Page 139 - dcp4

128
๒. หมอเหยาจะเริ่มบู ชาครูก่ อนแล้วลำ�เชิ ญผีลงหรือป่ าวผีให้เข้าทรงเพื่ อจะได้ถามว่ าคนป่วยนั้ นเป็นอะไร
เมื่อผีมาเข้าทรงแล้วก็จะมีการแต่งตัวของหมอเหยาอีก คือถ้ามีผีเข้าทรงนั้นเป็นผีเงือกผีงู หมอเหยาจะเอาผ้าแดงมามัด
ศีรษะ ถ้ าผีที่มาทรงเป็นผีป่าหรื อผีบ้านธรรมดาหมอเหยาก็จะมั ดศีรษะด้วยฝ้ายดอกไม้ ถ้าผี ที่มาเข้าทรง เป็ นผี
นักมวยก็จะใช้ผ้าแดงมัดศีรษะเหมือนกัน แต่เวลาร่ายรำ �หมอเหยาจะกำ�กำ�ปั้นเหมือนจะชกมวยหมอเหยา ก็จะลำ�ไป
ตามทำ�นองแคน
๓. เมื่อผีมาเข้าทรงในหมอเหยาแล้วก็จะเป็ นการลำ�เหยา
ตอบโต้กั นระหว่างผีและหมอเหยา ในขั้นตอนนี้คนที่ เป็นล่ ามซึ่ง
เป็นใครก็ได้หรืออาจจะเป็นญาติ ของคนป่วยหรื อ เป็นคนที่ติ ดตาม
มากับหมอเหยาหรือลูกเมืองของหมอเหยา ซึ่งตอนนี้ หมอเหยากับผี
ที่เข้าทรงจะตอบโต้กันไปเรื่อยๆ ผู้เป็นญาติก็จะฟังว่าผีต้ องการอะไร
จะแก้ไขอย่ างไร จะให้อะไรเซ่นสรวง ซึ่งในขั้นตอนนี้ จะมีลำ�ดับดังนี้
๓.๑ หมอเหยาเรียกผี มาถามถึงสาเหตุของการป่วย
๓.๒ หมอเหยาเชิญผี มาถามถึงสาเหตุความโกรธแค้น
๓.๓ หมอเหยาถามถึงสิ่งที่ผีต้ องการ
๓.๔ หมอเหยาส่งเครื่องสังเวยแก่ผี
๓.๕ ในกรณีที่หมอเหยา เหยาไปแล้ ว และได้กวาด
ผีหรือโรคภั ยไข้เจ็บออกจากร่างของคนป่ วยแล้วพอเหยาดูใหม่
แล้วผีหรือโรคภั ยไม่ยอมออกจากร่างคนป่วยต้องทำ �กระทง ๙
ห้อง ทำ�พิธี สะเดาะเคราะห์ ให้ญาติ ก็จะพากันทำ�เครื่องเซ่น
สังเวย คือ กระทง ๙ ห้อง มีเครื ่องประกอบตามที่ผีต้องการ เช่น
กรวยใบขนุน อาหารคาว-หวาน เช่น ข้าวแดง ดอกไม้ ธูปเทียน
เมื่อแต่ งเครื่องครบแล้ว หมอเหยาก็จะทำ�พิ ธีกวาดเคราะห์เจ็บไข้และผีออกจากร่างคนป่วย โดยใช้ข้าวเหนียวปั้นเป็น
ก้อนกวาดจากศีรษะ คนป่วยพร้อมกับพูดว่า “หนึ่ง สอง สาม สี่ ห้า หก ตก” พอพูดคำ�ว่ าตกแล้วก็จะโยนก้อนข้าว
นั้นลงในกระทงทำ�จนครบ ๓ ครั้ง และก็ จะตัดเป็ นภาษาหมอเหยาเรียกว่า “ตัดค้าง” โดยให้ คนป่วยหันหน้าไปทาง
ทิศตะวันตก แล้วหมอเหยาจะเอาฝ้าย ผูกเอวของคนป่วยเพื่อต่ อมายังกระทงแล้ วจะใช้ดาบตั ดเส้นฝ้ายให้ขาด
๓.๖ บางครั้งเมื่อเหยาไปแล้วญาติพี่น้องไม่สามารถหาเครื่องเซ่ นสรวงในเดี๋ยวนั้น เช่น ให้ไปแต่งแก้ ที่หัวไร่
ปลายนา หรือห้วยหนองอะไรต่างๆ ซึ่งไม่สามารถกระทำ�ได้ ทันที ญาติก็จะรับไปแก้โดยที่หมอเหยานั้น จะไม่ต้ อง
รื้อคายกลั บบ้านด้วยในวันนั้นจะตั้งคายไว้อยู่ หลังจากญาติๆของคนป่วยไปแต่งแก้ให้แล้ วก็จะกลับมาดูแลอาการ
ของคนป่วยว่าดีขึ้นหรือไม่ พอประมาณสัก ๔-๕ วัน หมอเหยาก็จะมาเหยาอีกครั้งหนึ่งเป็นการมา “เหยาจอบคาย” ดูว่ า
ผีที่มากระทำ�ให้คนป่วยนั้นพอใจหรือยั ง ถ้าพอใจแล้วก็จะกระทำ�ในขั้นตอนต่ อๆ ไป