75
ตำ
�นานพระเจ้
าเลี
ยบโลก
เรี
ยบเรี
ยงโดย รองศาสตราจารย์
รั
งสรรค์
จั
นต๊
ะ และ
รองศาสตราจารย์
ปฐม หงษ์
สุ
วรรณ
ตำ
�นานพระเจ้
าเลี
ยบโลก
เป็
นวรรณกรรมพุ
ทธศาสนาที่
มี
ปรากฏในวั
ฒนธรรมพื้
นบ้
านของไทยโดยเฉพาะใน
ภาคเหนื
อและภาคตะวั
นออกเฉี
ยงเหนื
อ บางท้
องถิ่
นเรี
ยกว่
า
พุ
ทธตำ
�นาน
หรื
อ
พุ
ทธตำ
�นานพระเจ้
าเลี
ยบโลก
เป็
น
เรื่
องบั
นทึ
กการเดิ
นทางของพระพุ
ทธเจ้
ามายั
งดิ
นแดนสิ
บสองปั
นนา ล้
านนา ล้
านช้
าง และอี
สานของไทย เนื้
อหาของ
ตำ
�นานเป็
นการอธิ
บายภู
มิ
ศาสตร์
ประวั
ติ
ศาสตร์
วั
ฒนธรรม ของชุ
มชนและชาติ
พั
นธุ์
ต่
างๆ ผ่
านการอธิ
บายการเสด็
จ
เดิ
นทางไปเทศนาสั่
งสอนโปรดเวไนยสั
ตว์
พร้
อมกั
บการประทานพระเกศาธาตุ
และประทั
บพระบาทอั
นเป็
นที่
มาของ
การสร้
างพระธาตุ
และพระพุ
ทธบาทในดิ
นแดนต่
างๆ ดั
งกล่
าว
ตำ
�นานพระเจ้
าเลี
ยบโลก
จึ
งมี
คุ
ณค่
าในแง่
ที่
เป็
นประวั
ติ
ศาสตร์
ท้
องถิ่
น และประวั
ติ
ศาสตร์
การรั
บพุ
ทธศาสนา
ของผู้
คนในดิ
นแดนอุ
ษาคเนย์
โดยเฉพาะในช่
วงพุ
ทธศตวรรษที่
๒๑ โดยการเล่
าผ่
านการบั
นทึ
กเรื่
องราวต่
างๆ จาก
การเดิ
นทางของพระพุ
ทธเจ้
า ทำ
�ให้
ดิ
นแดนแถบนี้
กลายเป็
นพื้
นที่
ศั
กดิ์
สิ
ทธิ์