56
และสภาพภู
มิ
ศาสตร์
เอื้
ออำ
�นวยให้
แสดงออกในด้
านความบั
นเทิ
งได้
อย่
างคล่
องแคล่
ว ก่
อให้
เกิ
ดบรรยากาศและรสชาติ
นั่
นเอง
การเล่
นเพลงนานิ
ยมเล่
นครั้
งละ ๑ คู่
ชาย-หญิ
ง ถ้
ามากกว่
านี้
ก็
ไม่
เกิ
น ๒ คู่
ทั้
งนี้
เพราะถ้
ามากคู่
จะยากในการ
จั
ดระบบการขั
บร้
องหรื
อการเล่
น เล่
น ๑ คู่
ถื
อว่
าเหมาะที่
สุ
ดเพราะผู้
ฟั
งหรื
อผู้
ชมที่
กำ
�ลั
งเกี่
ยวข้
าว หรื
อเก็
บข้
าวอยู่
อยากจะติ
ดตามเนื้
อหาและกลเม็
ดเด็
ดพรายลี
ลากลอนเพลงนาที่
ชาย-หญิ
งคู่
นั้
นโต้
ตอบกั
น ถ้
ามากคู่
จุ
ดเน้
นจุ
ดเด่
น
ของทั้
งเนื้
อหาและศิ
ลปะการถ่
ายทอดก็
จะลดลงไป ในการเล่
นเพลงนาจะมี
ผู้
ร้
องนำ
�คนหนึ่
งเรี
ยกว่
า แม่
คู่
เมื่
อร้
องจบ
จะมี
การรั
บ หรื
อภาษาไทยภาคใต้
ใช้
ว่
า ทอย ผู้
ทำ
�หน้
าที่
ทอยหรื
อรั
บเรี
ยกว่
า ท้
ายไฟ ท้
ายไฟ (ผู้
รั
บ) ของคู่
ใดก็
ต้
องรั
บ
ของคู่
นั้
น ในการรั
บนั้
นจะรั
บเมื่
อแม่
เพลงร้
องซํ้
าวรรคที่
๑ และจะรั
บหรื
อทอยเฉพาะวรรคที่
๑ เท่
านั้
น วรรคอื่
นๆ
แม่
เพลงเป็
นผู
้
ร้
องหรื
อว่
าทั้
งสิ้
น ในการเล่
นถ้
ามี
เพี
ยงคู่
เดี
ยว ก็
จะมี
เนื้
อหาเกี่
ยวกั
บเกี้
ยวพาราสี
และบอกเรื่
องราวต่
างๆ
ตามที่
คู่
เพลงจะยกขึ้
นมากล่
าวหรื
อเล่
า เพื่
อเป็
นการให้
ความรู้
ความเข้
าใจ หรื
อเรื่
องที่
เป็
นเรื่
องสนุ
กสนานสร้
างความ
เพลิ
ดเพลิ
นในการเกี่
ยวหรื
อเก็
บข้
าวในนา
การที่
ผู้
เกี
่
ยวหรื
อเก็
บข้
าวในนาได้
ฟั
งเพลงนาและเรื่
องราวต่
างๆ จากการโต้
ตอบกั
นของคู่
เพลงนา ทำ
�ให้
บรรยากาศการทำ
�นาเป็
นไปอย่
างสนุ
กสนานเพลิ
ดเพลิ
นและก่
อให้
เกิ
ดมิ
ตรภาพมากขึ้
นไปอี
ก คู่
เพลงนาบางคู่
หรื
อ
ข้
ามคู่
หลั
งการเก็
บเกี่
ยวแล้
วก็
มี
การไปมาหาสู่
หมั้
นหมาย และได้
แต่
งงานกั
นในที่
สุ
ด ในการเล่
นเพลงนาถ้
ามี
คู่
เดี
ยวก็
มั
ก
จะร้
องหรื
อว่
าโต้
ตอบกั
น โดยนำ
�เอาปมด้
อยบางอย่
างของฝ่
ายตรงกั
นข้
ามมาร้
องหรื
อว่
า ทั้
งนี้
จะเป็
นการช่
วยกระตุ้
น
หรื
อกระทุ้
งให้
อี
กฝ่
ายหนึ่
งมี
อารมณ์
และคิ
ดหาลู่
ทางในการโต้
ตอบอย่
างมี
รสชาติ
การนำ
�เอาปมด้
อยหรื
อจุ
ดอ่
อนขึ้
นนำ
�
การแสดงเพลงนา