Basic HTML Version
68
|
วั
ฒนธรรม วิ
ถี
ชี
วิ
ตและภู
มิ
ปั
ญญา
“
หั
วเปี๊
ยะที่
ใช้
ประดั
บปลายบนสุ
ดของคั
นเปี๊
ยะ
มั
กท�
ำเป็
นรู
ปนกหั
สดี
ลิ
งค์
สั
ตว์
หิ
มพานต์
ที่
มี
ส่
วนหั
ว
เหมื
อนช้
าง ส่
วนล�
ำตั
วเป็
นนก ตามความเชื่
อของ
ชาวล้
านนาถื
อเป็
นสั
ตว์
ที่
มี
พละก�
ำลั
งมาก
เที
ยบเท่
ากั
บช้
าง ๕ เชื
อก และมี
หน้
าที่
พาดวงวิ
ญญาณ
ของผู้
มี
บุ
ญไปสู่
สวรรค์
”
“
เคยมี
ค�
ำกล่
าวว่
า พิ
ณเปี๊
ยะเป็
นเครื่
องดี
ดตระกู
ลพิ
ณที่
ไพเราะ เสี
ยงเบา และเป็
นหนึ่
ง
ในเครื่
องดนตรี
ที่
เล่
นยากที่
สุ
ดในบรรดาเครื่
องดนตรี
ล้
านนา มั
กมี
ค�
ำพู
ดเปรี
ยบเปรย
จากช่
างดนตรี
ชาวเหนื
อว่
า
“หั
ดเปี๊
ยะ 3 ปี
หั
ดปี่
3 เดื
อน”
แสดงให้
เห็
นว่
าการจะ
บรรเลงพิ
ณเปี๊
ยะให้
ไพเราะได้
นั้
น ต้
องใช้
เทคนิ
ค ความช�
ำนาญและการฝึ
กฝนเป็
น
เวลานานอย่
างมาก
”
เนื่
องจากลั
กษณะการเล่
นที่
ต้
องแนบกะโหล้
งไว้
กั
บอกที่
เปลื
อยเปล่
า
จึ
งเชื่
อกั
นว่
าเครื่
องดนตรี
ชนิ
ดนี้
เหมาะส�
ำหรั
บศิ
ลปิ
นชายเท่
านั้
น แต่
เคยมี
หลั
กฐานว่
าสตรี
ก็
สามารถเล่
นพิ
ณเปี
๊
ยะได้
จากภาพจ�
ำหลั
กอารยธรรมทวารวดี
บ้
านคู
บั
ว จั
งหวั
ดราชบุ
รี
ที่
ก�
ำลั
งดี
ดเครื่
องดนตรี
ที่
มี
ลั
กษณะเดี
ยวกั
บเปี
๊
ยะ
นอกจากนี
้
หากไม่
สะดวกจะแนบเครื่
องดนตรี
กั
บอก ก็
สามารถเปลี่
ยนมาแนบ
กั
บหน้
าท้
องแทนได้
เช่
นเดี
ยวกั
น
ในปั
จจุ
บั
น การเล่
นเปี๊
ยะนั้
นนิ
ยมเล่
นเป็
น
เปี๊
ยะจุ
ม
คื
อน�
ำเอาเปี๊
ยะ
ตั้
งแต่
๒ - ๗ คั
นมาเล่
นรวมกั
นเป็
นวง หรื
อใช้
เปี๊
ยะเล่
นร่
วมกั
บเครื่
องดนตรี
ที่
มี
เสี
ยงเบาชนิ
ดอื่
น เช่
น ซึ
ง สะล้
อ หรื
อขลุ่
ย เรี
ยกว่
าแม้
จ�
ำนวนผู้
เล่
นเปี๊
ยะ
จะไม่
ได้
มี
มากดั
งเดิ
ม แต่
ก็
ยั
งสามารถยื
นหยั
ดและสานต่
อความไพเราะ
ได้
อย่
างงดงาม