Page 35 - Thai Culture

Basic HTML Version

��
���
��������
���
��
��
|
 33
ลอยกระทง
สายน�้
ำแห่
งชี
วิ
สายน�้
ำคื
อเส้
นเลื
อดหลั
กในการด�
ำเนิ
นชี
วิ
ตของคนไทยผู
เป็
นชาวลุ
มน�้
ำและประกอบ
อาชี
พทางเกษตรกรรมเป็
นหลั
ก ประเพณี
ลอยกระทงจึ
งเป็
นการขอขมาและการระลึ
กถึ
พระคุ
ณของแม่
น�้
ำล�
ำคลองที่
หล่
อเลี้
ยงชี
วิ
ต สายน�้
ำอั
นเต็
มเปี
ยมของคื
นเพ็
ญเดื
อน ๑๒
เป็
นช่
วงที่
น�้
ำขึ
นสู
งที่
สุ
ดในรอบปี
จึ
งเป็
นช่
วงเวลาอั
นเหมาะสมที่
จะแสดงความกตั
ญญู
และตระหนั
กรู้
ในบุ
ญคุ
ณของธรรมชาติ
ประเพณี
ลอยกระทงเกิ
ดขึ้
นด้
วยพื้
นฐานความเชื่
อในเรื่
องพิ
ธี
ขอขมาต่
อสายน�้
ำที่
ได้
ล่
วงล�้
ำก�้
ำเกิ
นโดยรู้
เท่
าไม่
ถึ
งการณ์
 เช่
น เหยี
ยบย�่
ำ ขั
บถ่
าย ทิ้
งของเสี
ย สิ่
งปฏิ
กู
ล และ
อาจท�
ำสิ่
งอื่
นที่
ไม่
เหมาะสม นอกเหนื
อจากการแสดงความกตั
ญญู
และขอขมาต่
อสายน�้
ำแล้
การลอยกระทงยั
งมี
วั
ตถุ
ประสงค์
อื่
นอี
กหลากหลายซึ่
งขึ้
นอยู
กั
บความเชื
อของแต่
ละท้
องถิ่
อาทิ
เพื่
อบู
ชาพระพุ
ทธเจ้
าในวั
นเสด็
จกลั
บจากเทวโลกเมื่
อครั้
งเสด็
จไปจ�
ำพรรษาอยู
บนสวรรค์
ชั้
นดาวดึ
งส์
เพื่
อทรงเทศนาอภิ
ธรรมโปรดพุ
ทธมารดา หรื
อเป็
นการสั
กการบู
ชา
รอยพระพุ
ทธบาทของพระพุ
ทธเจ้
า ที่
ประทั
บไว้
บนหาดทรายที
ริ
มฝั
งแม่
น�้
ำนั
มมทา
ในประเทศอิ
นเดี
ย เพื่
อบู
ชาพระเกศแก้
วจุ
ฬามณี
บนสวรรค์
ชั้
นดาวดึ
งส์
ซึ่
งเป็
นที่
บรรจุ
พระเกศาของพระพุ
ทธเจ้
า ตลอดจนเพื่
อลอยเคราะห์
หรื
อสะเดาะเคราะห์
คล้
ายกั
บพิ
ธี
ลอยบาปของพราหมณ์
พิ
ธี
การขอขมาในประเพณี
ลอยกระทงจะใช้
วั
สดุ
จากธรรมชาติ
ที่
ลอยน�้
ำได้
เช่
ต้
นกล้
วย กระบอกไม้
ไผ่
ฯลฯ มาท�
ำเป็
นกระทงใส่
เครื่
องเซ่
นให้
ลอยไปกั
บน�้
ำ ภายใน
ตั้
งพุ่
มทองน้
อยธู
ป ๑ ดอก และเที
ยน ๑ เล่
ม หากเป็
นกระทงแบบพราหมณ์
จะมี
วิ
ธี
การ
ท�
ำแบบเดี
ยวกั
บกระทงแบบพุ
ทธ แต่
ต่
างกั
นตรงที่
ไม่
มี
เครื่
องทองน้
อย บางท้
องถิ่
นจะมี
การใส่
หมากพลู
เงิ
นเหรี
ยญ หรื
อตั
ดเส้
นผม เล็
บมื
อ เล็
บเท้
า ใส่
ในกระทงด้
วยเพื่
อเป็
การสะเดาะเคราะห์
• “พระราชพิ
ธี
จองเปรี
ยง ลอยพระประที
ป”
ภาพจากจิ
ตรกรรมฝาผนั
ง ชุ
ดพระราชพิ
ธี
สิ
บสองเดื
อน
วั
ดราชประดิ
ษฐสถิ
ตมหาสี
มารามราชวรวิ
หาร