๒๔
ผ
ามั
ดหมี
่
คื
อ ผ
าที
่
ทอจากด
ายหรื
อไหมที
่
ผู
กมั
ดแล
วย
อมโดยการคิ
ดผู
กให
เป
นลวดลายแล
วย
อมสี
ก
อนทอ การมั
ดผู
กเส
นใยเป
นเปาะๆ เรี
ยกว
าการ
“โอบ”
เพื
่
อกั
้
นสี
ส
วนที
่
เป
นลวดลายก
อนการนํ
าเส
นใยไปย
อมสี
เพื
่
อสร
างสรรค
ช
วง
ลวดลายตามที
่
กํ
าหนดไว
การมั
ดโอบนั
้
นจะต
องอาศั
ยทั
กษะเชิ
งช
างที
่
ชํ
านาญและ
แม
นยํ
า เพราะช
างมั
ดหมี
่
ของประเทศไทยไม
ได
มี
การขี
ดตํ
าแหน
งลวดลายไว
ก
อน
แบบประเทศอื
่
นๆ ตํ
าแหน
งการมั
ดลวดลายถู
กจดจํ
าไว
ในสมองแล
วจึ
งสั
่
งสมเป
น
ประสบการณ
ลวดลายมั
ดหมี
่
ที
่
มี
การสื
บทอดต
อกั
นมาตั
้
งแต
โบราณนั
้
น
ส
วนใหญ
ได
แรงบั
นดาลใจจากธรรมชาติ
สิ
่
งแวดล
อมในวิ
ถี
ชี
วิ
ต ความเชื
่
อและ
ขนบธรรมเนี
ยมประเพณี
อาทิ
ลายดอกแก
ว ลายต
นสน ลายโคมห
า ลายโคมเจ็
ด
ลายบายศรี
ลายกวาง ลายนกยู
ง ลายเต
า ลายพญานาค ฯลฯ สํ
าหรั
บกระบวนการทอ
ช
างทอผ
ามั
ดหมี
่
จะต
องระมั
ดระวั
งทอผ
าตามลํ
าดั
บหลอดด
ายมั
ดหมี
่
ที
่
ร
อยเรี
ยง
ลํ
าดั
บไว
ให
ถู
กต
อง และต
องใช
ความสามารถในการปรั
บจั
ดลวดลายที
่
เหลื
่
อมล้
ํ
ากั
น
เพราะเหตุ
จากกระบวนการย
อมสี
ให
ออกมาสวยงาม กลวิ
ธี
การทํ
าผ
ามั
ดหมี
่
จึ
งนั
บเป
นภู
มิ
ป
ญญาด
านช
างฝ
มื
อดั
้
งเดิ
มที
่
ต
องอาศั
ยทั
กษะเชิ
งช
างชั
้
นสู
ง และเป
น
มรดกทางภู
มิ
ป
ญญาที
่
มี
คุ
ณค
ายิ
่
ง