Page 20 - มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม๒๕๕๒

12 มรดกภูมิปัญญาทางวั ฒนธรรม
ที่ สาขา รายละเอียด
๖ กีฬา การละเล่นพื้นบ้าน และ
ศิลปะการต่อสู้ป้องกันตัว
หมายถึง การปฏิสัมพันธ์
ระหว่างบุคคลหรือชุมชน
การแข่งขัน ศาสตร์การต่อสู้
เพื่อความสนุกสนาน
ผ่อนคลาย การพัฒนา
ด้านร่างกายและจิตใจ
ซึ่งเป็นสิ่งที่ สะท้อนถึงชีวิต
สังคม และเอกลักษณ์ของ
ท้องถิ่นนั้น
๕) เครื่องโลหะ หมายถึง สิ่งที่มี วัสดุหลักเป็นเหล็ ก ทองเหลื อง หรือ
ทองแดง เครื่องเหล็กนิยมทำเป็นเครื่ องใช้ในครัวเรือนและการเกษตร โดยการ
เผาไฟให้อ่อนตัวและตีเหล็กเป็ นรูปทรงต่างๆ ให้ได้สั ดส่วน เครื่องโลหะที่ทำจาก
ทองเหลืองเป็นวั สดุ หลัก นำทองเหลืองมาเผาจนหลอมเหลวแล้วจึ งนำไปเทลง
ในแบบรู ปต่างๆ ตามลักษณะที่ ต้องการ หลังจากนั้นจึงนำมาตกแต่งให้เรียบร้อย
ส่วนเครื่องโลหะที่ ทำจากทองแดงเป็ นวัสดุหลัก มี การนำทองแดงมาใช้ เป็น
โลหะเจือหลัก สำหรับผลิตตัวเรือนเครื่องประดับโลหะเงินเจือ
๖) เคร ื่องไม้ หมายถึ ง งานฝี มื อช่างที่ ทำจากไม้ ซุงหร ื อไม้ แปรรูป
เป็นท่อน เป็ นแผ่น เพื่ อใช้ในงานช่างก่ อสร้างประเภทเครื่ องสับ เครื่องเรือน
เครื่องบูชา เครื่องตั้ง เครื่องประดับ เครื่องมือ เครื่องใช้ เครื่องศาสตรา เครื่ องดนตรี
เครื่องเล่น และยานพาหนะ โดยอาศัยเทคนิควิธีการแกะ สลัก สับ ขุด เจาะ กลึง
ถาก ขูด และขั ด
๗) เครื่องหนั ง หมายถึง งานหั ตถกรรมพื้ นบ้านที่ทำมาจากหนั งสัตว์
โดยผ่านกระบวนการหมักและฟอกหนั งเพื่อไม่ให้เน่าเปื ่อย และให้เกิดความนิ่มนวล
สามารถบีบงอได้ตามที่ต้องการ เครื่องหนั งนิยมนำไปใช้เกี่ยวกับศิลปะการแสดง
เช่น ทำเครื่องดนตรีประเภทเครื่องตีหนัง ได้แก่ กลองแขก กลองชนะ กลองชาตรี
กลองทัด กลองมลายู กลองมอญ กลองยาว กลองสองหน้ า ตะโพน โทน
บัณเฑาะว์ เปิงมาง รำมะนา ไหซอง เป็นต้น ประเภทการแสดง เช่น รูปหนั งตะลุง
หนังใหญ่ รวมถึงอุปกรณ์อื่นๆ ที่ มีหนังเป็นส่วนประกอบ
๘) เครื่องประดับ หมายถึง งานช่างฝีมื อที่มนุษย์ประดิษฐ์ขึ ้นเพื่ อการ
ตกแต่งให้เกิดความงดงาม เริ่มต้นจากการใช้วัสดุที่พบได้ง่ายในท้องถิ่นนำมาผลิต
เป็นเครื่องประดั บตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย และพัฒนาขึ้นเรื่ อยๆ เป็นการใช้
อัญมณีและโลหะมีค่าชนิดอื่น
๙) งานศิลปกรรมพื้นบ้าน หมายถึง งานที่มีการแสดงอารมณ์ สะท้อน
ออกทางฝีมือการช่าง ให้ประจั กษ์เห็ นเป็นรูปธรรมเพื่อตอบสนองในด้านการยังชีพ
และความต้องการคุ ณค่าด้านความงาม เช่น ภาพเขียน งานปั้ น งานแกะสลัก
งานหล่อ เป็นต้น
๑๐) ผลิ ตภัณฑ์ อย่ างอื่น หมายถึง งานช่ างฝีมื อดั้ งเดิมที่ ไม่สามารถ
จัดอยู่ใน ๙ ประเภทแรกได้ ซึ่งอาจเป็นงานช่างฝีมือที่ประดิ ษฐ์หรือผลิตขึ้ นจาก
วัสดุในท้องถิ่นหรือจากวัสดุเหลือใช้ เป็ นต้น
๑) กีฬาพื้นบ้าน
๒) การละเล่นพื้นบ้าน
๓) ศิลปะการต่อสู้ป้องกันตัว