22
|
วั
ฒนธรรม วิ
ถี
ชี
วิ
ตและภู
มิ
ปั
ญญา
ในเรื่
องวั
ฒนธรรมการกิ
นมี
ความคล้
ายคลึ
งกั
บชาวอี
สาน คื
อนิ
ยมรั
บประทานข้
าวเหนี
ยวและปลาร้
า อาหารที่
มี
ชื่
อของชาวเหนื
อ ได้
แก่
น�้
ำพริ
กหนุ่
ม ไส้
อั่
ว ขนมจี
นน�้
ำเงี้
ยว เป็
นต้
น เนื่
องจากสภาพภู
มิ
ประเทศที่
เป็
นภู
เขาสู
งซึ่
ง
อุ
ดมไปด้
วยป่
าไม้
นานาพั
นธุ
์
ชาวเหนื
อส่
วนใหญ่
จึ
งนิ
ยมเลี้
ยงสั
ตว์
และท�
ำเกษตรกรรมอยู
่
ตามพื้
นที่
ราบระหว่
างหุ
บเขา
ด้
วยวิ
ถี
ชี
วิ
ตที่
ไม่
รี
บเร่
งท�
ำให้
ผู้
คนในภาคเหนื
อมี
อั
ธยาศั
ยที่
อ่
อนโยนโอบอ้
อมอารี
และยั
งคงยึ
ดมั่
นในขนบธรรมเนี
ยม
และจารี
ตประเพณี
ที่
สื
บทอดกั
นมาหลายชั่
วอายุ
คน จนเกิ
ดเป็
นวิ
ถี
แบบคนเมื
องล้
านนา
ภาคอี
สานหรื
อภาคตะวั
นออกเฉี
ยงเหนื
อ
เป็
นภู
มิ
ภาคที่
มี
ความหลากหลายทางศิ
ลปวั
ฒนธรรมและประเพณี
ที่
แตกต่
างกั
นไปในแต่
ละท้
องถิ่
นอั
นเนื่
องมาจากการปะทะสั
งสรรค์
ระหว่
างประชากรหลากหลายเชื้
อชาติ
ผู้
คนในภาค
อี
สานมี
วิ
ถี
ความเป็
นอยู
่
ที่
เรี
ยบง่
าย แม้
สภาพแวดล้
อมความเป็
นอยู
่
จะแร้
นแค้
นแต่
ยั
งคงมี
น�้
ำใจ ขยั
น อดทน และยั
งคง
สื
บทอดวั
ฒนธรรมประเพณี
เก่
าแก่
ตามบรรพบุ
รุ
ษอย่
างเคร่
งครั
ด ทั้
งในเรื่
องของภาษาถิ่
นที่
ใช้
ในการสื่
อสาร ความเชื่
อ
เรื่
องผี
บรรพบุ
รุ
ษ ผี
นา ผี
ไร่
โดยจะต้
องมี
พิ
ธี
เซ่
นไหว้
อยู
่
เป็
นประจ�
ำเพราะเชื่
อว่
าผี
มี
อิ
ทธิ
ฤทธิ์
สามารถให้
คุ
ณให้
โทษได้
ประเพณี
และการละเล่
นพื้
นบ้
านของภาคอี
สานก็
โดดเด่
นเป็
นเอกลั
กษณ์
เฉพาะ เช่
น ประเพณี
แห่
ผี
ตาโขน
ประเพณี
บุ
ญบั้
งไฟ ไหลเรื
อไฟ การแสดงหมอล�
ำ ดี
ดพิ
ณ เป่
าแคน ล้
วนแสดงออกถึ
งความสนุ
กสนานและมี
ชี
วิ
ตชี
วา
เพื่
อทดแทนกั
บสภาพภู
มิ
ประเทศที่
แห้
งแล้
ง อี
กสิ่
งหนึ่
งที่
มี
ชื่
อเสี
ยงเป็
นอย่
างมากของภาคอี
สานก็
คื
ออาหาร
โดยเฉพาะ
“ส้
มต�
ำ”
ซึ่
งเป็
นที่
นิ
ยมของผู
้
คนทุ
กภาคในประเทศไทย โดยเครื่
องปรุ
งหลั
กที
่
ขาดไม่
ได้
ส�
ำหรั
บอาหารอี
สาน
คื
อ
“ปลาร้
า”
หรื
อที่
ชาวอี
สานเรี
ยกว่
า
“ปลาแดก”