Page 142 - dcp6

131
เหมียดเชือกอันจักข้องหลักและตอ แม้ว่ าเชือกเท่าเชือกไก่ เจ้าก็อย่าได้คาบเคี้ยวให้ย้อยตกดิน เจ้าอย่ าวินหลายเถื่อน
เดินไป ให้ เจ้าคิ ดใจถึงทางบ้าน เจ้าย่าขี้ย่านรู้ตื่นเต้ นเรรน ถ้าว่ าเห็นคนอย่าเรรนรํ่าร้อง ถ้าว่ าได้ยินเสียงกลองและเสี ยง
ฆ้อง ทั้งเสียงพิณพาทย์และมโหรีรมย์ ทั้งฟ้ารวนร้ อง และลมฝน อย่ารู้หนตื่นเต้นตกใจ ทั้งบอกไฟและสินาดก้องทั้ง
ฟ้าร้องและลมตี ให้เจ้าตั้งใจให้ดี และมั่นเที่ยง อย่ารู้คว่ำ�อัยไปมา ข้าก็ตกแต่งภาชนดาเครื่องพร้อม มาต้อนรับรอง
เอาขวัญเจ้ามากิน มีทั้งเสื่อดำ�นิลผืนงามลํ้าเลิศ ผ้ าผืนประเสริฐอันเกิดจากเมืองสวรรค์ ผ้าแดงผืนยาววา ผ้าขาวหนา
พอขนาด มีทั้งเงินห้าบาท พร้อมหมากพลูเทียน ข้ าก็ตกแต่งเบียนภาชนะโตกตั้งไว้แล้ว ข้าขออัญเชิญขวัญช้างมงคล
แกล้วกล้า พอมากินก่อนเทอญฯ
โอมสิทฺธิกิ จฺจํ สิทฺธิกมฺมํ สิทฺธิ ลาภํ ชยมงฺคลํ อมสมฺมาธิมา กุกฺกุมามาฯอชฺช ในวันนี้ก็เป็นวั นดี มีฤกษ์ก็ งามมียาม
ก็ปลอด วันนี้ เป็นวันยอดพระยาวัน ข้าจะเรียกเอาขวัญช้างหมากเต้างาแหลม ก็มีในวันนี้ ข้าจักเรียกเอาขวัญช้างแขม
งามังก็ให้มาในวันนี้ จักเรียกเอาขวัญช้างที่นั่งมงคล ก็ให้มาวันนี้ ขวัญช้างเทียนตัวหลงหนีไปเป็นเป็นเพื่อนช้างเอราวัณ
ก็ให้มาวันนี้ ขวัญช้ างสทันต์เป็นเพื่อนอยู่ในเถื่อนกว้างพมหพานต์ ก็ ให้มาในวันนี้ ขวั ญเจ้าอย่าไปเป็นเพื่อนช้างสารอยู่
กลางดงไพรป่ากว้าง ก็ให้มาวันนี้ พ่อหมอสเบียงมอบหมอเถ้า อันท่านคล้องเจ้ามาหัวที เขาไปไล่เลยเจ้ามาวันนี้ แม้
ขวัญเจ้าได้ตกใจ ปางเมื่อหมอพิษณุเอาหนังประกำ �ขึ้นห้อย ปางเมื่อเจ้ายังน้อยแอ่วเถื่อนทวยแม่ไปมา บัดนี้เจ้าก็ได้คา
จากเถื่อน ได้มาเป็นเพื่ อนเป็นฝูง ขอขวัญเจ้ามาอยู่กับตน แม้ว่ างัวกระทิ งทนอย่าได้พาลา แรดร้ายอย่ าพาหนี เสือหมี
อย่าได้พาเอา ขวัญเจ้าลา แม้ว่ าสัตว์ร้ายอันอยู่ในป่าเจ้าก็อย่ าได้จากพ่อ แม้ว่ าเขาสับเขาฟันด้วยพร้าและขอ ขวัญเจ้ า
ก็อย่าอ่อนลืม ข้ าก็เรียกเอาขวัญเจ้าหนหนึ่ง แล้ วก็ลืมแถมถวน ถวนขวั ญเจ้าอย่าไปตกใจหมองตํ่าค้อย ปางเมื่อเจ้าได้
เป็นช้างน้อยแอ่ วลาเล่นกลางดงไพร บัดนี้ได้มาเป็นช้างในเมืองมนุษย์โลก บัดนี้ข้าก็ยกเอาภาชนะโคก เข้ารับรองเอา
ขวัญเจ้ามาเสวยก่ อนเทอญฯ
อชฺช ในวั นนี้ก็เป็นวันดีศรีวั นขึ้น เป็ นวันถึงพื้นอักนิษฐา บัดนี้ข้าก็ตกแต่งดาพรํ่ าพร้อม เพื่อว่าจักมาทำ�ขวัญเจ้า
มีทั้งหม่อมเถ้าพรํ่ าพร้อมหมู่นารี ทั้งข้าวของเงินคำ�ดีตั้งใบเบียนภาชนะโตก ราชโชคสวาทั ตถสีลคุณค้ องมีทั้งเงินคำ�
เต็มถุ งสพาด มีทั้งกล้วยอ้อยอาดเต็มพา มีทั้งเหล้ายาหลายเหลือยิ่ ง บัดนี้หมอฤทธิ์ใหญ่ผู้นั่งคอก็จักเสียไพก็ว่ามี ดีใน
วันนี้ หมอเถ้าผู้เพื่อนค้อง เจ้านั่งอยู่ท่าเสียไพ ก็ ว่าดีในวันนี้ หมอไถ้เขาอยู่คอยสอนช้าง ก็จิงทักช้างร้ายหมู่จังไร มีทั้ง
ฟางไฟจับหน้าผาก ก็ให้หายเสียในวันนี้ ทั้งตัวหางขออยู่ ปากอ้าอมโลบอมฝอย ก็ให้หายเสียในวันนี้ มีทั้งตัวหาก่ าน
ปากอมถ่านลิ้นก่านปล้ องหมู่ขุยตุม มีทั้งขุมผีจับหน้าผาก หูหวากหวิดหวีขึ้นบั่ งคอ ก็ให้หายเสียวันนี้ มี ทั้งหัวหางขอนอ
ใต้ท้องลิ้นก่าน ปล้องหมอเถ้าก็ว่ าจังไร มี ทั้งถวนไฟจับสีข้าง ม่านกั้งหมู่สามหาว ช้างตาขาวขี้ ย่าน ก็ให้หายเสียในวันนี้
ช้างขาห้วนช้างขาเห็ง ทั้งช้างหูเง็งพิวเพลา มันช้างตำ�เข้าแกว่งไกวตีน ก็ให้หายเสี ยในวันนี้ แรกแต่นี้ไปหน้าให้ขวัญ
เจ้ากล้าผาบแพ้แก่ศั ตรู บัดนี้ผู้ข้าก็ตกแต่งเครื่องพร้ อม มาต้อนมารับรองเอาขวัญเจ้าแล้ว จงมาอยู่กับเนื้อกับตัวเจ้ า
ทุกคํ่าเช้าวั นยาม ก่อนเทอญฯ
ปัจจุบันยังคงมีการทำ�ขวั ญช้างในพื้นที่ที่ยังคงใช้ช้างทำ�งาน เช่น เชี ยงใหม่ ลำ �ปาง สุรินทร์ ตรัง ทั้ งยังเป็นทุน
ทางวัฒนธรรมเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวด้วย
บททำ�ขวั ญช้าง ได้รั บการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวั ฒนธรรมของชาติประจำ�ปีพุทธศั กราช ๒๕๕๗