Page 63 - dcp7

Basic HTML Version

52
เพลงโคราช
เพลงโคราช เป็
นการร้
องเพลงโต้
ตอบที่
พั
ฒนาไปเป็
นการแสดงพื้
นบ้
าน
ของชาวจั
งหวั
ดนครราชสี
มาหรื
อโคราช ซึ่
งได้
สื
บทอดกั
นมาเป็
นเวลายาวนาน
มี
เอกลั
กษณ์
อยู่
ที่
การร้
องรำ
�เป็
นภาษาโคราช ปรากฏหลั
กฐานชั
ดเจน ในปี
พ.ศ.
๒๔๕๖ เมื่
อสมเด็
จพระศรี
พั
ชริ
นทราบรมราชิ
นี
นาถ พระราชชนนี
พั
นปี
หลวง เสด็
พระราชดำ
�เนิ
นไปจั
งหวั
ดนครราชสี
มาเพื่
อทรงเปิ
ดถนนจอมสุ
รางค์
ยาตร์
และ
เสด็
จพิ
มาย ในโอกาสรั
บเสด็
จครั้
งนั้
น หมอเพลงชายรุ่
นเก่
าชื่
อเสี
ยงโด่
งดั
งมากชื่
นายหรี่
บ้
านสวนข่
า ได้
มี
โอกาสเล่
นเพลงโคราชถวาย
ในสมั
ยก่
อนเพลงโคราชเป็
นที่
นิ
ยมมาก เพราะการแสดงมหรสพต่
างๆ มี
เพลงโคราชเพี
ยงอย่
างเดี
ยว คนฟั
เพลงก็
มี
เวลามาก ฟั
งกั
นตั้
งแต่
หั
วคํ่
าจนรุ่
งเช้
า เมื่
อหมอเพลงเล่
น เพลงลา คื
อ ลาผู้
ฟั
ง ลาเจ้
าภาพ และเพื่
อนหมอเพลง
ด้
วยกั
น มี
ปี่
พาทย์
ฆ้
อง กลอง บรรเลงรั
บ หมอเพลงรำ
�ตามกั
นไปยั
งบ้
านเจ้
าภาพ เจ้
าภาพจะนำ
�เงิ
นค่
าหมอเพลงมาให้
พร้
อมทั้
งเลี้
ยงข้
าวปลา อาหาร และห่
อข้
าวของกิ
นต่
างๆ ให้
เป็
นเสบี
ยงในการเดิ
นทางกลั
บ คนฟั
งอยู่
ร่
วมฟั
งงานจน
เสร็
จสิ้
นกระบวนการแล้
วจึ
งทยอยกลั
ปั
จจุ
บั
นค่
านิ
ยมของผู้
ฟั
งเพลงโคราชเปลี่
ยนแปลงไปมากทั้
งด้
านเนื้
อหา รู
ปแบบการแสดง และความนิ
ยมของ
คนโคราชเอง เนื้
อหาของเพลงโคราชขึ้
นอยู่
กั
บโอกาสที่
จะเล่
นหมอเพลงโคราชรุ่
นเก่
าเน้
นการใช้
ปฏิ
ภาณไหวพริ
บเล่
เรื่
องนิ
ทานชาดก และเคร่
งครั
ดมากในเรื่
องสอนศี
ลธรรม หมอเพลงโคราชในอดี
ตทำ
�หน้
าที่
เป็
นผู้
แพร่
ข่
าวสาร เพราะ
เป็
นผู
มี
ประสบการณ์
กว้
างไกล พบเห็
นเหตุ
การณ์
และผู้
คนหลากหลาย หมอเพลงโคราชและคนฟั
งเพลงโคราชในอดี
จึ
งมี
ความเป็
นอั
นหนึ่
งอั
นเดี
ยวกั
น เพราะเป็
นคนในสั
งคมเดี
ยวกั
น จึ
งเข้
าใจปั
ญหาของกั
นและกั
น แต่
หมอเพลงโคราช
รุ่
นใหม่
มั
กเล่
นตามคำ
�เรี
ยกร้
องของผู้
ฟั
งเพื่
อความเพลิ
ดเพลิ
นและสนุ
กสนาน
ด้
วยเหตุ
นี้
เพลงโคราชจึ
งค่
อยๆ เสื่
อมความนิ
ยมลง แต่
เนื่
องจากในยุ
คปั
จจุ
บั
นมี
ความเชื่
อว่
าท้
าวสุ
รนารี
ในสมั
ที่
ยั
งมี
ชี
วิ
ตอยู่
(พ.ศ. ๒๓๑๓-๒๓๙๕) ท่
านชอบเพลงโคราชมาก จึ
งมี
ผู้
หาเพลงโคราชไปเล่
นแก้
บน ณ บริ
เวณใกล้
ๆ กั
อนุ
สาวรี
ย์
ท้
าวสุ
รนารี
ในตอนกลางคื
นเป็
นประจำ
� จึ
งเป็
นปั
จจั
ยหนึ่
งที่
ทำ
�ให้
หมอเพลงโคราช ซึ่
งส่
วนใหญ่
อยู
ที่
อำ
�เภอเมื
อง
จั
งหวั
ดนครราชสี
มา ยั
งคงสามารถประกอบอาชี
พอยู่
ได้
ตั
วอย่
างคณะเพลงโคราชที่
โดดเด่
นอยู่
ที่
อำ
�เภอเมื
อง
จั
งหวั
ดนครราชสี
มา
เพลงโคราช ได้
รั
บการขึ้
นทะเบี
ยนเป็
นมรดกภู
มิ
ปั
ญญาทางวั
ฒนธรรมของชาติ
ประจำ
�ปี
พุ
ทธศั
กราช ๒๕๕๒
เรี
ยบเรี
ยงโดย รองศาสตราจารย์
ปิ
ยพั
นธ์
แสนทวี
สุ