Page 168 - บูรพศิลปิน58

153
บูรพศิ ลปิน พ.ศ. ๒๕๕๘
นายจำ�รัส เกี ยรติก้ อง
เกิด ๑๐ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๕๙ ที่กรุงเทพมหานคร
ถึงแก่กรรม ๘ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๐๙
ยุคสมัย รัตนโกสินทร์ (รัชกาลที่ ๖ - รัชกาลที่ ๙)
ประวัติ และการทำ�งาน
นายจำ�รัส เกียรติ ก้ อง เป็นบุตรของนายเกอร์เซน เอสเคอเซน
ชาวเยอรมันและนางฉาย แกวกก้ อง เชื้อสายมอญ แต่นายจำ�รัส ใช้นามสกุลของ
มารดา ต่อมาเปลี่ ยนมาใช้เกียรติก้อง ตามรัฐนิยมสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม
เป็นนายกรัฐมนตรี
นายจำ�รัส เกียรติก้อง กำ�พร้ าบิดาแต่เยาว์วัย มี อายุเพียง ๓ ปี บิดา
ต้องเดินทางกลับประเทศเยอรมนี เนื่องจากไทยประกาศสงครามกับเยอรมนีใน
สงครามโลกครั้งที่ ๑ และบิดาเสียชีวิตในเวลาต่อมา นายจำ�รัส เริ่มเรียนหนังสือ
ที่โรงเรียนวัดบรมนิวาส โรงเรียนวัดโสมนัส และโรงเรียนวัดอมรินทร์ ตามลำ�ดั บ
มี ความสนใจวาดภาพมาแต่ เยาว์วั ย น้ าชายจึงสนับสนุ นให้เรี ยนที่โรงเรี ยน
เพาะช่าง เรียนจบชั้นสูงสุดของโรงเรี ยนในขณะนั้น เมื่ อ พ.ศ. ๒๔๗๗ หลังจากจบการศึกษา ได้ รับราชการเป็นครู สอน
ศิลปะในสถาบันการศึ กษาหลายแห่ง ได้ แก่ โรงเรียนฝึกหัดครูบ้านสมเด็จเจ้าพระยา โรงเรียนสตรีวิทยา โรงเรียนฝึกหัด
ครู สวนสุนันทา
ต่อมาเกิ ดสงครามโลกครั้งที่ ๒ โรงเรียนต้องยุติการสอน ช่ วงนี้นายจำ�รัสก็ไปฝึกและดู การทำ�งานของเพื่อน
ในกรมศิลปากร ทำ�ให้ได้พบกับศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี และพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุพันธ์ยุคล ซึ่งรักษาการ
อธิบดี กรมศิลปากรในขณะนั้น ได้ชักชวนมาทำ �งานในกรมศิลปากร ตำ �แหน่งจิตรกร สั งกัดกองหั ตถศิลป ต่อมา
ได้ย้ายมารับราชการเป็นนายช่างศิลปะ หั วหน้าแผนกสำ �รวจ กองโบราณคดี กรมศิลปากร ในโอกาสที่รับราชการได้
เขียนภาพพระบรมสาทิสลักษณ์พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิ พลอดุลยเดช สมเด็จพระศรี นครินทราบรมราช
ชนนี นอกจากนี้ ยังเขียนภาพเหมือนบุคคลอื่นๆ ด้วย กล่าวได้ว่านายจำ�รั ส เป็นศิลปิ นที่มี ความชำ�นาญทั้ งภาพสีนํ้า
สีนํ้ามัน สี ชอล์ก และดินสอ และเป็นผู้ที่เขียนภาพเหมือนได้อย่างยอดเยี่ยมและเป็ นคนแรกของประเทศไทย เพราะใน
สมั ยก่อนจิตรกรวาดภาพเหมือนมักเป็นชาวยุโรป
นายจำ�รัส เกี ยรติก้อง ถึงแก่กรรมด้วยโรคเบาหวานและตับไม่ ทำ�งาน เมื่อวันที่ ๘ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๐๙
สิริอายุ เพียง ๔๙ ปีเศษ
ผลงานสำ�คัญ
 พระบรมสาทิ สลักษณ์พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
 พระสาทิสลักษณ์สมเด็จพระศรี นครินทราบรมราชชนนี
 ภาพเหมื อนบุคคล เช่น นางสาวจิรา จันทรานนท์นัยวินิต ภาพชายฉกรรจ์ (ภาพเหมือน นายแสวง
สงฆ์มั่ งมี) ภาพเหมือนนางพนอ สงฆ์มั่ งมี หม่อมเจ้าพู นพิศมัย ดิศกุล นายธนิต อยู่ โพธิ์ นางหวาน
อยู่โพธิ์ นายสิทธิเดช แสงหิรัญ ฯลฯ
๒๑
สมัยรัตนโกสิ นทร์