Page 54 - dcp2

43
ฤๅษีดั ดตน
ฤๅษีดัดตน เป็นท่ากายบริหารเพื่อแก้อาการปวดเมื่อยของนักบวชที่นำ�มาประยุกต์ใช้กับศาสตร์การนวดไทย เนื่องจาก
ใช้ หลักการดัดส่ วนต่างๆ ของร่างกาย และการบริหารลมหายใจเป็นหลัก และมีการนวดผสมผสานอยู่ด้ วยในบางท่า
ในคราวที่ มีการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนวิ มลมังคลาราม ในปีพ.ศ. ๒๓๓๑ พระบาทสมเด็ จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่ หัว
รัชกาลที่ ๓ ทรงพระกรุ ณาโปรดเกล้าฯ ให้ปั้นหล่อรู ปฤๅษีดัดตนทำ�ด้วยโลหะสังกะสีผสมดีบุก จำ�นวน ๘๐ รูป ตั้งไว้ตาม
ศาลาราย และโปรดให้แต่งโคลงสี่ สุภาพ บรรยายท่าและประโยชน์ ของท่าต่างๆจารึกไว้ ที่ศาลารายเพื่อเป็นวิทยาทาน
แก่ราษฎรทั่วไปได้ ศึกษาเล่าเรียนและใช้เพื่อการรักษาโรค
ท่าฤๅษีดัดตน ทั้ง ๘๐ ท่า ส่วนใหญ่เป็นท่าตามอิริยาบทของไทย ไม่ผาดโผนหรือฝืนตนเหมือนท่าโยคะ ทั้ง ๘๐ ท่านี้
ประกอบด้วยท่าหลัก ๔ ท่า คือ ท่านั่ง ท่ายืน ท่านอน และ ท่าดัดคู่ ในปัจจุบันได้มีการประยุกต์เพิ่มท่าต่าง ๆ ได้ถึง ๑๒๗ ท่า
การรั กษาโรคและอาการผิดปกติของร่ างกายโดยใช้ท่าฤๅษีดั ดตนนั้น ส่วนใหญ่เป็ นวิธี รักษาอาการของโรคลม
ที่เกิ ดในอวัยวะส่วนต่างๆ จำ �นวน ๒๗ ท่า นอกนั้นเป็นอาการโรคที่เกิดขึ้นกับอวั ยวะต่างๆ เช่น ดัดตนเพื่อแก้เคล็ด แก้ขัด
จำ�นวน ๑๐ ท่า แก้ เส้นต่างๆ ทั่วสารพางค์ ๓ ท่า แก้ปวดและวิงเวียน ๕ ท่า แก้จุกเสียดแน่น ๔ ท่า แก้กร่อนต่าง ๆ ๔ ท่ า
แก้ตะคริ วและเหน็บ ๓ ท่า แก้ อาการโรคที่เกิดกั บอวัยวะ เช่น ส้นเท้า ขา เข่า สลักไหล่ สลักเพชร คอ ไหล่ ตะโพก เอว
มื อ เท้า ลิ้น จำ�นวน ๑๒ ท่า แก้เสมหะในลำ�คอ แก้เกียจคร้ าน แก้โรคในอก และบำ�รุงร่างกายให้อายุยืน ๑ ท่า
ท่าฤๅษีดัดตนแต่ละท่าทำ�ให้เกิดการยืดหดของกล้ามเนื้อครบเกือบทุกรูปแบบกระตุ้นให้กล้ามเนื้อทำ�งาน การไหลเวียน
โลหิ ตดีขึ้น การถ่ ายเทกรดที่เกิดจากการออกกำ�ลั งของกล้ ามเนื้ อดีขึ้น ทำ�ให้ อาการปวดขัดของกล้ามเนื้อหายไปได้
การดัดดึ งตามข้อต่างๆ จะมีผลทำ�ให้เกิ ดการ เคลื่อนไหวของข้อ เอ็นรอบข้อมีความหดยืด ทำ�ให้มีการออกกำ�ลังกายกระตุ้น
มิ ให้ข้อเกิดการติดขัด การหายใจเข้าออกลึกๆ นอกจากจะทำ�ให้ได้รับออกซิเจนมากขึ้นยังเป็นการบริหารปอด และบริหาร
กล้ามเนื้ อทรวงอก กล้ามเนื้อกระดู กซี่โครงอีกด้วย ส่วนการนวดที่ เกิดจากการกด การคลึง การดัดย่อมมีผลต่อการกระตุ้น
การไหลเวียนของโลหิตและยังมีผลต่ อจิตใจ
กายบริหารแบบฤๅษีดั ดตนมีท่าต่างๆ ที่ครอบคลุมทุกส่ วนของร่างกาย ซึ่งทำ�หน้าที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหว ตั้งแต่
ศี รษะจรดปลายเท้า จึงช่วยฟื้นฟูสุขภาพ ทำ�ให้ร่างกายแข็งแรงมีสุขภาพดี ลดความตึงของเอ็น ประสาทและกล้ามเนื้อ
ช่วยให้การเคลื่อนไหวของร่างกายคล่ องแคล่ว จิตใจสบาย คลายความตึงเครี ยด ฤๅษีดัดตน จึงเป็นภูมิ ปัญญาของคนไทย
ในการดูแลสุขภาพอนามัยที่ทรงคุณค่า ควรแก่การนำ�มาศึกษาอย่างจริงจังเพื่อการประยุกต์ใช้และสมควรได้รับการยกย่อง
ในฐานะมรดกวัฒนธรรมของคนไทยและของชาติสืบไป
ฤๅษีดั ดตน ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติประจำ�ปีพุทธศักราช ๒๕๕๔
ภาพ : ฤๅษีดั ดตน
ที่มา : http://www.greenworld-market.com/images/content/original-1339918720119.png