Page 106 - Thai Culture

104 | วัฒนธรรม วิถีชีวิตและภูมิปั ญญา
• ชาวอีสานมักจะปลู กสร้างยุ้งข้าวอยู่ห่างจากตัวเรือน
ประมาณ ๑-๔ เมตร โดยส่วนใหญ่ จะวางแนวขนานกับตัว
เรือนด้านทิศเหนือหรือทิศใต้
• เรือนไทยภาคอีสาน • เรือนไทยภาคกลาง
เรือนไทยภาคกลาง
นิยมปลูกตามริมแม่น�้ำล�ำคลองหรือที่ราบลุ่ม เนื่องจากน�้ำท่วมถึงได้ ง่ายจึงสร้างเป็นเรือนใต้ถุนสูง
ยกพื้นเรือนให้พ้นน�้ำ สูงจากพื้นดินประมาณเหนือศีรษะคนยืนเล็ กน้อย ระดับพื้นลดหลั่นกัน ระเบียง
ลดจากห้องนอน ชานลดจากระเบียง เพื่อช่วยให้ลมพัดผ่ านได้ดี เสาและฝาผนังล้มสอบ หลังคาจั่วทรง
สูงพร้อมปั้นลมยอดแหลม ชายคายื่นยาวเพื่อกันฝนสาดและแดดส่อง มีชานและระเบียงส�ำหรับพักผ่อน
หย่อนใจ เรือนครัวมักปลูกแยกออกจากตัวเรือนใหญ่ มีระเบียงหอนั่ง หอนกเป็นส่วนประกอบ และมี
บันไดขึ้นจากหน้าเรือน นิยมวางเรือนให้สอดคล้องกับสภาพแวดล้อม เช่ น เรือนริมน�้ำจะวางเรือนขนาน
ไปกับทิศทางของแม่ น�้ำล�ำคลอง
เรือนไทยภาคอีสาน
เป็นเรือนสร้างด้วยไม้ ใต้ถุนสูง หลังคาทรงจั่ว เรือนขนาดใหญ่ ของบ้านเรียกว่า เรือนเกย ประกอบ
ด้วยชานมีหลังคา บางครอบครัวอาจมีการต่อเติมเรือนหลังเล็กเพิ่มขึ้นเคียงตามแนวยาว เรียกว่า เรือนโข่ง
คือเรือนขนาดกลางและขนาดเล็ก โครงสร้างแยกจากเรือนใหญ่ หรือเรือนน้อย มีรูปร่างคล้ายเรือนโข่ง
แต่มีโครงสร้างร่วมกับเรือนใหญ่ มีการแยกประโยชน์ใช้สอยเป็นห้ องนอนโดยเฉพาะของพ่อแม่
และลูกสาวแยกจากกัน และที่เด่นชัดที่สุดคื อ มีการยกหิ้งเปิงขึ้นไว้ในห้ องเปิงอีกห้องหนึ่ง ซึ่งเป็นห้อง
ความเชื่อเรื่องผีบรรพชนโดยเฉพาะ ทุกเรือนมีลักษณะใต้ถุนสูงเช่นเดียวกับภาคอื่นๆ แต่ไม่นิยมท�ำ
ช่องหน้าต่างขนาดใหญ่ มักท�ำหน้าต่างเป็นช่องแคบ ๆ ส่วนประตูเรือนท�ำเป็นช่องออกทางด้านหน้า
เรือนเพียงประตูเดียว เพราะในฤดูหนาวมีลมพัดจัดและอากาศเย็นจัดจึงต้องท�ำเรือนให้ทึบและกันลม
ได้ หลังคาเรือนท�ำเป็นทรง รอบหลังคาไม่มีชายคาหรือปีกนกยื่ นคลุมตัวบ้านเหมือนอย่ างเรือนไทย
ภาคกลาง ส่วนชั้นล่างของเรือนนอนใหญ่อาจใช้สอยได้อีก เช่น กั้ นเป็นคอกวัวควาย ฯลฯ