Basic HTML Version
52
ตำ
�นานเจ้
าแม่
สองนาง
เรี
ยบเรี
ยงโดย ผู้
ช่
วยศาสตราจารย์
ภานุ
พงศ์
อุ
ดมศิ
ลป์
ตำ
�นานเจ้
าแม่
สองนาง
เป็
นเรื่
องเล่
าเกี่
ยวกั
บพระธิ
ดาหรื
อลู
กหลานของเจ้
าเมื
องหรื
อนั
กรบเวี
ยงจั
นทน์
ในสมั
ย
โบราณ เป็
นบุ
คคลสำ
�คั
ญที่
ชาวบ้
านในอี
สานหลายจั
งหวั
ดเชื่
อว่
าเป็
นบรรพบุ
รุ
ษของตน มี
ความศั
กดิ์
สิ
ทธิ์
สามารถปกป้
อง
คุ้
มครองให้
ตนและชุ
มชนรอดพ้
นจากภั
ยอั
นตรายทั้
งปวงได้
ตำ
�นานเจ้
าแม่
สองนาง
ส่
วนใหญ่
มี
ลั
กษณะโครงเรื
่
องที่
คล้
ายกั
น คื
อ พระธิ
ดาหรื
อลู
กหลานของเจ้
าเมื
องหรื
อ
นั
กรบ ซึ่
งเป็
นพี่
น้
องกั
นหรื
อฝาแฝดกั
น ล่
องเรื
ออพยพมาตามแม่
นํ้
าโขง แล้
วเรื
อล่
มเสี
ยชี
วิ
ตในแม่
นํ้
าโขง ต่
อมาวิ
ญญาณ
ได้
ปรากฏให้
ชาวบ้
านตามชุ
มชนต่
างๆ หรื
อเป็
นผู้
ติ
ดตามนั
กรบไปทางบก ต่
อมาเสี
ยชี
วิ
ตบ้
าง ตำ
�นานเรื่
องเจ้
าแม่
สองนาง
เป็
นเรื่
องเล่
าที่
สั
มพั
นธ์
กั
บประวั
ติ
การอพยพย้
ายถิ่
นของผู้
คนและชุ
มชนที่
เคยเป็
นหั
วเมื
องเก่
าในสมั
ยอาณาจั
กร
ล้
านช้
างมาก่
อนเกื
อบทั้
งสิ้
น
เรื่
องราวเกี่
ยวกั
บเจ้
าแม่
สองนาง นอกจากจะเป็
นความเชื่
อร่
วมกั
นของผู้
คนที่
อพยพมาจากนครเวี
ยงจั
นทน์
แล้
ว
ยั
งสะท้
อนถึ
งความสั
มพั
นธ์
ของกลุ่
มชนในแต่
ละกลุ่
มชนว่
ามี
บรรพบุ
รุ
ษร่
วมกั
น หรื
อได้
อพยพหนี
ภั
ยสงครามมาจากนคร
เวี
ยงจั
นทน์
เหมื
อนกั
นและอาจจะอยู่
ในช่
วงสมั
ยเดี
ยวกั
น
ตำ
�นานเจ้
าแม่
สองนาง
เป็
นเรื่
องเล่
าที่
แพร่
หลายในชุ
มชนชายฝั่
งแม่
นํ้
าโขงและภาคอี
สานตอนกลางที่
มี
ศาลหรื
อ
หอเจ้
าแม่
สองนางตั้
งอยู่
หลายพื้
นที่
คื
อ ที่
อำ
�เภอเชี
ยงคาน จั
งหวั
ดเลย อำ
�เภอเมื
องหนองบั
วลำ
�ภู
จั
งหวั
ดหนองบั
วลำ
�ภู
ศาลเจ้
าแม่
สองนางจั
งหวั
ดบึ
งกาฬ
ศาลเจ้
าแม่
สองนางจั
งหวั
ดมุ
กดาหาร