Page 141 - dcp6

130
บททำ�ขวัญช้าง
เรียบเรี ยงโดย วัฒนะ บุญจั บ
ขวัญ เป็นสิ่งที่ไม่มี ตัวตนแต่มี ผลต่อจิตใจ โบราณเชื่อว่าขวัญสิงอยู่ในตัวตนและเป็นสิ่งที่ทำ�ให้เจ้าของขวัญทุกข์
หรือสุขได้ หากมีเหตุ ที่ทำ�ให้ขวั ญไม่อยู่กั บตัวหรือออกไปเที่ ยวเล่นจะมีเหตุร้ายเจ็ บป่วยหรือมีเคราะห์กรรมและถ้า
ต้องการให้ขวัญกลับเข้าสู่ ร่างกายต้องมีพิธี ทำ�ขวั ญอันหมายถึงการทำ�พิธี กรรมเพื่อเรียกขวัญให้กลับมาสู่เจ้าของขวัญ
ความเชื่อเรื่ องขวัญและพิธีทำ�ขวัญเป็นกระบวนการที่แสดงความผูกพันและความสั มพันธ์ ในระบบเครือญาติ
ระหว่างบุคคลกับครอบครัวและบุคคลกับชุมชน พิธี ทำ�ขวัญปรากฏในทุ กภาคของประเทศ โดยการทำ�ขวัญแบ่ งได้
เป็น ๓ ประเภท คือ ทำ�ขวัญคน ทำ�ขวัญพื ชและสัตว์ที่สัมพันธ์กับคน และทำ�ขวั ญสิ่งของ
การทำ�ขวัญช้ าง จัดเป็นการทำ�ขวัญพื ชและสัตว์ที่มีความสัมพันธ์ในฐานะที่เป็นสัตว์ชนิดนั้นมีคุณประโยชน์ต่อ
คนและต่อส่วนรวม โดยมีจุดประสงค์เพื่อเสริมความเชื่ อมั่น รำ�ลึ กถึงบุญคุณและเป็นสิริ มงคล
ตัวอย่าง : บททำ�ขวั ญช้าง
ศรีศรีสวัสดี วันนี้เป็นวันดีเป็ นวันสง่า ข้าจะเรียกเอาขวัญช้ างแกล้วกล้าเลิศตัวดีงาม เจ้าอย่ าเอาใจเป็นช้าง
อุทามตัวบ่มีปลอก ขวัญเจ้าอย่าเอาใจออกจากเถื่อน อันฝูงเพื่อนเล่ นหมู่เคยกิน ขวัญเจ้ าอย่าใบวินหลายเถื่อนอันฝูง
เพื่อนเล่นหมู่เคยกิน ขวัญเจ้ าอย่าไปวิ นหลายเถื่อน ขวัญเจ้ าอย่าไปเป็ นเพื่อนหมู่ วอกค่างกวางทรายคำ�ขวัญเจ้ าจง
มาสุขสบายจิม เจ้าจงมากิ นกล้วยและข้าว อันแต่งไว้เต็มขันเต็มวา ช้างสทันต์ก็ยังบ่เท่า เขากระทำ�อั นใดบ่ถูกบ่แม่ น
ก็ยังรู้ลนแล่นกระทำ�อั นใดบ่แม่ น ก็ยังรู้แสนสเคียน เหมือนดั งนกเขียนร้องนั้นดาย บัดนี้เจ้าอย่าเอาใจเป็นช้างบ่ดีกัด
ปลอก เจ้าอย่ าไปออกอูงอางแกว่งไกวตั ว เจ้าอย่าได้ไกวหัวกวัดแกว่งแล่นไปมา เจ้าอย่าเยี ยะพาลาใจเกลียดให้เจ้ารู้