Page 20 - culture-regiteation-

๑๘
หุนกระบอก เปนหุ นที่เกิ ดขึ้นในสมั ยรัชกาลที ่ ๕ โดยเลี ยนแบบมาจาก
หุนจี นไหหลํ าและไดมี ผู คิ ดประดิ ษฐ หุนเป นทางไทยเล นทั่วไปจนเป นที่ นิ ยม
ลักษณะของหุนกระบอก เปนหุ นครึ่งตั ว มีสวนประกอบสําคัญได แก ศีรษะหุน
ซึ่งทํ าเปนตั วละครตางๆ มือหุน เป นลักษณะของมือที่ตั ้งวงรําเหมือนมือละครรํ า
มือหุ นจะตอไมยาวลงมาเรียกวา ไมตะเกี ยบ สําหรับจั บเชิดหุนใหรายรํ า ลําตั วของ
หุนจะทําด วยกระบอกไมไผ หรือวัสดุ อื่ น ไหลหุนทําด วยไมหรื อวัสดุอื่น เสื้ อหุน
ทําเปนถุ งคลุมจากไหลหุนปดลงมาครึ่งตั ว และมีการปกเย็บเสื ้อหุนใหงดงามตาม
ลักษณะของตัวละคร
การแสดงหุนกระบอก ปรับปรุ งมาจากการแสดงละครรํา แตดั ดแปลง
ทาทางใหหุนรายรําเพื ่ อเลี ยนแบบคนเปนทารายรําทางหุนโดยเฉพาะ ทารําเบื ้องตน
ในการแสดงหุนไดแก การกลอมหนา กระทบจั งหวะ แทงมือ ตีบท และรําเพลง
มี วงปพาทย เครื่องหา เครื ่องคู มีเครื่องดนตรีสําคัญคือซออู  สีประกอบการรอง
ดํ าเนินเรื ่อง ที่เรียกวา เพลงหุ นเคลาซอ หรือเพลงหุ นกระบอก เรื่องที่นิ ยมเลน
หุนกระบอกคือเรื่องที ่นํ ามาจากการแสดงละครนอก จารีตสําคัญของการแสดง
หุนกระบอกคือกอนการแสดงทุกครั ้งจะมีการเชิดหุ นตัวนายโรงออกมารําไหวครู
ในเพลงชาปนอก และปนตลิ่งนอกออกเพลงหนาพาทยรัวสามลา ปจจุบั นการแสดง
หุนที ่เคยเปนมหรสพที ่อยูคู สั งคมไทยไมค อยไดเห็ นการแสดงมากนักนอกจาก
โอกาสสําคัญ การแสดงหุ นเองก็ไมสามารถยึ ดเปนอาชีพได เพราะมีสิ่ งบันเทิง
รูปแบบใหม หลั่งไหลเขามาแทนที่ หุนกระบอกจึงเปนที ่นิยมอยู ในเฉพาะกลุมที่มี
ใจรักศิลปะการแสดงหุ นกระบอกเทานั ้น