Page 76 - dcp3

65
สกุลช่ างอีสาน(ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ)
ในดินแดนภาคอีสานหรื อภาคตะวันออกเฉียงเหนื อของไทยจะพบ
ชุมชนช่างเงิ นอยู่ตามท้ องถิ่นที่ที่เป็นเมืองเก่าหรื อจังหวั ดที่มี พื้นที่ดิ นแดนติดต่อ
กับประเทศเพื่อนบ้าน รู้จักกันในนาม “ช่างเงิน-ช่างคำ�” เช่ น จังหวัดหนองคาย
จังหวัดนครพนม จังหวัดช่ างเงินส่วนใหญ่ มีเชื้อสายลาวเวียงจันทน์ มีฝีไม้ ลายมือ
ในการสร้างสรรค์ รูปแบบเครื่องเงินในสกุลช่างไท-ลาว ส่วนใหญ่จะผลิตเครื่องเงิน
ขึ้ นใช้ในชุมชน และจำ �หน่ ายในพื้นที่เขตภาคตะวันออกเฉี ยงเหนือ ประเภท
เครื่องเงินที่พบ ได้แก่ เครื่องประดับชนิดต่างๆ ภาชนะ เช่น พาน ขัน และเชี่ยนหมาก อีกสกุลช่างหนึ่ งของภาคอีสาน
คือ สกุลช่างอีสานใต้ที่มี เขตพื้นที่ติ ดต่อกั บประเทศกัมพูชา รูปแบบของช่างในชุมชนสืบทอดเชื้อสายมาจากช่างเขมร
สกุลช่ างจีนในภาคกลาง
เครื่องเงินในสกุลช่ างจีนที่ขึ้นชื่อที่ สุดคือ สกุลช่างเซี่ยงไฮ้ ถือเป็นสกุล
ช่างที่มีฝีไม้ลายมื อสร้างสรรค์ ได้งดงามที่สุด เครื่องเงินของสายสกุลช่างจีนจะ
มีหลายสาย เช่น สกุลช่างเซี่ยงไฮ้ สกุ ลช่างฮกเกี้ยนรูปแบบของเครื่องเงินมีทั้ง
แบบฉลุ ลงยา กะไหล่ทอง จะพบได้ ในตัวอย่าง เช่น พาน โต๊ะ ถาด หีบหมาก
เชี่ยนหมาก ยุครุ่งเรืองที่สุดในสกุลช่ างเงินนี้เห็นจะมีหลักฐานคือในรัชกาลที่
๔-๕ แห่งยุครั ตนโกสินทร์ แหล่งผลิตของเครื่องเงินสกุลช่างจีน จะพบในแหล่ง
ชุมชนชาวจีนในกรุงเทพฯ โดยเฉพาะย่านบ้านหม้อ ถนนเจริญกรุง
การสะท้อนสภาพสังคมไทย
สำ�หรั บในประเทศไทย ปัจจุบันพบว่า เครื่ องเงินส่วนมากจะเป็ นที่นิยมกันในกลุ่มไทยล้านนา (ภาคเหนือ)
มากที่สุด ทั้งที่เป็นเครื่องประดับ ข้าวของเครื่องใช้ ตลอดจนเครื่องเงินที่ ใช้ในพุทธศาสนา ประเภท ขันแก้ว พระพุทธรูป
ฯลฯ ส่วนใหญ่จะได้รับอิทธิพลจากชาวเขา ไทลื้อ และชาวจีนที่มีอิ ทธิพลในสมัยนิยม ส่วนรองลงมาคือ ภาคใต้ ที่ขึ้น
ชื่อที่สุดคือนครศรีธรรมราช แหล่ งศูนย์กลางในบรรดาช่างทำ�เงินรูปพรรณที่ ใหญ่ที่สุดในภาคใต้ จะรู้จักกั นในนาม
ของ “เครื่องถมเมืองนคร”
ด้วยเหตุผลดังกล่าวจะเห็นได้ว่ า แร่โลหะเงินถูกนำ�มาใช้ในชีวิตประจำ�วัน คือ เงินตรา รองลงมาคือการใช้ใน
บวรพระพุทธศาสนา และใช้ ในชีวิ ตประจำ�วั นของเราตั้งแต่เกิดจนตายนั่นเอง