั้ นๆ ด้วยเครื่ องจักสานจึงเป็นศิลปหัตถกรรมที่มีคุณค่าใน
ฐานะหลักฐานทางประวั ติศาสตร์ของชุมชนท้องถิ่นต่างๆ ได้เป็นอย่างดี • “ข้อง” รูปทรงคล้ายโอ่ งน�้ำ บางท้องถิ่นสานเป็นรูปทรงกระบอก
ใช้ส�ำหรับใส่ ปลา ปู กุ้ง หอย กบ เขียด
“ชนิดของไม้ไผ่ที่นิยมน�ำมาท�ำ
เครื่องจักสานในทุกภาค
ของประเทศ ได้แก่ ไผ่สีสุก
ซึ่ งมีล�ำต้นใหญ่ ปล้องยาว
นอกจากนี้ยังมีไม้ไผ่ซาง ไม้ไผ่บง
หรือไผ่ตง ซึ่ งมีมากในภาคเหนือ
ไม้ไผ่หก ไผ่เฮียะ
ไผ่รวก ไผ่เลี้ยง ไผ่ไร่
ไผ่รวกด�ำ และไผ่ปาว”