Page 86 - dcp4

75
พ.ศ. ๒๕๐๙ นายคำ�หมา แสงงาม ได้คิดวิ ธีการแกะเที ยนพรรษาทั้งต้ น เป็นการคิดขึ้นมาใหม่ครั้งแรก
ในเมืองอุบลฯ ครั้งนั้ นทำ�ให้วิธี นี้ถื อเป็นการแสดงฝีมือในเชิงช่างอย่างแท้จริง ช่ างแกะสลักต้ นเทียน จึงเริ่มเรียนรู้และ
ฝึกหัดถ่ายทอดออกมาอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน
ประเภทของเทียนพรรษาที่ ใช้ประกวดในปัจจุบัน มี ๓ ประเภท ดั งนี้
๑. เทียนพรรษา ประเภทมั ดรวมติดลาย (เทียนโบราณ)
หมายถึงเทียนที่นำ�เอาเทียนเล่ มเล็กๆ หลายเล่ มมามัดรวมกันเป็นต้นเดี ยวด้วยด้าย เชือก หรือลวดเส้น
เล็กๆ กับแกนไม้ไผ่หรือแกนไม้ที่กลึงกลม หรือต้นกล้วย (ปัจจุบันนิ ยมใช้ท่อพลาสติก หรื อไม้อัดทำ�เป็นรูปทรงสี่ เหลี่ยม
หกเหลี่ยม แปดเหลี่ยม) ตั้งบนฐานไม้รูปเหลี่ยมหรือปี๊บนํ้ามันหรือทรงกลม แล้วใช้กระดาษเงิ นกระดาษทองหรือสีต่างๆ
(กระดาษจังโก) ตัดเจาะเป็ นลวดลายพันรอบๆ รอยต่อของฐาน ลำ �ต้นเทียน และตกแต่ งด้วยลายดอกผึ้ง การทำ�
เทียนพรรษาแบบมัดรวมติดลายเป็นการทำ�เทียนแบบโบราณโดยการนำ�เอาเทียนเล่มเล็กๆ มามัดรวมกันเป็นต้นเดียว
ตกแต่งด้วยกระดาษสีและดอกผึ้งที่ทำ�จากกรรมวิ ธีแบบโบราณ มีขั้นตอนการทำ� ๕ ขั้ นตอน คือ
ขั้นที่ ๑ การทำ�ฐานต้นเทียน
ขั้นที่ ๒ การทำ�แกนต้นเทียน
ขั้นที่ ๓ การมัดรวมต้ นเทียน
ขั้นที่ ๔ การติดลายกระดาษ
ขั้นที่ ๕ การติดลายดอกผึ้ง และมี การตกแต่งและประดับด้วยผ้ าสี ดอกไม้ให้สวยงาม
เที ยนพรรษาโบราณแบบมัดรวมติดลาย เป็นประติมากรรมเที ยนพรรษาที่เกิดจากภู มิปัญญาท้ องถิ ่น
ด้านศิลปกรรมที่มีความงดงามละเอี ยดอ่อน กรรมวิธี การทำ�ง่าย ไม่ยุ่งยาก ใช้แรงงานคนไม่มากทำ�จากความศรัทธา
และความสามัคคีของชาวบ้าน
จังหวั ดอุบลราชธานี ได้ คิดค้นทำ�ต้นเที ยน และตั้งชื่อของเทียนตามลักษณะต่ างๆ ของเทียนมัดรวม
(เทียนโบราณ) มี ๔ แบบ คือ เที ยนมัดรวม เทียนพุ่ม เทียนมณฑป และเทียนปราสาท อันเป็นพื้นฐานเบื้องต้นของ
เทียนพรรษาจังหวัดอุบลราชธานี ดั งนี้
(๑) เทียนมัดรวม เป็นต้นเทียนที่เกิ ดขึ้นในยุคแรกของเที ยนพรรษา จังหวัดอุบลราชธานี คือการนำ�เอา
เทียนหลายเล่มมามัดรวมกันบนแกนไม้หรือต้นกล้วยเรียกว่า “ต้นเทียน” ประดั บตกแต่งด้วยกระดาษสีมารัดเป็น
เปาะๆ ให้แปลกตา ให้เกิดความสวยงาม
(๒) เทียนพุ่ม เกิดความคิดสร้ างสรรค์จากเทียนมัดรวม คือการนำ�เอาเทียนหลายเล่มมามัดรวมกั นเป็นชั้น
ลดหลั่นกันให้เป็ นรูปทรงพุ่ม เป็นชั้นๆ จึงเรียกว่า “เทียนพุ่ม” ความมุ่ งหมาย จัดทำ�เพื่ อถวายแก่พระสงฆ์ด้วยความ
ศรัทธาแต่ก่อนจะถวายพระก็นำ�มามัดรวมกันไว้ ส่วนมากเป็นเทียนที่ฟั่ นเสร็จตั้ งในขันหรือพานไม้ ให้ไส้เทียนอยู่ด้านบน