Page 34 - dcp6

23
สั่งว่า “ถึงกลางวันให้ฆ่ากลางวัน ถึงกลางคืนให้ฆ่ากลางคืน” จากนั้ นพระรถเสนควบม้าไปยังเมืองยั กษ์ตามคำ�สั่ ง
พระบิดา ครั้นมาถึงอาศรมพระฤๅษีก็ ขอหยุดพักแรม พระฤๅษีผู้มี ญาณพิเศษทราบเหตุการณ์จึงแอบแปลงเนื้อความ
ในสาส์นนั้นเสียใหม่ว่ า “ถึงกลางวันให้ แต่งกลางวัน ถึงกลางคืนให้ แต่งกลางคืน”
เมื่อพระรถเสนไปถึงเมืองยั กษ์พบนางเมรี จึงนำ�สาส์นของนางสมุทรชามอบให้เพื่อจะได้ขอมะงั่วรู้ หาว มะนาวรู้โห่
นางเมรีทราบเรื่องราวตามสาส์นก็ทำ�ตามคำ�สั่งพระมารดาบุญธรรมทุกประการ คือ อภิเษกสมรสและยกเมืองให้
พระรถเสนครอง พระรถเสนอยู่ในเมืองยักษ์ ด้วยความสุข แต่ถึงกระนั้ นพระองค์ก็ ยังระลึกถึงมารดาและป้ า ของ
พระองค์ จึงคิดหาอุบายโดยการจัดเลี้ยงสุราอาหารนางเมรีจนเมามายและหลอกถามถึงห่อดวงตานางสิบสอง อีกทั้ง
กล่องบรรจุดวงใจของนางสันทมาร ความมึนเมาสุ รานางเมรีจึงบอกที่เก็ บสิ่งของสำ�คั ญตลอดจนยาวิเศษ ขนานต่างๆ
แก่พระรถเสนจนหมดสิ้น พระรถเสนจึงนำ�กล่องดวงใจ ห่อดวงตาและยารักษารวมทั้งยาวิเศษที่โปรย เป็นภูเขา เป็นไฟ
เป็นมหาสมุทร ติดตัว หนีออกจากเมืองไป
ครั้นเมื่ อนางเมรีหายจากความมึ นเมาไม่เห็นพระรถเสน นางจึ งรู้ว่ าพระรถเสนหนีไป นางกับเสนายักษ์ได้ออก
ติดตามพระรถเสน พระรถเสนควบม้าหนีมาแต่นางเมรี ก็ตามทัน พระรถเสนจึงโปรยยาให้เป็นมหาสมุทร นางเมรีสิ้น
แรงฤทธิ์ไม่สามารถจะข้ามมหาสมุทรได้ นางเฝ้ารำ�พันอ้อนวอนให้พระรถเสนกลับเมื องไปอยู่กับนาง นางเมรีเศร้าโศก
ครํ่าคราญจนดวงใจแตกสิ้นใจตาย พระรถเสนกล่าวขอขมาต่ อหน้าศพนางแล้วให้เสนายั กษ์นำ�กลับเมือง พระรถเสน
ตัดใจกลับเมื องไปช่วยมารดา
เมื่อกลับมาถึงเมื องไพศาลี พระรถเสนนำ�ดวงตามารดาและป้าๆ พร้อมกับยารักษาจนสามารถมองเห็นได้ทั้ง
สิบสองนาง พระรถเสนเข้าเฝ้าพระราชบิดาพร้อมกับทูลว่ านางสมุทรชาเป็นยักษิณี นางสมุทรชารู้เรื่องจึง แปลงกาย
เป็ นยักษ์หวั งจะฆ่าพระรถเสนเสี ย แต่พระรถเสนต่อสู้กั บนางสมุทรชาเป็นสามารถและทำ�ลายกล่องดวงใจของ
นางสมุทรชาจนสิ้นใจตาย พระรถสิทธิ์ขอโทษมเหสี ทั้งสิบสองนางที่พระองค์ลงทัณฑ์นางเพราะความมัวเมาในเสน่ห์
มารยาของนางยักษิณี ในที่ สุดพระรถสิทธิ์ ก็ครองเมืองกับมเหสีทั้งสิบสองคนอย่างสันติสุข
เรื่องราวของพระรถ-เมรี ยังเป็นนิทานอธิบายที่มาของภูมิ นามในสถานที่ต่ างๆ ซึ่งชาวบ้านเชื่อกันว่า ครั้งหนึ่ง
เรื่องราวในนิทานพระรถเคยเกิดขึ้ นจริงในบริเวณนั้นๆ จนกลายเป็นนิทานประจำ�ถิ่น (legend) มาจนปัจจุบัน ทั้งนี้
พบว่ามี ความเกี่ยวข้ องกับภูมิ นามในภูมิ ภาคต่างๆ ดังนี้
ภาคตะวันออก เป็นพื้ นที่ที่พบความแพร่หลายของนิทานพระรถมากกว่าภูมิ
ภาคอื่นๆ โดยพบที่จังหวัดชลบุ รี และจั งหวัดปราจีนบุรี ในจังหวัดชลบุรี พบในอำ�เภอ
พนัสนิคม ซึ่งเป็นที่อยู่ของกลุ่มชาวลาว (ลาวเวี ยง) เมื่อครั้งรัชกาลที่ ๓ และได้ใช้นิทาน
พระรถในการตั้งชื่ อสถานที่ต่ างๆ ในบริเวณนี้ โดยเรียกโบราณสถานที่ตำ �บลหน้า
พระธาตุว่ า เมืองพระรถ เรียกอำ�เภอบ่อทองว่า เมืองพญาเร่หรือเมืองคชบุรีซึ่งเมืองของ
นาง สันธมาร มีถํ้านางสิบสอง มีหินสิบสองก้อนเรียกหมอนนางสิบสอง มีบ้านเนินดินแดง
ที่เป็ นสถานที่ตายของนางเมรีร้องไห้ จนนํ้าตาเป็นสายเลือดและอกแตกตาย มีสระ
พระรถที่พระรถใช้ให้นํ้าไก่ มี ลูกศรพระรถ รางหญ้าม้าพระรถ ที่อำ�เภอพนัสนิคม เป็นต้น