Page 64 - dcp7

53
เพลงฉ่อย
เรียบเรียงโดย รองศาสตราจารย์ กาญจนา อินทรสุนานนท์
เพลงฉ่อย เป็นเพลงพื้นบ้านชนิ ดหนึ่งของภาคกลาง นิยมเล่นในทุกจังหวั ดของภาคกลางและแพร่หลายไป
ยังภาคอื่นๆ ทั้งภาคเหนื อ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันออก ภาคตะวั นตก และภาคใต้ แต่ ในภาคอื่นๆ
นิยมร้องเล่ นเป็นบางจังหวัด มิได้แพร่ กระจายโดยทั่ วไปทุกจังหวัด ชาวบ้ านนิยมร้องเล่ นกันมานานแล้วไม่ปรากฏ
หลักฐานแน่ชัดว่าเกิดขึ้นเมื่ อใด
เนื่องจากมีการร้องเล่นเพลงฉ่อยในหลายจังหวัด ชื่ อของเพลงฉ่อยก็ มีปรากฏหลายชื่อ เช่น “เพลงไอ้เป๋”หรือ
“เพลงเป๋” เพลงไอ้เป๋หรือเพลงเป๋นี้เรียกตามชื่อคนร้องแต่ ดั้งเดิมที่รู้ จักกั น นายเป๋มีชื่อเสียงมากในการร้องเพลงฉ่อย
บทร้องที่นายเป๋ร้ องมีกลอนที่กินใจสนุกสนาน เช่น
“ ...ว่าทำ�ไมร่มเงา ไม่กางกั้น
พี่เดินลอดตาวันน้ องเอ๋ยมาได้
ก็บังเอิญแดดหน่ายเสี ยละมันไม่ออก
กูเลยหุบร่มจมปลอกเฉยไว้...”
(เอชา เอ๊ช้า ชา ฉ่ า ชา หนอย แม่)
นอกจากชื่อเพลงไอ้เป๋ หรือเพลงเป๋แล้ว ยังมีชื่ อว่า “เพลง
ทอดมัน” ชาวบ้านแถบจังหวัดราชบุรี ให้ชื่อว่าเพลงทอดมัน เพราะ
เวลาร้องลูกคู่รับว่า “เอชา เอ๊ช้า ชา ฉ่า ชา หนอย แม่” มีเสียง “ฉ่า”
เหมือนเสี ยงที่หยิบทอดมันดิบลงทอดในกระทะ
ในสมัยหนึ่งแม่เพลงรุ่นเก่าเรียกเพลงฉ่อยว่า “เพลงวง” เพราะเล่นกันบนลานดิน ยืนกันเป็นวง คนดู ก็นั่งดู
รอบๆ วงบนลานดินนั้นรูปแบบการเล่น เมื่อพ่อเพลงแม่เพลงและลูกคู่ทั้งสองฝ่ายแต่งตัวเรี ยบร้อยแล้วโดยแต่งตัว
สีสันฉูดฉาด ฝ่ายหญิงนิยมนุ่งโจงกระเบนเสื้อแขนกระบอก ฝ่ายชายนุ่งโจงกระเบนเสื้อคอพวงมาลั ยมีผ้าขาวม้าคาด
เอว ก็จะออกมาที่เวทีแสดงตามสถานที่ต่างๆ ที่จัดให้มีการแสดงเช่ น ลานวัด หรือในสถานที่อื่ นๆอาจมีการจัดเวที ให้
ตามความเหมาะสม
เพลงฉ่อยไม่มีเครื่องดนตรีประกอบแต่ อย่างใด จังหวะในการร้องเพลงใช้การตบมือ อาจมีกรับมาตีประกอบ
ให้ดังขึ้นก็ได้ แต่ดั้ งเดิมไม่มีการระบุเป็นหลักฐานว่ามีการใช้กรับตีประกอบจังหวะ
รูปแบบการร้อง มีการไหว้ครู โดยฝ่ายชายจะไหว้ครู ก่อน แล้วฝ่ายหญิงจึงร้องไหว้ครู บ้าง ไหว้ครูเสร็ จ ฝ่ายชาย
ร้องเกริ่นเป็นการชักชวนให้ฝ่ ายหญิงได้ร้ องเพลงโต้ตอบกัน หลังจากนั้นก็ ว่าเพลงประ ฝ่ายชายขึ้นว่าก่ อนเช่นเดิม
เป็นการโต้ตอบกั น แล้วฝ่ายหญิ งก็ว่ าตอบ เรียกว่าร้องโต้ตอบคารมกั น
ภาพ : การแสดงเพลงฉ่อย
ที่มา : thaigoodview.com - เพลงฉ่อย
http://www.thaigoodview.com/node/90039