Page 101 - dcp7

90
วงมังคละ เป็นวงดนตรี ที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อเรื่องเสี ยง ใช้สื่อสารความเป็ นสิริ มงคล การบู ชายกย่อง
สิ่งศักดิ์สิทธิ์ เพื่อป่าวประกาศให้เทพยดาหรื อผู้มีอำ�นาจเหนื อธรรมชาติให้รับทราบถึงพลังศรัทธาต่ อสิ่งที่ประกอบขึ้น
เช่น การแห่พระพุทธรู ป แห่นาค แห่นำ�ขบวนในกิจกรรมทางประเพณีของสังคมที่จัดขึ้น แม้ว่าในปัจจุบันบางท้องถิ่น
ใช้สำ�หรับประกอบงานอวมงคล ก็ยังคงเป็ นความเชื่อเรื่องเสียงที่ใช้ นำ�หรือส่งวิญญาณของผู้วายชนม์ วงมั งคละจัดเป็น
วงดนตรีที่มีคุณค่าทางวัฒนธรรม ลักษณะโดดเด่นของการบรรเลงวงดนตรีนี้คือเสียงนำ�ของโกร๊กที่ตีด้วยหวายยาว ๒ อัน
การใช้ ปี่เป่าร่ายพรรณนาบทคาถา บทบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ ์ หรื อพรรณนาบทที่เป็นถ้อยคำ�สื่ อความเป็นทำ�นองต่างๆ
กลองสองหน้า คือกลองยื นและกลองหลอน (ด้านหนึ่งตีด้วยไม้ดีดกลอง) ทำ�หน้าที่ตีลี ลาจังหวะเป็นเพลงกลองหรือ
ไม้กลองตามชื่อของเพลง ฆ้องแขวนนอกจากตีให้จังหวะแล้วยังตีเป็ นสัญญาณบอกการเปลี่ ยนเพลงด้วย ในปัจจุบัน
มีการเป่าทำ�นองปี่ ด้นหรือดำ �เนินลีลาให้สอดคลองกับจังหวะ บางวงนำ�ทำ�นองเพลงพื้นบ้าน เพลงไทยแบบแผน เพลง
สมัยนิยมเข้าไปเป่าร่วมกับวิ ธีแบบดั้งเดิมด้วย
การสืบทอดวงมังคละ เกิดจากการสืบทอดในรูปแบบมุ ขปาฐะของศิลปินที่เป็นครูหรือหัวหน้าวง เมื่อมี การฟื้นฟู
ส่งเสริมวัฒนธรรมพื้นบ้านจึงเกิดการสืบทอดในโรงเรียน และกลุ่ มสนใจต่างๆ ความรู้แนววิ ธีปฏิบัติ มีการสื บทอดทั้ง
แบบแผนดั้งเดิมและประยุกต์ให้สอดคล้องกับสังคมปัจจุบัน มีวงมังคละ เช่น วงรุ่งอรุณศรี วงบ้ านกล้วย วงเอกเขนก
มังคละ วง ส.ราชพฤกษ์ศิ ลป์ จังหวัดสุโขทั ย วงครูทองอยู่ ลูกพลั บ วงโรงเรียนวั ดจอมทอง วงเพชรรุ่งลูกนเรศวร
วงมะปรางหวาน จังหวัดพิษณุโลก วงพิชัยสามัคคี จังหวัดอุ ตรดิตถ์ ฯลฯ
วงมังคละ ได้ รับการขึ้นทะเบี ยนเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติประจำ�ปีพุทธศักราช ๒๕๕๖
พ่อครูทวัน สุกใส ผู้ เก็บรั กษากลองมังคละโบราณอายุร้อยกว่าปีคานหามที่งดงาม ตัวคานหามทำ�เป็นรูป ตั วจระเข้
ที่มา : http://sukho.nfe.go.th/libkkl/topic7_old.php?page=6
ห้องสมุดประชาชนอำ�เภอกงไกรลาศ ตำ �บลกง อำ�เภอกงไกรลาศ จังหวัดสุโขทัย