Page 144 - Thai Culture

142 | วัฒนธรรม วิถีชีวิตและภูมิปั ญญา
เนื่ องจากน�้ำพริกเป็นอาหารที่ มีรสจัด คนไทยจึงนิยมบริโภคน�้ำพริกคู่กับผักชนิ ดต่างๆ ตามฤดูกาล เช่น
ในฤดูที่มะขามออกฝักอ่อนจะท� ำน�้ำพริกมะขาม ใช้มะเขือเปราะ แตงกวา ถั่วฝั กยาว ขมิ้นขาว เป็นผักจิ้ม กินแนมกับ
ปลาสลิดทอด ไข่เค็ม ส่ วนน�้ำพริกอ่องของภาคเหนือจะกินในฤดูที่มะเขือส้ม (มะเขื อเทศผลเล็กๆ) ออกมาก จิ้ มกิน
กับผักสด เช่น แตงกวา ถั่วฝั กยาว ถั่วพู คู่กับผักต้ม เช่ น ยอดแค ฟักทอง และน�้ำเต้า นอกจากนี้ ด้วยเป็นชาติที่มี
ความพิถีพิ ถันในการรับประทานอาหาร จึงมี การเลือกสรรว่าน�้ำพริกชนิดใดควรกินคู่กับเครื่ องแนมประเภทใดถึงจะ
ได้รสชาติที่อร่อยขึ้น เช่ น น�้ำพริกกะปิของภาคกลาง จิ้มกินกับยอดกระถิน ขมิ้นขาว แตงกวา ชะอมชุบไข่ ทอด
กินแนมคู่กับปลาทูทอด ส่วนน�้ำชุบกะปิ หรือน�้ ำพริกกะปิของภาคใต้ จิ้มกินกับสะตอ ลู กเนียง ผักต้ ม และผักดอง
สภาพวิถีชีวิตและความนิยมที่แตกต่างกัน ท�ำให้ เกิดความหลากหลายในรสชาติ ส่วนผสมและวิธีการท� ำน�้ำพริก
ในแต่ละท้ องถิ่นก็เช่นกัน น�้ำพริกภาคเหนือ ต้องน�ำวัตถุดิบทุกอย่างมาย่างหรือเผาให้สุกก่อนและปรุงรสด้วยเกลือ
รสชาติของน�้ำพริกในภาคนี้จึงไม่เผ็ดร้ อนเท่าภาคอื่น มีการใช้ถั่วเน่ามาเพิ่มรสแทนการใช้กะปิ เช่น น�้ ำพริกหนุ่ม
น�้ำพริกอ่อง น�้ำพริกน�้ำปู๋ น�้ำพริ กน�้ำผัก น�้ำพริกแคบหมู น�้ำพริกจิ้นหมูหมก น�้ำพริกภาคอีสาน ทุกประเภทล้วนมี
ส่วนผสมหลักคือปลาร้า แบ่งได้ ๓ ลักษณะได้แก่ “ป่น” เป็นน�้ำพริ กที่ประกอบด้วยพริกแห้ง หอมแดง กระเทียม
โขลกผสมกับปลา เห็ด หรือเนื้อสัตว์อื่นๆ ใส่น�้ำปลาร้ า ท�ำให้เนื้ อค่อนข้างข้น ใช้จิ้มผัก เช่น ป่นปลาร้า ป่นปลานึ่ง
ป่นปลาทู ส่วน “แจ่ว” เป็นน�้ำพริกพื้นฐานของภาคอี สาน ส่วนผสมหลักคือ น�้ำปลาร้าและพริก ใช้จิ้มทั้งผักและเนื้อสัตว์
เช่น แจ่วบอง ประเภทสุดท้ายคือ ซุบ เป็นอาหารที่พัฒนามาจากแจ่ ว โดยมาจากค�ำว่า ชุบ ซึ่งหมายถึง จุ่มหรือจิ้ ม
คือการน�ำผั กที่ใช้จิ้มแจ่วมาผสมลงในแจ่ว แล้วเติมข้าวคั่วลงไป
• น�้ำพริกหนุ่ม • น�้ำพริกอ่อง • น�้ำพริกกะปิ
“น�้ ำพริกยังมีสรรพคุณทางยา
เพราะมีส่วนประกอบของสมุนไพร
เช่น ขิ ง ข่า ตะไคร้ พริก หอมแดง
และจะยิ่งมีประโยชน์มากขึ้น
หากกิ นน�้ำพริ กคู่กั บผักสด ท�ำให้
น�้ ำพริกมีส่วนประกอบของสารต้าน
อนุมูลอิสระและช่วยชะลอวัย
ซึ่งสามารถลดการเกิดโรคมะเร็ง
โรคหัวใจ โรคลม และโรคทาง
สมอง ”