Page 40 - dcp7

Basic HTML Version

29
เลี
ยนลี
ลาและท่
วงทำ
�นองหรื
อเสี
ยงจากธรรมชาติ
ซึ่
งให้
ความไพเราะจั
บใจ สามารถแยกระดั
บเสี
ยงได้
๒ กลุ่
มระดั
เสี
ยงคื
อ ทางยาว หมายถึ
ง การบรรเลงประกอบการลำ
�ที่
มี
ท่
วงทำ
�นองเชื่
องช้
า เหมาะสำ
�หรั
บการลำ
�ในบทเล่
าเรื่
อง
บทพรรณา บทโศกเศร้
า หวลหา และ ทางสั้
น หมายถึ
ง การบรรเลงประกอบการลำ
�ที่
มี
ท่
วงทำ
�นองกระชั
บ สนุ
กสนาน
ร่
าเริ
ง ลายแคนที่
นิ
ยมเล่
น ได้
แก่
ลายสุ
ดสะแนน ลายอ่
านหนั
งสื
อใหญ่
ลายอ่
านหนั
งสื
อน้
อย ลายเซ ลายแมงภู
-
ตอมดอก ลายโปงลางขึ้
นภู
ลายแม่
ฮ้
างกล่
อมลู
ก ลายลมพั
ดไผ่
ลายลมพั
ดพร้
าว ลายล่
องของ ลายโป้
ซ้
าย ลายเต้
ลายเซิ้
การฝึ
กหั
ดเป่
าแคนของชาวอี
สาน จะเรี
ยนด้
วยตนเองจากการสั
งเกตจดจำ
�จากที่
เคยได้
ยิ
นได้
ฟั
ง ผู้
ฝึ
กหั
ดจะ
ไปหาซื้
อแคนมาเอง ค่
อยศึ
กษาคลำ
�ทางที
ละนิ
ดละหน่
อย ถ้
ามี
โอกาสจึ
งขอคำ
�แนะนำ
�จากผู้
ที่
เป่
าเป็
นแล้
ว เมื่
อจำ
ทำ
�นองอั
นใดได้
จึ
งนำ
�มาปะติ
ดปะต่
อเป็
นของตนเอง ปั
จจุ
บั
นเริ่
มมี
การเรี
ยนการสอนเป่
าแคนในสถาบั
นการศึ
กษาใน
ภาคอี
สานมากขึ้
น อย่
างไรก็
ตามสิ่
งที่
ผู้
ฝึ
กหั
ดจำ
�เป็
นต้
องรู
คื
อต้
องรู้
ตำ
�แหน่
งของเสี
ยงแคนว่
าลู
กใดเป็
นเสี
ยงลู
กใด
คู่
กั
บลู
กใด นอกจากนี้
ยั
งต้
องรู้
ตำ
�แหน่
งของนิ้
วมื
อด้
วยว่
านิ้
วใดใช้
กดหรื
อนั
บลู
กใดบ้
าง
การบรรเลงดนตรี
ทุ
กอย่
างของชาวอี
สานใช้
แคนเป็
นหลั
ก ถื
อเป็
นเอกลั
กษณ์
ทางดนตรี
ของชาวอี
สานอย่
างหนึ่
และทำ
�นองเพลงของเครื่
องดนตรี
ต่
างๆ ก็
ล้
วนแต่
ยึ
ดแบบอย่
างของเพลงแคน ในสมั
ยโบราณพวกหนุ่
มผู้
นิ
ยมเป่
าแคน
ดี
ดพิ
ณเดิ
นเลาะบ้
านไปคุ
ยสาว หรื
อไม่
ก็
ในงานบุ
ญพระเวสฯ ชายหนุ่
มก็
จะพากั
นเป่
าปี่
เป่
าแคน ดี
ดพิ
ณ สี
ซอ เลาะ
ตามตู
บ พร้
อมกั
บเกี้
ยวสาวไปด้
วย แต่
ในปั
จจุ
บั
นประเพณี
ต่
าง ๆ เหล่
านี้
สู
ญไปแล้
ว จึ
งเหลื
อแต่
การบรรเลงประกอบลำ
และประกอบฟ้
อนในงานที่
มี
การจ้
างในรู
ปแบบอื่
น ๆ
แคน ได้
รั
บการขึ้
นทะเบี
ยนเป็
นมรดกภู
มิ
ปั
ญญาทางวั
ฒนธรรมของชาติ
ประจำ
�ปี
พุ
ทธศั
กราช ๒๕๕๖