Basic HTML Version
68
ตำ
�นานพญากงพญาพาน
เรี
ยบเรี
ยงโดย ผู้
ช่
วยศาสตราจารย์
อภิ
ลั
กษณ์
เกษมผลกู
ล
พญากง พญาพาน
เป็
นตำ
�นานประจำ
�ถิ่
นของจั
งหวั
ดนครปฐม เป็
นชื่
อที่
รั
บรู้
กั
นแพร่
หลายทั่
วไปมี
ชื่
อเรี
ยกและ
รู
ปเขี
ยนหลากหลายทั้
ง พญากงพญาพาน พญากงพญาพาล (ใช้
“พาล”
เพราะมองว่
าการกระทำ
�ปิ
ตุ
ฆาตเป็
นการกระทำ
�
ของคนพาล) พระยากงพระยาพาน บ้
างเรี
ยกว่
า ตำ
�นานพระปฐมเจดี
ย์
ต้
นเค้
าของเรื
่
องได้
รั
บอิ
ทธิ
พลมาจากคั
มภี
ร์
ปุ
ราณะ คื
อเรื่
องพญากั
งสะ (กงฺ
ส) ฆ่
าพระราชบิ
ดาเพื่
อชิ
งราชสมบั
ติ
และตาม
ฆ่
าลู
กชายของพระนางเทวกี
ภายหลั
งถู
กพระกฤษณะสั
งหาร เรื่
องดั
งกล่
าวได้
แพร่
หลายมากจนภายหลั
งมี
การสร้
างสรรค์
ขึ้
นใหม่
เป็
นแบบฉบั
บของไทยเพื่
อ
ใช้
ผู
กเรื่
องสำ
�หรั
บอธิ
บายโบราณสถานหรื
อสถานที่
ต่
างๆ อาทิ
ตำ
�นานพญากง
พญาพาน (ตำ
�นานพระปฐมเจดี
ย์
) นิ
ทานเรื่
องอุ
ษา บารส (ตำ
�นานพระพุ
ทธบาท
บั
วบก)
อย่
างไรก็
ตามตำ
�นาน
พญากงพญาพาน
ฉบั
บที่
เก่
าที่
สุ
ดปรากฏอยู่
ใน
พงศาวดารเหนื
อที่
เป็
นการเรี
ยบเรี
ยงเรื่
องราวมาจากสมั
ยกรุ
งศรี
อยุ
ธยา ซึ่
ง
ในพงศาวดารเหนื
อกล่
าวถึ
งยุ
คสมั
ยของเรื่
องพญากง พญาพาน ว่
าอยู่
ในช่
วง
ประมาณต้
นกรุ
งศรี
อยุ
ธยา
โครงเรื่
องของเรื่
องพญากงพญาพานกล่
าวถึ
ง ขณะนั้
น พญากงได้
ครอง
เมื
องกาญจนบุ
รี
(บางสำ
�นวนว่
าเป็
นเมื
องนครชั
ยศรี
) มี
พระมเหสี
รู
ปโฉมงดงาม
เมื
่
อพระมเหสี
ทรงพระครรภ์
โหรหลวงได้
ทำ
�นายว่
าจะได้
พระราชโอรสเป็
น
รู
ปปั้
นยายหอม ภายในศาลคุ
ณยายหอม
ที่
วั
ดดอนยายหอม จั
งหวั
ดนครปฐม