Page 74 - dcp7

63
บัดนั้น ฝ่ายการมหรสพถ้วนหน้า
ก็เล่นพร้อมกันขึ้นเป็นโกลา เชิดกราวกายท่าหยัดยัน
เหล่าพวกหกคะเมนไต่ลวด ประกวดกรฟ้อนแพนดูขยัน
เสียงมงครุ่มผาลาระเบ็งบัน ปรบไก่ประชันเทพทอง
เสียงส้าวเสียงโห่โกลา เสียงคนเฮฮากึกก้ อง
เสียงพาทย์เพ้ยรั บกับกลอง สะเทือนท้องสุธาเพียงทำ�ลาย
ในหนังสือ กฎหมายตราสามดวง ตอนที่ว่าด้วยกฎพระสงฆ์ เมื่อ พ.ศ. ๒๓๔๔ (จ.ศ. ๑๑๖๓) มีตอนหนึ่งกล่าวถึง
พระสงฆ์ที่ประพฤติตนไม่ สมควรแก่สมณรูปหลายๆ อย่าง เช่น
“กลางวันเข้าถํ้าร้องลคอน หยอกสีกา กลางคื นก็ลำ�นำ� คลุ มศีรษะตามกัน ตีวงร้อง ปรบไก่ดูจฆะราวาษลาง
จำ�พวกเป็นนักสวด….”
ในจดหมายเหตุความทรงจำ�ของกรมหลวงนรินทร์เทวี กล่าวถึงการแสดงหลายอย่างที่แสดงเป็ นการมหรสพ
เพื่อรับพระแก้วมรกตที่ท่าเจ้าสนุกในรั ชกาลสมเด็จพระเจ้ าตากสินมหาราช มีหลายอย่างและมีการแสดงโมงครุ่ม
ระเบง และกระอั้วแทงควายรวมอยู่ด้ วย การแสดงทั่วไปที่ปรากฏในการสมโภชต่ างๆ เช่น หนัง ระบำ� หนังใหญ่ โขน
ละครนอก ละครใน ปรบไก่ หุ่น หุ่ นลาว รามัญรำ� มโหรีแขก มโหรี ไทย มโหรีจีน มโหรี เขมร พิณพาทย์ไทย พิ ณพาทย์
รามัญ งิ้ วญวน งิ้วจีน ตรีวิไสย ญวนหก ญวนรำ�โคม ละครเขมร ฯลฯ
ในปัจจุบันมีข้อมูลเชิงพื้นที่ซึ่งมีการเล่นเพลงปรบไก่ อยู่บ้าง เช่น บ้านดอนข่อย อำ�เภอบ้านลาด จังหวัดเพชรบุรี
สถานที่แห่งนี้มีประเพณีงานบุญถวายเจ้าที่ผีใหญ่ คือ “พ่อปู่ใหญ่ต้ นสำ�โรง” ชาวบ้ านบ้านต้ นข่อยจัดงานมานานนั บ
ร้อยปี กำ�หนดทุ กวันขึ้น ๑๕ ค่ำ�เดื อน ๖ ของปี ในการประกอบกิจกรรมของงานการแก้บนของชาวบ้าน มีการนำ�เพลง
ปรบไก่มาเล่นถวายพ่อปู่ นายล้น ทวีสุข พ่ อเพลงปรบไก่วั ย ๘๒ ปี (ข้อมูลสัมภาษณ์ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๔๒) / ปัจจุบัน
ถึงแก่กรรมแล้ว ได้บอกเล่าจุดหมายของพิธี เล่นเพลงปรบไก่ที่บ้านดอนข่อยไว้ว่า เป็นไปเพื่อให้ชุมชน และผู้คนอยู่
ปกติสุข ไม่ป่วยไข้ ชีวิตรุ่งเรือง ทำ�มาหากินอุดมสมบูรณ์ ขับไล่สิ่งอัปมงคลโดยชาวบ้านดอนข่อย จะบูชาพ่อปู่
ใหญ่ต้ นสำ�โรง เจ้าพ่อใหญ่ของหมู่บ้านด้วยการเล่นเพลงปรบไก่ถวายท่าน พร้อมกับแก้บนต่างๆ ที่ชาวบ้านและ
ลูกหลานชาวดอนข่อยไหว้บูชาบนขอจากพ่อปู่ ไว้ เช่น บนให้ขายข้ าวได้ราคาดี บนให้ ลูกชาย ไม่ติดทหารที่เกิดจาก
การเกณฑ์ทหาร บนให้ลูกเข้าทำ�งานได้ บนให้ขายสัปปะรดได้ฯลฯ
มีความเชื่อเฉพาะชุ มชน เล่ากันว่า การเล่นเพลงพื้นบ้าน ของบ้านดอนข่อย จั งหวัดเพชรบุรี เคยนำ�เพลงฉ่อย
มาเล่นแต่ไม่ถูกใจพ่อปู่ใหญ่ต้นสำ�โรงเพราะมี อยู่ปีหนึ่งมีการนำ�คณะเพลงฉ่อยมาเล่นถวายพ่อปู่ การเล่ นเพลงของงาน
ประเพณีในครั้งนั้น ต้นสำ�โรงใหญ่ได้ล้มและทับผู้คนจนเสียชีวิ ต ทั้งที่ไม่มี พายุเกิ ดขึ้น เหตุการณ์ครั้งนั้ นชาวบ้านดอน
ข่อยจึงต้องไปหาคณะเพลงปรบไก่มาจากบ้านห้วยโรงบ้ าง คณะเพลงปรบไก่จากบ้านไร่ กระจายบ้าง มาแสดง ในงาน
งานประจำ�ปีของชุมชน และถือปฏิบัติจนถึงทุกวันนี้ การแสดงถวายพ่อปู่เริ่มตั้งแต่เวลาประมาณ ๑๐.๐๐ น.เป็นต้นไป
จนถึงเวลา ๑๒.๐๐ น.