Page 144 - dcp7

133
เพลงจำ�ใจจาก
“ดึกเสียแล้วละหนอ ทางคณะต้องลาไปก่อน จำ �ใจจำ�จร ด้วยความอาวรณ์และอาลัย ขอให้โชคดี ถ้าโอกาส
มีเรามาสนุ กกันใหม่ ขอเชิญคุณพระรัตนไตร ขออวยพรให้เจ้าภาพถาวร”
การแต่งกายรำ�โทน โดยทั่วไปแล้วแต่งกายธรรมดาตามแต่สะดวก ผู้แสดงแต่งแบบเรียบง่ายเท่ าที่มี แต่เมื่อ
มีการประกวดหรือการแสดงเชิงสาธิ ต ผู้แสดงมักจะเลือกเครื่องแต่ งกายที่เน้นสีสัน เครื่องประดั บ แต่งหน้ าทำ�ผม
ให้ดูดีกว่าการแสดงพื้นบ้านทั่วไป มักจั ดเครื่องแต่ งกายที่เป็ นชุดไทยตั ดเย็บสำ�เร็จรูปโทนสี เดียวกัน เป็นต้น
รำ �โทน เป็นการแสดงที่ สะท้อนคุ ณค่าทางวั ฒนธรรม สื่ อผ่านเพลงที่ ร้ องให้ทราบถึ งยุ คสมัยนั้ น เช่ น
ประวัติศาสตร์ วั ฒนธรรมประเพณี โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เพลงร้องเป็นเพลงที่เน้นคำ�กระชับไม่ยาวมาก ง่ายต่ อความจำ�
และร้องซํ้าๆ กันหลายรอบ เช่น
“อยุธยาๆ ของเราแต่เก่ าถูกพม่ามันเผา ไทยเราเจ็บชํ้านํ้าใจ พระเจ้าตากสินยกสู้แคว้นแดนให้ ยกพลขั บไล่
ไพรีเอากรุงศรีคืน”
“พ.ศ. ๒๔๘๙ ไทยเราเงียบเหงาเสียทุกคน สมเด็จฯ อานันทมหิดล ท่านสิ้นพระชนม์แต่ เสียยังเยาว์”
วัฒนธรรมการไหว้ การให้ความเคารพ สังเกตจากฝ่ายชายให้เกียรติ ฝ่ายหญิง เมื่อก่ อนเริ่มการแสดง ฝ่ายชาย
เดินไปไหว้ฝ่ายหญิง ฝ่ายหญิ งรับไหว้ ซึ่งสะท้อนวั ฒนธรรมการไหว้ของไทยได้ชัดเจน
รำ�โทน-รำ �วง มักใช้แสดงต้ อนรั บผู้มาเยือนหรือสร้างความสนุกสนานในงานเลี้ ยง เป็นเอกลักษณ์ ของไทย
ที่เชิญชวนให้ผู้ร่วมงานมาร่วมรำ�วงอย่างสนุ กสนาน พบมากในงานเลี้ยงต้อนรับหรืองานเลี้ยงที่ต้องการให้แขกผู้มาเกิด
ความสนุก รู้จัก คุ้นเคยกันโดยใช้รำ�วงเป็นสื่อในการเชื่อมความสัมพันธ์รู้จักกัน จังหวะเพลง เนื้อหาของเพลงที่สนุกเร้าใจ
จึงเป็นส่วนทำ�ให้ผู้ที่มารำ�วงมีความสนุกสนาน คุ้นเคยกันได้ไม่เก้ อเขินในงานเลี้ยง
การสืบทอดรำ �โทน ปัจจุบันสืบทอดในสถาบันการศึกษา จั ดการเรียนรู้ ภูมิ ปัญญาท้องถิ่นโดย ศิลปินอาวุ โส
เป็นผู้ ถ่ายทอด การร้องและการรำ � ให้กั บนักเรียนในสถาบัน อีกด้านหนึ่งสืบทอดตามกลุ่มชมรบผู้ สูงอายุชมรม
แม่บ้านแต่ละท้ องถิ่น เป็นกิ จกรรมสันทนาการและเป็ นการเพิ่มรายได้ พิเศษจากการจัดการแสดงในแต่ละครั้ ง
การร้องเพลงถ่ ายทอดโดยการท่องจำ�และร้องซํ้าๆ จนเคยชิน ผู้แสดงมั กร้องไปรำ�ไปในขณะเดียวกัน
รำ�โทน ปัจจุบันจัดแสดงเชิงสาธิตตามแหล่งสถานศึกษา บางที่แสดงในงานแก้บน งานมหรสพประจำ�ปีผู ้แสดง
มีทั้งวัยเด็กและวัยกลางคนเป็ นส่วนใหญ่ ปั จจุบันยังคงพบรำ�โทนได้ที่จังหวัดนครสวรรค์ ชัยนาท อ่างทอง สิงห์บุรี
สุพรรณบุรี ลพบุรี พระนครศรีอยุธยา ราชบุรี เป็นต้น
รำ�โทน ได้รับการขึ้ นทะเบียนเป็นมรดกภูมิ ปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติประจำ�ปีพุทธศักราช ๒๕๕๗
เอกสารอ้างอิง
กรมศิลปากร. (๒๕๑๔) รำ�วง. โรงพิมพ์การศาสนา.
อนุกูล โรจนสุ ขสมบูรณ์. (๒๕๔๐) การศึกษารำ�วงประกอบบทหมู่ บ้านห้วยกรด อำ�เภอสรรคบุรี จังหวัดชั ยนาท.
การวิจัยภาควิชานาฏยศิลป์ คณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อมรา กลํ่าเจริญ. (๒๕๓๑) สุนทรียนาฏศิลป์ไทย. สำ�นักพิ มพ์โอเดี ยนสโตร์. กรุงเทพฯ.
http://www.baanjomyut.com/library_๒/extention-๓/hop_singles/index.html