Basic HTML Version
61
ลั
กษณะพิ
เศษหรื
อเอกลั
กษณ์
ลั
กษณะเครื่
องเงิ
นภาคเหนื
อมี
แบบเฉพาะของตนเอง สามารถแบ่
งแยกออกตามสายสกุ
ลช่
าง เช่
น สกุ
ลช่
างวั
วลาย
สกุ
ลช่
างสั
นป่
าตอง สกุ
ลช่
างลำ
�ปางหลวง สกุ
ลช่
างแพร่
สกุ
ลช่
างน่
าน และเครื่
องเงิ
นชาวเขา
ที่
ขึ้
นชื่
อมากที่
สุ
ด คื
อ เครื่
องเงิ
นไทลื้
อ พบที่
จั
งหวั
ดน่
าน พะเยา เชี
ยงราย ลวดลายที่
ปรากฏบน เครื่
องเงิ
น
ภาคเหนื
อจะนิ
ยมลวดลายสิ
บสองนั
กษั
ตร ลายชาดก ลายดอกกระถิ
น ลายดอกทานตะวั
น ลายสั
บปะรด ลายนกยู
ง
ลายดอกหมาก ลายสิ
บสองนั
กษั
ตร ของทางล้
านนาโบราณจะแตกต่
างจากภาคอื่
น คื
อ ปี
กุ
นจะเป็
นรู
ปช้
างเป็
นสั
ตว์
ในปี
เกิ
ดของคนล้
านนาโบราณ
สลุ
ง หรื
อขั
นในภาคเหนื
อ ถื
อเป็
นเอกลั
กษณ์
ที่
ดี
ที่
สุ
ดในเครื่
องเงิ
นภาคเหนื
อ ส่
วนใหญ่
จะใช้
๒ ใบใส่
หาบ เรี
ยก
สลุ
งหาบ สลุ
งเงิ
นบางใบ ใช้
เนื้
อเงิ
นไม่
ตํ่
ากว่
า ๑๕๐๐ กรั
มหรื
อ ๒๕๐๐ กรั
ม เป็
นอย่
างตํ่
า ชาวล้
านนามี
จารี
ตที่
ว่
า
บ้
านใดมี
สลุ
งใบใหญ่
ๆ และทำ
�ด้
วยโลหะมี
ค่
า บ้
านนั้
นคื
อว่
ามี
ฐานะมั่
นคงที่
สุ
ด นอกจากสลุ
งแล้
วเครื่
องใช้
ในชี
วิ
ตประจำ
�วั
น
ยั
งมี
ตลั
บหรื
อแอบหมาก เครื่
องใช้
ในการกิ
นหมาก เพราะชาวล้
านนานิ
ยมกิ
นหมากถื
อเป็
นวั
ฒนธรรมร่
วมประจำ
�
ในท้
องถิ่
น ทุ
กบ้
านจะต้
องมี
ขั
นหมากหรื
อแอบหมาก ใส่
เครื่
องกิ
นหมากไว้
ต้
อนรั
บแขกที่
มาเยื
อนเสมอ รู
ปแบบตลั
บ
หรื
อแอบตลอดจน ต้
นปู
น (เต้
าปู
น) ก็
จะเป็
นรู
ปเฉพาะลวดลายงดงามเป็
นเอกลั
กษณ์
ยิ่
งนั
ก ปั
จจุ
บั
นยั
งมี
ชุ
มชนที่
ผลิ
ต
อยู่
เช่
น ชุ
มชนวั
วลาย ชุ
มชนสล่
าเงิ
น ที่
อำ
�เภอปั
ว จั
งหวั
ดน่
าน
ลวดลายและศิ
ลปะเชิ
งช่
างเครื่
องเงิ
นภาคใต้
จะพบในรู
ปแบบเครื่
องถมเงิ
น-ถมทอง และเครื่
องใช้
ต่
างๆ อาทิ
กระโถน พาน กานํ้
า หม้
อนํ้
า และเชี่
ยนหมาก ขั
นนํ้
าพานรอง ลวดลายส่
วนใหญ่
จะบ่
งบอกตามยุ
คตามสมั
ยที่
ปรากฏ
ออกมาในรู
ปแบบเชิ
งช่
าง ที่
เป็
นเอกลั
กษณ์
มากที่
สุ
ด คื
อ ลายดอกพุ
ดตานใบเทศ ลายดอกสี่
กลี
บหรื
อลายกุ
ดั่
น และ
เชี่
ยนหมากทรงฟั
กทอง ถื
อเป็
นเอกลั
กษณ์
ของสกุ
ลช่
างนครศรี
ธรรมราช
ลวดลายเป็
นเอกลั
กษณ์
อย่
างหนึ่
งของเครื่
องเงิ
นภาคอี
สานจะพบที่
ชุ
มชนบ้
านเขวาสิ
นริ
นทร์
จั
งหวั
ดสุ
ริ
นทร์
ชุ
มชนส่
วย(กู
ย) อำ
�เภอสำ
�โรงทาบ จั
งหวั
ดศรี
สะเกษ ส่
วนใหญ่
จะสร้
างสรรค์
ผลงานออกมาในรู
ปแบบเครื่
องประดั
บ
เช่
น ลู
กปะเกื
อม ตะเกา(ต่
างหู
) เป็
นต้
น
เครื่
องเงิ
นที่
มี
ลั
กษณะแนบเนี
ยน ละเอี
ยดลออในรู
ปแบบการสลั
กลวดลายลงไปบนเนื้
อเงิ
น ทั้
งรู
ปคน รู
ปสั
ตว์
และธรรมชาติ
เสมอเหมื
อนภาพวาดในจิ
ตรกรรมจี
น เป็
นเอกลั
กษณ์
ที่
โดดเด่
นของเครื่
องเงิ
นภาคกลาง ลวดลาย
เครื่
องเงิ
นของช่
างเงิ
นสกุ
ลช่
างจี
น ส่
วนใหญ่
จะเป็
นลายธรรมชาติ
เช่
น ลายนกไม้
ลายดอกไม้
๔ ฤดู
ลายสายบั
ว ลายหงส์
มั
งกร ฯลฯ
กลวิ
ธี
การผลิ
ต
การผลิ
ตเครื่
องเงิ
นรู
ปพรรณ
มี
อยู่
๓ ขั้
นตอน คื
อ
๑. การหลอม คื
อ การนำ
�เอาเม็
ดโลหะเงิ
นมาหลอมให้
เป็
นเนื้
อเดี
ยวกั
น ตามปริ
มาณตามต้
องการหลอมแล้
ว
หล่
อให้
ได้
รู
ปตามต้
องการ ส่
วนมากจะเป็
นแผ่
น
๒. การขึ้
นรู
ป การขึ้
นรู
ปมี
หลายกรรมวิ
ธี
เช่
น