Page 37 - dcp7

26
นอกจากนี้ เวลามีงานทำ�บุญอุทิศให้ญาติ ผู้ล่วงลับไปในอดีต ก็จะมีเพลงเป่าเพื่อปลดปล่อยวิญญาณจากห้วงทุกข์
ชาวม้งในอดีตเคร่งครัดกับประเพณีที่ขึ้ นกับความเชื่อนี้ มาก นักดนตรี ทุกคนจะไม่ ใช้เค่งเล่ นเพลงสำ�หรั บงานศพ
ในงานอื่นๆ
อย่างไรก็ ตาม เค่ งของชาวม้งไม่ใช่เครื่องดนตรี สำ�หรั บความตายเท่านั้น ในบริบทอื่ นๆ เช่น งานรื่ นเริงใน
วันขึ้นปีใหม่ และงานแต่งงาน ก็จะมีเพลงสำ�หรับงานนั้นๆ อีกเป็นจำ�นวนไม่น้อย เพลงในบริบทเหล่านี้เป็นเพลงสนุกสนาน
เป็นสื่อของงานเฉลิมฉลอง บางแห่งนักดนตรีที่มีทักษะสูงหลายคนใช้เค่ งเป่าทักทายปราศรัยกันแทนการใช้คำ�พูดด้ วย
และโดยปกตินักดนตรีมั กจะเต้นรำ�ไปด้วยในขณะที่เป่าเค่ง บทบาทของเค่งในงานรื่นเริงทำ�ให้เค่งมีสถานะเป็ นเสมือน
ของเล่น
จารี ตประเพณีในการปฏิบัติต่ อผู้ล่ วงลับ
มีส่ วนสำ�คัญยิ่ งในสังคมชาวม้ ง เพราะเป็นการ
แสดงความรั ก ความอาลัยที่ มี ต่ อผู้ ล่ วงลั บ
เป็นการแสดงความเคารพและให้เกียรติ อย่างสูง
และเค่งคือสื ่อแสดงความรัก ความรู้สึก ตลอดจน
การสั่ งเสียและฝากฝังที่ผู้ อยู่ข้างหลังจั ดให้แก่
ผู้ ล่ วงลับผ่านทางเสี ยงเพลงของเค่ ง ดังนั้ น
บทบาทของเค่งในงานศพจึงเป็นพิธีการที่จริงจัง
และขรึมขลั ง บทบาทนี้เค่ งไม่ใช่ของเล่ นเพื่อ
ความสนุก แต่เป็นสิ่งที่มี ชั้นวรรณะสูงกว่าปกติ
บทบ า ทแ ล ะ ส ถ า นะที่ ต่ า ง กั นต า ม
ความเชื่อและประเพณี ทำ�ให้เค่งเป็นสัญลั กษณ์
ของประเพณีและความเชื่ออันเป็นอัตลักษณ์ของ
ชนเผ่าม้ ง ด้วยการที่เค่ งสำ�คัญต่ อวิถีชี วิตของ
ชาวม้งอย่างแนบแน่ นเช่นนี้ทำ �ให้ หมอแคนม้ง
คนหนึ่งกล่าวว่า “ไม่มีเค่งก็ไม่ใช่ม้ง” (ซัว นทีไพรวัลย์,
สัมภาษณ์ ๒๑ เมษายน ๒๕๕๗)
ภาพ : เค่งของชาวม้ง
ที่มา : นิรุตร์ แก้วหล้า, ๒๕๕๔