Page 77 - บูรพศิลปิน58

62
บูรพศิลปิน พ.ศ. ๒๕๕๘
หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช
ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ พุทธศักราช ๒๕๒๘
บุคคลสำ�คัญของโลก พุทธศักราช ๒๕๕๔
เกิด ๒๐ เมษายน พ.ศ. ๒๔๕๔
ถึงแก่อสัญกรรม ๙ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๓๘
ยุคสมัย รัตนโกสินทร์ (รัชกาลที่ ๖ - รัชกาลที่ ๙)
ประวัติและการทำ�งาน
หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช เป็ นบุตรคนที่ ๕ ของพระวรวงศ์เธอ
พระองค์เจ้าคำ �รบ และหม่อมแดง ปราโมช นาม “คึกฤทธิ์” เป็นนามที่ได้รั บ
พระราชทานจากสมเด็จพระศรีพัชริ นทราบรมราชินีนาถ การศึ กษา เรียนที่
โรงเรียนวัฒนาวิทยาลัย (วังหลัง) โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย โรงเรียน Trent
College ประเทศอังกฤษ, มหาวิทยาลัย Oxford ประเทศอังกฤษ, วิทยาลัย The
Queen’s College, B..A. (Hons.) (Philosophy, Economics, and Politios) M.A. (Oxford) ตามลำ�ดั บ
เริ่มรับราชการที่กรมสรรพากร กระทรวงการคลัง ต่ อมารั บราชการทหารในสงครามอินโดจีน สงคราม
มหาเอเซียบูรพา ได้ยศนายสิบตรี กลับเข้าทำ�งานในธนาคารแห่งประเทศไทย
นอกจากนี้ยังมีงานด้านการสอนในสถาบันการศึ กษาต่างๆ ได้แก่ สอนวิชาการธนาคาร ในระดับปริญญาโท
ปริญญาชั้นสูงทางการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และการเมือง ช่วง พ.ศ. ๒๔๘๕ - ๒๔๙๐ สอนคณะพาณิชยศาสตร์
และการบัญชี, คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พ.ศ. ๒๔๘๕ - ๒๔๙๕ บรรยายวิชา “พื้นฐานอารยธรรมไทย”
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พ.ศ. ๒๕๑๒ - ๒๕๑๖ จั ดตั้งและฝึกสอน คณะโขนธรรมศาสตร์ พ.ศ. ๒๕๐๙ - ๒๕๑๖ เป็น
ศาสตราจารย์พิเศษ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พ.ศ. ๒๕๑๔ เป็นประธานอำ�นวยการสถาบันไทยคดี
ศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พ.ศ. ๒๕๑๔ - ๒๕๑๗ ฯลฯ
ด้านธุรกิจ เป็ นผู้จัดการธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาลำ�ปาง ประธานกรรมการธนาคารกรุ งเทพพาณิชยการ
ด้านหนังสือและการประพันธ์ เป็นผู้ก่อตั้งหนังสือพิมพ์ สยามรัฐ เมื่อ พ.ศ. ๒๔๙๓ เป็นผู้เขียนคอลัมน์ตลอดมา
เป็นนักเขียน มีผลงานเขียนจำ�นวนมาก เช่น สี่แผ่นดิน ไผ่แดง หลายชีวิต ฝรั่งศักดินา ฯลฯ
ด้านการเมือง เป็นผู้ริเริ่มตั้งพรรคการเมืองพรรคแรกในเมืองไทยคือ พรรคก้าวหน้า พ.ศ. ๒๔๘๘ - ๒๔๘๙
ได้รับเลือกเป็ น ส.ส. (พ.ศ. ๒๔๘๙) เป็นกรรมการวิสามัญแก้ไขรัฐธรรมนูญ เป็ นผู้ริเริ่มและจัดตั้งพรรคประชาธิปัตย์
เป็นเลขาธิการพรรค พ.ศ. ๒๔๙๐ เป็ นรัฐมนตรีในคณะรัฐบาลชุดนายควง อภัยวงศ์ พ.ศ. ๒๔๙๐ - ๒๔๙๑ ได้รับ
เลือกตั้งเป็น ส.ส. พ.ศ. ๒๔๙๑ และได้ลาออก เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิ ชย์ (พ.ศ. ๒๔๙๑) ลาออก (พ.ศ.
๒๔๙๒) เป็นสมาชิ กสภาร่างรัฐธรรมนูญ พ.ศ. ๒๕๐๒ - ๒๕๑๑ เป็นสมาชิ กวุฒิสภา พ.ศ. ๒๕๑๑ - ๒๕๑๔ เป็น
สมาชิกสภานิติ บัญญัติ แห่งชาติ เป็นประธานสภาฯ พ.ศ. ๒๕๑๖ - ๒๕๑๘ จัดตั้งพรรคกิจสั งคม และเป็นหัวหน้า
พรรค พ.ศ. ๒๕๑๗ - ๒๕๑๙ ดำ�รงตำ �แหน่งนายกรัฐมนตรี เมื่อวันที่ ๑๒ มี นาคม พ.ศ. ๒๕๑๘ พ้นจากตำ�แหน่งเมื่ อ
วันที่ ๒๐ เมษายน พ.ศ. ๒๕๑๙ ลาออกจากหัวหน้าพรรคกิจสังคม เมื่อวันที่ ๒๗ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๒๘
๑๕
สมัยรัตนโกสินทร์