Basic HTML Version
ศาสตร์
และศิ
ลป์
งานช่
างไทย
| 103
เรื
อนไทย
วิ
ถี
แห่
งถิ่
นอาศั
ย
เอกลั
กษณ์
ของเรื
อนไทยแตกต่
างกั
นไปในแต่
ละภาค ขึ้
นอยู
่
กั
บสภาพภู
มิ
ประเทศ คติ
ความเชื่
อ ศิ
ลปวั
ฒนธรรม สภาพ
เศรษฐกิ
จสั
งคม และความนิ
ยมในแต่
ละท้
องถิ
่
น สิ่
งหนึ่
งที่
เรื
อนทุ
กภาคมี
ร่
วมกั
นคื
อ นิ
ยมปลู
กเป็
นเรื
อนไม้
ชั้
นเดี
ยวรู
ปสี่
เหลี่
ยมผื
นผ้
า
หลั
งคาทรงสู
งลาดชั
น ชายคายื่
นยาว ชานกว้
าง ยกพื้
น และใต้
ถุ
นสู
งโปร่
ง ส่
วนรายละเอี
ยดของเรื
อนแต่
ละภาคอาจมี
ความแตก
ต่
างกั
นในเรื่
องของการมุ
งหลั
งคา การวางตั
วเรื
อน และรู
ปทรงของตั
วเรื
อน
เรื
อนไทยภาคเหนื
อ
โดยทั
่
วไปมี
ลั
กษณะเป็
นเรื
อนไม้
ยกพื้
น มี
ใต้
ถุ
น หลั
งคาจั่
ว มี
ชายคาปี
กนกกั
นแดดกั
นฝนด้
านหน้
าและหลั
ง แนวจั่
วของ
หลั
งคาเรื
อนนอนจะหั
นสู่
แนวเหนื
อ-ใต้
ตั
วบั
นไดเรื
อนจะหลบอยู่
ใต้
ชายคาบ้
านด้
านซ้
ายมื
อเสมอ จึ
งต้
องมี
เสาลอยรั
บโครงสร้
าง
หลั
งคาด้
านบนตั้
งลอยอยู
่
รู
ปแบบของเรื
อนในแต่
ละท้
องที่
จะคล้
ายคลึ
งกั
น แตกต่
างกั
นบ้
างในรายละเอี
ยดปลี
กย่
อยของแต่
ละสกุ
ลช่
าง
เช่
น หลั
งคาเรื
อนล้
านนาสกุ
ลช่
างล�
ำปางมี
ลั
กษณะเด่
นคื
อ มุ
มหลั
งคาไม่
ลาดชั
นมาก ยอดจั่
วไม่
แหลมสู
ง ส่
วนเรื
อนกาแลของช่
าง
เชี
ยงใหม่
ยอดจั่
วประดั
บกาแล หรื
อง่
ามไม้
แกะสลั
กอย่
างงดงาม ส่
วนประกอบส�
ำคั
ญที่
ขาดไม่
ได้
ในเรื
อนภาคเหนื
อคื
อ ร้
านน�้
ำ
หรื
อฮ้
านน�้
ำ ส�
ำหรั
บวางหม้
อน�้
ำดื่
มประจ�
ำบ้
าน เช่
นเดี
ยวกั
บต้
นน�้
ำ หรื
อคนโทที่
ใส่
น�้
ำส�
ำหรั
บแขก
• “สภาพอากาศที่
หนาวเย็
น
ท�
ำให้
เรื
อนไทยภาคเหนื
อมี
รู
ปทรงเตี้
ยคลุ่
มกว่
าเรื
อนไทย
ภาคอื่
น ๆ เจาะช่
อง
หน้
าต่
างแคบเล็
กเพื่
อกั
นลม
ภายนอกตกแต่
งด้
วยศิ
ลปะ
แบบล้
านนา เช่
น กาแล
ส่
วนใต้
ถุ
นมั
กใช้
เป็
นที่
เก็
บ
ของและเครื่
องใช้
ทางการ
เกษตร หรื
อเป็
นที่
พั
กผ่
อน
และประกอบอุ
ตสาหกรรม
ในครั
วเรื
อน เช่
น ท�
ำร่
ม
ทอผ้
า ทอเสื่
อ ปั่
นฝ้
าย
ต�
ำข้
าว”
• เรื
อนไทยภาคกลางมั
กมี
หลั
งคาทรงมนิ
ลาสู
ง
มี
ปั้
นลม กั
นสาดและใต้
ถุ
นสู
ง