Page 139 - dcp6

Basic HTML Version

128
บททำ
�ขวั
ญข้
าว
มี
ความสั
มพั
นธ์
กั
บวิ
ถี
ชี
วิ
ตของคนไทยที่
มี
อาชี
พเกษตรกรรมมาอย่
างยาวนาน แสดงให้
เห็
นถึ
ความอ่
อนน้
อม ความเคารพนบน้
อมข้
าวในฐานะที่
เป็
นผู้
มี
พระคุ
ณและมี
บทบาทสำ
�คั
ญในการเป็
นบั
นทึ
กความรู้
หรื
ภู
มิ
ปั
ญญาชาวบ้
านที่
สะท้
อนผ่
านบททำ
�ขวั
ญอี
ก ๔ ประการ คื
อ เป็
นบั
นทึ
กเกี่
ยวกั
บความรู้
เรื่
องข้
าวคื
อพั
นธุ์
ข้
าว เป็
บั
นทึ
กความรู้
ด้
านการประกอบพิ
ธี
กรรม เป็
นบั
นทึ
กที่
เกี่
ยวกั
บความเชื่
อ เป็
นบั
นทึ
กวิ
ถี
ชี
วิ
ตและขั้
นตอนต่
างๆ ของ
การทำ
�นา นอกจากนี้
บททำ
�ขวั
ญข้
าวยั
งเป็
นส่
วนหนึ่
งของพิ
ธี
ทำ
�ขวั
ญข้
าวที่
เป็
นกลไกอย่
างหนึ่
งของสั
งคม ในการช่
วย
ลดหรื
อบรรเทาความเครี
ยดให้
กั
บชาวนา เนื่
องมาจากการทำ
�นา ในแต่
ละครั้
งต้
องลงทุ
นลงแรงจำ
�นวนมาก ชาวนา
จึ
งเกิ
ดความไม่
มั่
นใจและรู้
สึ
ก ไม่
มั่
นคงทางจิ
ตใจว่
าการทำ
�นาในครั้
งนั้
นๆ จะประสบความสำ
�เร็
จหรื
อไม่
พวกเขา จึ
ต้
องอาศั
ยการทำ
�ขวั
ญข้
าวเพื่
อสร้
างขวั
ญและกำ
�ลั
งใจให้
กั
บตนเอง ดั
งนั้
น บททำ
�ขวั
ญข้
าวหลายๆ บทจึ
งแสดงให้
เห็
ความคิ
ด และความคาดหวั
งของชาวนา ดั
งที่
ปรากฏในส่
วนเนื้
อหาที่
เป็
นการขอร้
องหรื
อขอพรจากแม่
โพสพ ที่
ล้
วนแต่
มี
เนื้
อหาที่
ต้
องการให้
ได้
ผลผลิ
ตจำ
�นวนมากในการทำ
�นาแต่
ละครั้
ในปั
จจุ
บั
นการทำ
�ขวั
ญข้
าวค่
อยๆ เลื
อนหายไปสั
งคมชาวนาไทย ชาวนา ในภู
มิ
ภาคต่
างๆ ประกอบพิ
ธี
ทำ
�ขวั
ข้
าวน้
อยลงเพราะชาวนาต้
องเร่
งรี
บทำ
�นาให้
ได้
๓ ครั้
งต่
อปี
จึ
งไม่
มี
เวลาประกอบพิ
ธี
ทำ
�ขวั
ญข้
าว เมื่
อไม่
มี
การประกอบ
พิ
ธี
กรรมย่
อมหมายถึ
ง การเลื
อนหายไปของบททำ
�ขวั
ญข้
าวด้
วย เพราะไม่
มี
ผู้
สนใจเรี
ยนรู้
และสื
บทอดบททำ
�ขวั
ญข้
าว
ปั
จจุ
บั
น ได้
มี
หน่
วยงานต่
างๆ ทั้
งในระดั
บชาติ
และระดั
บท้
องถิ่
นเล็
งเห็
นความสำ
�คั
ญของพิ
ธี
ทำ
�ขวั
ญข้
าว จึ
งได้
มี
การ
ฟื้
นฟู
อนุ
รั
กษ์
สาธิ
ต รวมทั้
งจั
ดพิ
ธี
ทำ
�ขวั
ญข้
าวขึ้
นในโอกาสต่
างๆ เพื่
อรื้
อฟื้
นให้
บททำ
�ขวั
ญข้
าวได้
กลั
บมามี
ชี
วิ
ตชี
วา
อี
กครั้
งหนึ่
งแม้
ว่
า ชาวนาไทยจะประกอบพิ
ธี
ทำ
�ขวั
ญข้
าวน้
อยลง
บททำ
�ขวั
ญข้
าว ได้
รั
บการขึ
นทะเบี
ยนเป็
นมรดกภู
มิ
ปั
ญญาทางวั
ฒนธรรมของชาติ
ประจำ
�ปี
พุ
ทธศั
กราช ๒๕๕๓