Page 71 - dcp6

60
ตำ�นานนางโภควดี
เรียบเรียงโดย ศาสตราจารย์ชวน เพชรแก้ว
นางโภควดี เป็นวรรณกรรมท้ องถิ่นภาคใต้เกี่ยวกับตำ�นานการสร้างโลกและจักรวาล ที่อาศัยเค้ามูลจากความเชื่อ
ทางศาสนาพราหมณ์ผสมผสานกับคติ ความเชื่อทางพุทธศาสนา และความเชื่อท้องถิ่น เป็นวรรณกรรมที่แพร่ หลาย
ทั้งที่เป็นลายลักษณ์ในหนังสือบุดหรือสมุดข่อย และมุขปาฐะ ที่ เป็นลายลักษณ์ชื่อเรื่องว่า “นางโภควดี” ส่วนมุขปาฐะ
มักสอดแทรกสาระของนางโภวดีในบทชา (บูชา) และบทเชื้อ (เชิญ) ทั้งวรรณกรรมลายลักษณ์และมุขปาฐะ มี สาระ
เหมือน ๆ กั น
นางโภควดี ที่เป็นวรรณกรรมลายลักษณ์ พบต้นฉบับที่แพร่หลายในภาคใต้หลายฉบับล้วนคัดลอกสืบต่อกั นมา
เช่น ฉบั บตำ�บลนาท่อม อำ�เภอเมื อง จังหวั ดพัทลุง ฉบั บที่เก็บรักษาไว้ ที่สถาบันทักษิณคดีศึ กษา มหาวิทยาลัย
ศรีนคริ นทรวิโรฒสงขลา ฉบับนายท้าม เจริญพงษ์ ชาวบ้ านตำ�บลวัง อำ�เภอทุ่ งส่ง จังหวัดนครศรีธรรมราช และ
ฉบับที่เก็ บรักษาไว้ที่ ศูนย์ศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี เนื้อหาทุกฉบับส่วนใหญ่เหมือนกัน
แตกต่างกันบ้างในรายละเอียดที่น่าจะมีผู้แต่งเติมเข้ าไปภายหลัง
วรรณกรรมเรื่อง นางโภควดี กล่าวถึงพระอิ ศวรว่า พระองค์มีความประสงค์จะนำ�เนื้อของหญิงสาวมาตั้งแผ่นดิน
โดยได้ชุบหญิ งสาวขึ้นมาคนหนึ่งให้ชื่อว่า “นางโภควดี” นางมีความยินดีที่จะสละร่างกายให้เป็นทาน เพื่ อสร้าง
สรรพสิ่งต่าง ๆ บนพื้นโลก พระอิศวรใช้พระขรรค์ตัดเนื้อของนาง ทิ้งลงมากลายเป็นแผ่นดิน อวัยวะส่วนอื่นได้กลายเป็น
สิ่งต่าง ๆ ได้แก่ ดวงตาเป็นพระจันทร์และพระอาทิตย์ หั วใจเป็นดาว เลือดเป็นแม่นํ้า หนังเป็นแผ่นฟ้า กระดู กเป็น
ไม้นานาพรรณ ฟันและเล็บเป็นภูเขา เอ็นเป็นเถาวัลย์ ขนเป็นต้นหญ้าต่าง ๆ ต้นหญ้าคาออกดอกกลายเป็นสัตว์ชนิด
ต่าง ๆ ทั้งจักรวาล แล้วกล่าวสั่งสอนมนุษย์ที่เกิดมาให้ ปฏิบัติ หลักธรรมของพระพุทธเจ้าตาม พระอภิธรรมเจ็ดคัมภีร์
ทวัตติงสาการ ขั นธ์ห้า ฯลฯ ต่อจากนั้นกล่าวถึงพระพุทธเจ้า ๕ พระองค์ที่เข้าสู่นิพพานไปแล้ว กล่าวถึงไฟประลั ยกัลป์
ที่เผาไหม้ทำ�ลายแผ่ นดินทั้งหมด กล่าวถึงฝนตกหนักเป็นเวลา ๗ วัน ทำ�ให้ นํ้าท่วมถึงขั้นพรหม ต่อมากล่าวถึง
ลมประลัยกัลป์ ที่พัดจนนํ้าแห้ง แล้ วมีการสร้างโลกสวรรค์ มนุษย์และนรกขึ้นมาใหม่