Page 60 - Thai Culture

58 | วั ฒนธรรม วิถี ชีวิ ตและภูมิปัญญา
ขบวนแห่ นอกเหนือจากบั้งไฟที่ประดิ ษฐ์ไว้อย่างงดงามอันแสดงถึ งภูมิปั ญญาท้องถิ่นแล้ว
ยังมีการเซิ้งบั้งไฟ ร้องกาพย์เซิ้งบั้งไฟประกอบการฟ้อนตามจังหวะกลองตุ ้ม และการละเล่นต่างๆ ที่แสดง
ถึงวิถีชีวิตของคนในสังคม เช่น การทอดแหหาปลา การสักสุ่ม แต่เดิมในขบวนเซิ้งจะมีผู้เข้ าร่วมเฉพาะ
เพศชาย บ้างก็แต่งตัวเป็นหญิง น�ำหุ่นชายหญิงแสดงท่าการร่ วมเพศไปตลอดทาง อีกทั้งค�ำเซิ้งยังมี
แต่เรื่องเพศและเรื่องตลกหยาบโลนเพื่อขอฝนจากเทวดา บางขบวนจะมีการเล่นตลกเชิงเพศสัมพันธ์
เพื่อสร้างสีสันให้กับขบวนแห่โดยที่ไม่มีใครถือสา ในสมัยต่อมาเมื่อการเซิ้งบั้งไฟกลายเป็นงานประเพณีของ
ชุมชน มีการประกวดแข่งขันกันระหว่ างหมู่ จึงมี การเปลี่ยนแปลงรูปแบบและเนื้อหาของการเซิ้ งบั้งไฟ
ผู้เข้าขบวนมี ทั้งชายจริงหญิ งแท้ และมีการประดิษฐ์ท่าฟ้ อนร�ำให้สวยงาม ในส่วนของหมู่บ้านเจ้าภาพ
จะจัดเตรียมข้ าวปลาอาหารไว้รอต้อนรับ เช่น ข้าวปุ้ น (ขนมจีน) น�้ำยาปลาย่าง (ปลากรอบ) พร้อมสุรา
ยาสูบ (ยาเส้นมวนใบตองแห้ง)
โดยปกติประเพณี บุญบั้งไฟจะจัดเพียงสองวัน ในวันแรกที่แห่ขบวนบั้งไฟจะเรียกว่า วันโฮม
ส่วนในวันรุ่งขึ้นชาวบ้านจะพากันแต่งตัวสวยงาม น�ำอาหารคาวหวานที่จัดท�ำขึ้น อย่างดีที่สุดไปถวาย
วัด หลังจากท� ำบุญและร่วมกินอาหารกลางวันกันเรี ยบร้อย ช่วงบ่ายจะพร้ อมใจกันน�ำบั้งไฟไปที่ลานจุด
ซึ่งท�ำเป็ นร้านบั้งไฟเตรียมไว้ เพื่อทยอยจุดบั้ งไฟไปตามล�ำดั บ ซึ่งการจุดบั้งไฟนั้นนับเป็นการเสี่ยงทาย
ชนิดหนึ่งอี กด้วย ถ้าบั้งไฟขึ้นสูง จะท�ำนายว่าฝนจะตกดี ข้าวปลาอาหารอุดมสมบู รณ์ หากจุดบั้งไฟ
ไม่ขึ้นหรือบั้ งไฟแตก ท�ำนายว่าฝนจะแล้ ง จากความเชื่อดังกล่าว แต่ละชุมชนจึงต้องใช้ความพยายาม
อย่างสุดความสามารถในการประดิษฐ์บั้งไฟให้พุ่งขึ้นฟ้าไปได้ไกลที่สุด
• เมื่อแห่ บั้งไฟเสร็จแล้ ว ชาวบ้านจะรวม
บั้ งไฟจากหมูบ้านต่าง ๆ เข้าด้วยกัน
แล้วจัดงานฉลองในคืนวันนั้น รุ่ งขึ้นจึงจุด
“บั้งไฟเสี่ยง” เพื่อท�ำนายว่าปีนี้ฝนจะตก
ตามฤดู กาลหรือไม่ ถ้าบั้งไฟขึ้นดี แสดงว่า
ฝนและน�้ำจะอุ ดมสมบูรณ์